Απάτες και κορωνοϊός: Πώς θα τις καταλάβετε, τι πρέπει να κάνετε

Το τελευταίο διάστημα στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος περιέρχονται καταγγελίες πολιτών και ενημερώσεις από την Interpol και τη Europol για πολλές περιπτώσεις διαδικτυακών απατών, από δράστες που εκμεταλλευόμενοι την ανησυχία των πολιτών εξαιτίας του κορωνοϊού (COVID–19), επιχειρούν να αποκομίσουν παράνομο οικονομικό όφελος.
Συγκεκριμένα, οι δράστες επιχειρούν να εξαπατήσουν τα θύματά τους με τις ακόλουθες μεθοδολογίες – τρόπους δράσης:

• Απατηλές ιστοσελίδες, πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου κ.λπ., που εμπορεύονται προϊόντα υψηλής ζήτησης (μάσκες, γάντια, αντισηπτικά κ.α.)

Οι δράστες εκμεταλλεύονται την αυξημένη ζήτηση για μάσκες, γάντια, αντισηπτικά κ.λπ. υλικά και δημιουργούν απατηλές ιστοσελίδες, πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή και διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προσποιούμενοι ότι πωλούν τα συγκεκριμένα είδη, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούν και επωνυμίες γνωστών εταιριών που δραστηριοποιούνται στο χώρο αυτό, προκειμένου να γίνονται πειστικοί.
Ακολούθως, ζητούν από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές να προπληρώσουν τις παραγγελίες με εμβάσματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς, συνήθως του εξωτερικού, πλην όμως οι υποτιθέμενες παραγγελίες δεν παραδίδονται ποτέ και οι δράστες διακόπτουν κάθε επικοινωνία, ενώ οι απατηλές ιστοσελίδες ή πλατφόρμες απενεργοποιούνται.

• Απάτες με τη μέθοδο ηλεκτρονικού ψαρέματος (Phishing):

Οι δράστες αποστέλλουν απατηλά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προερχόμενα δήθεν από εθνικές ή παγκόσμιες υγειονομικές Αρχές και περιέχουν είτε συνδέσμους (links), είτε συνημμένα αρχεία, με υποτιθέμενες χρήσιμες πληροφορίες για την προστασία από τη διάδοση του ιού.
Με τον τρόπο αυτό προσπαθούν είτε να υποκλέψουν διαπιστευτήρια εισόδου των χρηστών (λογαριασμών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης, ηλεκτρονικής τραπεζικής κ.α.) είτε να εγκαταστήσουν κακόβουλο λογισμικό στο υπολογιστικό σύστημα των παραληπτών και να αποσπάσουν ευαίσθητες πληροφορίες.

• Τηλεφωνικές απάτες με το πρόσχημα της μόλυνσης συγγενικών προσώπων από τον κορωνοϊό (COVID-19):

Οι δράστες καλούν τηλεφωνικά ανυποψίαστους πολίτες, συνήθως ηλικιωμένους και προσποιούμενοι συγγενικά τους πρόσωπα δηλώνουν ότι νοσηλεύονται σε νοσοκομεία ή κλινικές, διότι μολύνθηκαν από τον ιό. Οι δράστες για να γίνουν πιο πειστικοί πραγματοποιούν και επιπλέον κλήσεις,  προσποιούμενοι ιατρούς ή διευθυντές των νοσοκομείων ή κλινικών, για την επιβεβαίωση της περίθαλψης.
Με το τρόπο αυτό οι δράστες προσπαθούν να πείσουν τα θύματά τους να πληρώσουν το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης μέσω εμβάσματος ή παραδίδοντας μετρητά σε άτομα που προσποιούνται εκπροσώπους της υποτιθέμενης κλινικής και εμφανίζονται στην οικία τους.
Επιπλέον, η Διεύθυνση Δίωξης ηλεκτρονικού Εγκλήματος δέχθηκε καταγγελίες σχετικά με ψευδείς ειδήσεις (fakenews), που δημοσιεύονται και αναπαράγονται στο διαδίκτυο, οι οποίες αφορούν είτε γεγονότα της τρέχουσας επικαιρότητας για το θέμα του κορωνοϊού, είτε προτεινόμενες θεραπείες, προϊόντα και σκευάσματα για την αντιμετώπισή του, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και ανά περίπτωση σχηματίζονται σχετικές δικογραφίες.
Στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ενημερώνει τους πολίτες:

• Μην ανοίγετε ύποπτους ηλεκτρονικούς συνδέσμους (links) ή ύποπτα επισυναπτόμενα αρχεία που λαμβάνετε μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Να αναβαθμίζετε και να ενημερώνετε το λογισμικό τεχνικής ασφαλείας.
• Να πραγματοποιείτε αγορές μόνο από αξιόπιστους πωλητές-ηλεκτρονικά καταστήματα και να ελέγχετε τις κριτικές των πελατών τους.
• Μην ανταποκρίνεστε σε ύποπτα μηνύματα ή κλήσεις.
• Να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί όταν εντοπίζετε στο διαδίκτυο προς πώληση, προϊόντα που φαίνεται να έχουν εξαντληθεί στην αγορά.
• Αν η προσφορά φαίνεται υπερβολικά καλή για να είναι αληθινή, διατηρείστε επιφυλάξεις γιατί μάλλον δεν είναι πραγματική.
• Να ενημερώνεστε από έγκυρες και επίσημες πηγές και μη μοιράζεστε ειδήσεις και δημοσιεύσεις που δεν προέρχονται από αξιόπιστες πηγές.
• Μην κάνετε δωρεές σε φιλανθρωπικές οργανώσεις χωρίς να ελέγχετε τη γνησιότητα και αξιοπιστία τους.
• Απευθυνθείτε στις αρμόδιες αστυνομικές Αρχές όταν αντιληφθείτε ότι πέσατε θύμα απάτης.

Πληροφοριακό και οπτικοποιημένο υλικό (infographics και βίντεο) έχει αναρτηθεί στους λογαριασμούς της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο Facebook και Twitter, καθώς στις σελίδες της Europol και της Interpol στους παρακάτω συνδέσμους.

• https://www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/safe-at-home_gr.pdf
• https://www.interpol.int/News-and-Events/News/2020/INTERPOL-warns-of-financial-fraud-linked-to-COVID-19
• https://www.facebook.com/InterpolHQ/photos/a.485008874857713/3863471060344794/?type=3&theater
• https://www.facebook.com/InterpolHQ/photos/a.485008874857713/3867162306642336/?type=3&theater

Παρακαλούνται οι πολίτες για όλες τις ως άνω περιπτώσεις να επικοινωνούν με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ή για να παρέχουν πληροφορίες ή να καταγγέλλουν παράνομες ή επίμεμπτες πράξεις ή δραστηριότητες που τελούνται μέσω διαδικτύου, στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:

• Στέλνοντας e-mail στο: ccu@cybercrimeunit.gov.gr
• Μέσω της διαδικτυακής πύλης (portal) της Ελληνικής Αστυνομίας (https://portal.astynomia.gr)
• Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα τηλέφωνα (smart phones): CYBERΚΙD
• Μέσω twitter: @CyberAlertGR
• Τηλεφωνικά: 11188