Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποίησε την ομιλία του στη 75η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για να στείλει μήνυμα για την ειρηνική επίλυσης της αντιπαράθεσης στην Ανατολική Μεσόγειο στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ταυτόχρονα, ανέδειξε την εικόνα μια Ελλάδας ως χώρας ειρήνης που σέβεται το Διεθνές Δίκαιο εν αντιθέσει με τη γείτονα. Εικόνα αναγκαία για να ακούγονται πιο πειστικά τα επιχειρήματα της κυβέρνησης από τη διεθνή κοινότητα.
Ο πρωθυπουργός μιλώντας μέσω τηλεδιάσκεψης αρχικά επέρριψε τις ευθύνες για την ένταση στην Τουρκία: «Δυστυχώς, παρά το ότι η Ελλάδα έθεσε την εμπιστοσύνη, τον διάλογο και την κατανόηση στο επίκεντρο μιας εξωτερικής πολιτικής βασισμένης σε αξίες, η Τουρκία απάντησε με κλιμάκωση, προκλήσεις, παραπληροφόρηση και επιθετικότητα. Ενώ η Ελλάδα επέλεξε τον δρόμο του διαλόγου με καλή πίστη, η Τουρκία επέλεξε τον δρόμο της αδιαλλαξίας».
Στη συνέχεια, έκανε μια προσεκτική έμμεση αναφορά στην απειλή των ευρωπαϊκών κυρώσεων στην Τουρκία:
«Χωρίς αμφιβολία οι ενέργειες της Τουρκίας υπονομεύουν το Διεθνές Δίκαιο και απειλούν την ασφάλεια και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέστησε απολύτως σαφές ότι οι μονομερείς ενέργειες δεν θα μένουν αναπάντητες, όταν απειλούν κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών».
Ο κ. Μητσοτάκης χρησιμοποίησε την έναρξη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ως παράδειγμα ειρηνικής επίλυσης διακρατικών διαφορών: «Όλοι αντιλαμβάνονται ότι αυτή η συνεχής κλιμάκωση της έντασης δεν μπορεί να συνεχιστεί. Και αρνούμαι να πιστέψω ότι η συνεργασία μεταξύ κοντινών γειτόνων δεν είναι εφικτή. Δείτε την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και των ΗΑΕ. Και οι δύο χώρες είναι φίλοι της Ελλάδας, τώρα είναι φίλοι και μεταξύ τους. Χρόνια καχυποψίας και έχθρας έχουν αντικατασταθεί από ένα πνεύμα συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης».
Τέλος ο πρωθυπουργός έστειλε το μήνυμά του τόσο στην Τουρκία όσο και στη διεθνή κοινότητα:
«Ας συναντηθούμε λοιπόν, ας μιλήσουμε και ας αναζητήσουμε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Ας δώσουμε μια ευκαιρία στη διπλωματία. Εάν, τελικά, εξακολουθούμε να μην μπορούμε να συμφωνήσουμε, τότε θα πρέπει να εμπιστευτούμε τη σοφία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Η έναρξη διερευνητικών επαφών μεταξύ των δύο χωρών μας, η οποία ανακοινώθηκε πριν από δύο ημέρες, αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Εάν ο Πρόεδρος Ερντογάν πιστεύει πραγματικά ότι τα Ηνωμένα Έθνη αποτελούν φάρο ελπίδας και προπύργιο παγκόσμιας συνεργασίας, τότε θα τον παρότρυνα να ενεργήσει σύμφωνα με τις αξίες τους.»
Είναι σημαντικό ότι στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης δεν κάνει απλώς αναφορά στη Χάγη, αλλά της δίνει κεντρική θέση. Αυτή τη στιγμή δεν είναι καθαρό (και δεν θα μπορούσε να είναι) αν ο πρωθυπουργός προτάσσει τη Χάγη, ξέροντας ότι η άλλη πλευρά δεν τη θέλει ή υπάρχει όντως προοπτική κοινής προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο
Οι δηλώσεις Καλίν
Ωστόσο, οι δηλώσεις του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, περιέπλεξαν την κατάσταση. Κι αυτό γιατί κατά τον κ. Καλίν αντικείμενο των συζητήσεων δεν θα είναι μόνο ο καθορισμός των θαλάσσιων ζωνών, αλλά και άλλα ζητήματα όπως ο εναέριος χώρος και οι μειονότητες.
Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu και το ΚΥΠΕ, κ. Καλίν έκανε λόγο για δύο παράλληλες διαδικασίες μία σε πολιτικό επίπεδο και μία σε στρατιωτικό. Είπε ακόμα ότι οι διερευνητικές επαφές είναι ένας ένας μηχανισμός που δημιουργήθηκε το 2002 για να συζητηθούν η υφαλοκρηπίδα, η ΑΟΖ και ο εναέριος χώρος στο Αιγαίο. Διαδικασία που συνεχίστηκε μέχρι το 2016. Πρόσθεσε ότι ο 61ος γύρος των διερευνητικών διαπραγματεύσεων θα συνεχίσει από εκεί που έμεινε. Επισήμανε ακόμα ότι στις πολιτικές διαπραγματεύσεις που θα γίνουν σε επίπεδο ΥΠΕΞ θα συζητούνται θέματα οικονομίας, τουρισμού, ασφάλειας συνόρων και μειονοτήτων.
Στις στρατιωτικές συνομιλίες πέρα από το διάλογο για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, θα υπάρξει μια δομή στην οποία θα μπορεί να δημιουργηθεί ένας κοινός μηχανισμός εργασίας στο Αιγαίο μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων στρατιωτών σχετικά με τη θάλασσα, τον αέρα και τα σύνορα. Όπως είπε, έχουν γίνει μια σειρά επαφές γι’ αυτό και αυτή τη βδομάδα έγιναν σε αυτό το πλαίσιο συναντήσεις στο ΝΑΤΟ.
Ο Ιμπραχίμ Καλίν είπε ότι δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει η ημερομηνία πραγματοποίησης των διερευνητικών συνομιλιών. Υπογράμμισε ότι:
«Είναι πολύ σημαντικό για τον Τούρκο Πρόεδρο να δώσει χώρο στην διπλωματία, παρέχοντας μια δεύτερη ευκαιρία για διαπραγματεύσεις».
Κυβερνητικές πηγές σχολιάζουν στο CNN Greece τις δηλώσεις Καλίν
Την εκτίμηση ότι οι δηλώσεις του εκπροσώπου του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, δεν έρχονται να προσδώσουν «τίποτα καινούργιο» στη συζήτηση για τα ελληνοτουρκικά εξέφρασαν το βράδυ της Παρασκευής κυβερνητικές πηγές σε επικοινωνία που είχαν με το CNN Greece.
«Πιθανότατα ο κ. Καλίν αναφέρεται ευρύτερα στον "πολιτικό διάλογο". Πράγματι τα τρία θεσμικά πλαίσια διαλόγου είναι οι πολιτικές διαβουλεύσεις σε επίπεδο γ.γ. ΥΠΕΞ που έγιναν τον Ιανουάριο στην Άγκυρα, τα ΜΟΕ που έγιναν το Φεβρουάριο στην Αθήνα και οι διερευνητικές. Τίποτα καινούριο, δηλαδή», σχολίασαν οι κυβερνητικές πηγές στο CNN Greece.
Επίσκεψη Πομπέο
Εντωμεταξύ, τη Δευτέρα έρχεται στην Ελλάδα Μάικ Πομπέο.
Ο κ. Πομπέο θα συναντηθεί στη Θεσσαλονίκη με τον Νίκο Δένδια και στην Κρήτη με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στο επίκεντρο της επίσκεψης θα είναι η ενέργεια και η ασφάλεια.
Αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Αμερικανός αξιωματούχος υπενθύμισε ότι η Ουάσιγκτον έχει επανειλημμένα τοποθετηθεί για την ανάγκη αποκλιμάκωσης. Επιπλέον, είπε ότι ο Μάικ Πομπέο έχει καλωσορίσει τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις και την προοπτική της επιστροφής στον διάλογο. Υπό αυτό το πρίσμα, σημείωσε ότι οι ΗΠΑ χαιρετίζουν την ανακοίνωση για την επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το συγκεκριμένο θέμα θα συζητηθεί στην επίσκεψη. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι πρωταρχικός στόχος του ταξιδιού παραμένει η περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων.
cnn.gr
