Συνέδριο ΤΕΕ- economix.gr WASTE 2019 Στερεά και Υγρά Απόβλητα (2ο δελτίο τύπου) Οι τοποθετήσεις από την πλευρά της αγοράς και της πραγματικής οικονομίας

 

Οι τεχνικές και μελετητικές εταιρείες και ο τεχνικός κόσμος της χώρας μπορούν να ανταπεξέλθουν στα σύγχρονα έργα των υψηλών απαιτήσεων, τόνισαν οι εκπρόσωποι των κατασκευαστικών και μελετητικών εταιριών, μιλώντας στο  Συνέδριο του ΤΕΕ,  με τίτλο «WASTE 2019: Στερεά και Υγρά Απόβλητα», που διοργάνωσε η τεχνοοικονομική ιστοσελίδα economix.gr,  υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας.

Η ολοκλήρωση της προγραμματικής περιόδου, νέα μικρά και μεγάλα έργα, οι ανάγκες της χώρας και η ετοιμότητα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στα αστικά και στα βιομηχανικά υγρά απόβλητα  συζητήθηκαν  επίσης σε ειδική θεματική ενότητα στο  Συνέδριο του ΤΕΕ, ενώ εκπρόσωποι των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης  (ΣΕΔ) παρουσίασαν τις δράσεις και τις προτάσεις τους για την ανακύκλωση

Η άποψη των κατασκευαστικών εταιριών

Οι εκπρόσωποι των κατασκευαστικών εταιριών προέκριναν την ανάγκη αποσαφήνισης του πλαισίου για την υλοποίηση των νέων έργων διαχείρισης αποβλήτων μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) , ενώ ζήτησαν επικαιροποίηση και ολοκλήρωση του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Ειδικότερα επισήμαναν τα ακόλουθα:

Δ. Γεωργόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε.  

Στους Ευρωπαϊκούς στόχους για το 2020 στη διαχείριση Αποβλήτων αναφέρθηκε ο κ. Διονύσιος Γεωργόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε. «Μέχρι το 2025 πρέπει να γίνει ένα τρομακτικό άλμα και να γίνει ένα θαύμα στην Ελλάδα, αν θέλουμε να πιάσουμε τους στόχους με την παράταση. Και το θαύμα πρέπει να γίνει με την ανακύκλωση (συσκευασίες, προδιαλεγμένο οργανικό, άλλα υλικά)», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Γεωργόπουλο, «χρειάζονται πολιτικές και κίνητρα, αλλά και η εφαρμογή των πολιτικών “pay as you throw” και “landfill tax”, καθώς αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ενεργοποίηση της συστηματικής ανακύκλωσης».

«Πρέπει να θεσπιστούν συστήματα ελέγχου», τόνισε και πρόσθεσε ότι  «ο νέος ΕΣΔΑ και οι ΠΕΣΔΑ πρέπει να βάλουν στόχους ανά έτος και οι στόχοι να συνδεθούν με το landfill tax».

Επίσης, ανέφερε ότι η ανάκτηση ενέργειας είναι απαραίτητη μέχρι το 2025, προτείνοντας ως άμεση λύση τα τσιμεντάδικα, και την ωρίμανση των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης. «Γι΄ αυτό πρέπει να αλλάξει όλη η φιλοσοφία του ΕΣΔΑ και των ΠΕΣΔΑ και να αλλάξουν στάση οι αρμόδιοι φορείς, σε συνδυασμό με κρατικό έλεγχο», τόνισε, ενώ ανέλυσε τον ρόλο των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων που ήδη κατασκευάζονται.    

Χαρ. Καλλής, Γενικός Διευθυντής INTRAKAT

Οι στόχοι είναι πάρα πολύ φιλόδοξοι και ταυτοχρόνως η κατάσταση είναι απογοητευτική, όσον αφορά την πρόοδο των αναγκαίων έργων τόνισε ο Χαράλαμπος Καλλής, Γενικός Διευθυντής INTRAKAT.

Σημείωσε ότι η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με υψηλό ποσοστό ταφής αποβλήτων. Σε 15 χρόνια θα πρέπει να μειώσει κατά  60% τον όγκο των απορριμμάτων που σήμερα οδηγούνται σε ταφή.  Η παραγωγή σε όλη την Ελλάδα είναι 5.415 χιλιάδες τόνοι  απορριμμάτων, ενώ η μηχανική επεξεργασία των αποβλήτων είναι μικρότερη του 15%: καθώς καλύπτει μόλις 793 χιλ. τόνους απορριμμάτων. Η θερμική επεξεργασία και κομποστοποίηση είναι ελάχιστη.

Αναφερόμενος στην πρόοδο των έργων ΣΔΙΤ σημείωσε ότι η  κατάσταση είναι απογοητευτική αναφέροντας ότι είχαν δρομολογηθεί από τους φορείς της αυτοδιοίκηση και ωριμάσει το 2014 ώστε να είναι έτοιμα για να προκηρυχθούν 14 έργα ΣΔΙΤ με δυναμικότητα 2.8 εκατ. τόνους. Τώρα έχουμε μόλις  3 έργα ΣΔΙΤ με πολλές αντιξοότητες που δεν αθροίζουν στη συνολική δυναμικότητα τους πάνω από 288 χιλ. τόνους διαχείρισης απορριμμάτων, ενώ υπάρχουν πολλά  έργα ΣΔΙΤ που αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις.

Ο κ Καλλής είπε ακόμη ότι στα επόμενα δύο χρόνια που θα υλοποιηθούν αυτά τα έργα θα έχουμε συνολική δυναμικότητα διαχείρισης απορριμμάτων για 800.000 τόνους από τη συνολική παραγωγή 5.5 εκατ. τόνων απορριμμάτων, ενώ  στην Αθήνα και τη  Θεσσαλονίκη έχουμε το 50% των απορριμμάτων της επικράτειας, με ετήσια παραγωγή 2.5 εκατ. τόνων.

«Λέμε ότι θα πρέπει να γίνουν έργα και να πιάσουμε το 60% αλλά δεν υπάρχουν ώριμα έργα» είπε χαρακτηριστικά  ο κ Καλλής και σημείωσε ότι ειδικά για την Αττική σημείωσε ο ομιλητής ότι  υπήρχαν 4 μονάδες σε ώριμο στάδιο για να προχωρήσει η υλοποίηση τους και ζούμε τώρα μια επέκταση του ΧΥΤΑ «λες και 4 χρόνια πριν δεν γνωρίζαμε την ανάγκη για τις μονάδες. Η επέκταση του ΧΥΤΑ δεν δίνει ελπίδα για το μέλλον ότι θα προχωρήσουν όλα πολύ γρήγορα».

Ο ομιλητής σημείωσε επίσης ότι «θα πρέπει να ορίσουμε τι θέλουμε για τα νέα ΣΔΙΤ. Κάθε φορά που διαχειρίζεσαι σκουπίδι, βάζεις κόστος. Θα πρέπει να το καταλάβουμε και να το στηρίξουμε. Ακόμη και η απλή ταφή έχει κόστος». Ενώ παρουσίασε τα πλεονεκτήματα  των ΣΔΙΤ ως εξής:
- Ταχύτερη μέθοδος δημοπράτησης - Υψηλή ποιότητα έργων - Αξιοποίηση τεχνογνωσίας και αποτελεσματικότητας ιδιωτικού τομέα - Ταχύτερο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης - Μετάβαση ρίσκου σχεδιασμού, κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης στον ιδιώτη - Μόχλευση ιδιωτικών και δανειακών κεφαλαίων.
Τέλος ο Γενικός Διευθυντής INTRAKAT τόνισε ότι τα απαιτούμενα βήματα, που πρέπει να ακολουθηθούν είναι: 1. Υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών 2. Αναθεώρηση εθνικού σχεδιασμού διαχείρισης αποβλήτων  - καθαρή στρατηγική - κεντροβαρικός σχεδιασμός εγκαταστάσεων. 3. Οικονομική ενίσχυση αυτοδιοίκησης για σύνταξη και υλοποίηση τοπικών σχεδίων διαχείρισης και 4. Άμεση δημοπράτηση μονάδων επεξεργασίας μέσω ΣΔΙΤ, τονίζοντας ότι παραμένουν αναξιοποίητα 600 εκατ. ευρώ από τρέχων ΕΣΠΑ.

Γ.  Αγραφιώτης γενικός διευθυντής ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή

«Οι τεχνικές εταιρείες και ο τεχνικός κόσμος της χώρας μπορούν να ανταπεξέλθουν στα σύγχρονα έργα των υψηλών απαιτήσεων. Το έχουμε αποδείξει και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό», δήλωσε ο Γιώργος Αγραφιώτης γενικός διευθυντής ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «δεν πρέπει να φοβόμαστε το υψηλό κόστος της αρχικής επένδυσης, γιατί αυτό, έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε χαμηλό κόστος στο gate fee». «Όσο υψηλότερη τεχνολογία αξιοποιείται σε αυτά τα έργα, τόσο χαμηλότερο είναι το κόστος για τον πολίτη», είπε, προσθέτοντας ότι «οι τεχνικές εταιρείες μπορούν να ανταπεξέλθουν σε κάθε σχεδιασμό».

Εξέφρασε την ικανοποίησή του σε σχέση με τον νέο σχεδιασμό που διαμορφώνεται από την κυβέρνηση χαρακτηρίζοντάς τον ως «πιο γήινο», καθώς όπως είπε, «υπήρχε πλειοδοσία στόχων κατά το παρελθόν και το αποτέλεσμα ήταν μηδενικό.

Επιπλέον όπως είπε, «το ότι ακούσαμε ότι η χώρα επαναδιαπραγματεύεται τις πιθανές εξαιρέσεις είναι πολύ σημαντικό, γιατί οι υψηλότατοι στόχοι που έχουν τεθεί δεν επιτρέπουν ούτε την προκήρυξη των νέων έργων, με αποτέλεσμα να κυνηγάμε την ουρά μας, και το είδαμε αυτό το τελευταίο διάστημα».

Σύμφωνα με τον κ. Αγραφιώτη οι επενδύσεις στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων μπορούν να φθάσουν στα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ στην επόμενη δεκαετία και να απασχολήσουν πάνω από 15.000 ανθρώπους.

«Προτείνουμε τη μέθοδο των ΣΔΙΤ. Το κράτος δεν έχει αυτά τα ποσά. Τα ΣΔΙΤ κατοχυρώνουν όρους διαφάνειας, βάζουν υψηλούς ποιοτικούς στόχους, και για τα επόμενα 25 χρόνια μπορούν να λειτουργούν με αξιοπιστία», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Επεσήμανε δε, ότι «τα ΣΔΙΤ για να πετύχουν χρειάζονται «υιοθεσία» και η παρακολούθηση από την κεντρική κυβέρνηση και το κράτος», ενώ όπως τόνισε, «απαιτούνται σημαντικές αλλαγές στις Συμβάσεις ΣΔΙΤ».

«Πρέπει να συλλέξουμε την εμπειρία, υπό το ΤΕΕ, και οι νέες συμβάσεις να είναι πιο λειτουργικές από τις παλαιότερες», ανέφερε χαρακτηριστικά.    

Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε και συντόνισε ο δημοσιογράφος του ΣΚΑΙ και του economix.gr, Αχιλλέας Τόπας, οι εκπρόσωποι των κατασκευαστικών εταιρειών ανέλυσαν τα σημαντικά πλεονεκτήματα της καύσης του υπολείμματος των απορριμμάτων για την ενεργειακή αξιοποίησή τους, αλλά και για την αποτελεσματική επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων της χώρας μας

Στερεά απόβλητα – Η άποψη των μελετητικών εταιρειών

Χρήστος Τσομπανίδης:  Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος ENVIROPLAN AE, Μέλος ΔΣ ΣΕΓΜ

Ειδική αναφορά στα έξυπνα συστήματα συλλογής αποβλήτων έκανε o πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ENVIROPLAN AE και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΓΜ, Χρήστος Τσομπανίδης. «Η διαχείριση δεν ξεκινάει από τα έργα. Πολλές φορές βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Όταν σχεδιάζουμε έργα για μεγάλους οργανισμούς, ξεκινάμε από το σύστημα συλλογής. Σας πληροφορώ ότι το 70% είναι συλλογή και το 30% είναι επεξεργασία και διάθεση. Αν πάτε σε εκθέσεις θα δείτε ότι μεγάλη έκταση καταλαμβάνουν τα έξυπνα συστήματα συλλογής γιατί, αν το πετύχεις αυτό, έχεις οικονομικά καλύτερες αποδόσεις. Αυτό που κρίνεται είναι πόσο κοστίζει το σύστημα διαχείρισης» εξήγησε. «Στο κομμάτι της συλλογής και διαχείρισης περιλαμβάνονται και τα πράσινα σημεία. Έχουν σημασία γιατί είναι προσβάσιμα στον πολίτη» πρόσθεσε.

Ο κ Τσομπανίδης, τόνισε ότι η  χώρα έχει επαρκές επιστημονικά και σε θέματα τεχνογνωσίας δυναμικό για να μελετήσει τα έργα σημειώνοντας ότι τα προβλήματα που παρατηρούνται σε έργα δεν οφείλονται σε μελετητικές και κατασκευαστικές αστοχίες αλλά συνήθως στη διαχείριση των έργων από τη διοίκηση τονίζοντας ότι  οι εταιρείες μας έχουν μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό.

- Η διαχείριση δεν ξεκινάει από τα έργα. Πολλές φορές βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Όταν σχεδιάζουμε έργα για μεγάλους οργανισμούς, ξεκινάμε από το σύστημα συλλογής. Σας πληροφορώ ότι το 70% είναι συλλογή και το 30% είναι επεξεργασία και διάθεση. Αν πάτε σε εκθέσεις θα δείτε ότι μεγάλη έκταση καταλαμβάνουν τα έξυπνα συστήματα συλλογής γιατί, αν το πετύχεις αυτό, έχεις οικονομικά καλύτερες αποδόσεις. Αυτό που κρίνεται είναι πόσο κοστίζει το σύστημα διαχείρισης» είπε ο ομιλητής.

Στο κομμάτι της συλλογής και διαχείρισης περιλαμβάνονται και τα πράσινα σημεία. Έχουν σημασία γιατί είναι προσβάσιμα στον πολίτη επισήμανε ο κ Τσομπανίδης προσθέτοντας τα βασικά σημεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη ως εξής: .

Τα έργα επεξεργασίας και διάθεσης: Μιλάμε πάντα για επεξεργασία ρευμάτων αποβλήτων. Πλέον θα είναι μονάδες βιοαποβλήτων. Εν τέλει θα ακολουθήσει μηχανική διαλογή. Η διαμάχη περί τεχνολογιών έχει πάψει να υπάρχει στην Ευρώπη. Πλέον δεν μπορείς να πετύχεις τα επιθυμητά ποσοστά χωρίς να συνδυάσεις τεχνολογίες.

Η χωροθέτηση παραμένει πάντα πρόκληση αλλά δεν είναι κάτι το απαγορευτικό. Πάντα έχουμε επιφυλάξεις των τοπικών κοινωνιών αλλά, αν έχουμε στέρεες και καλά τεκμηριωμένες μελέτες, δεν υπάρχει πρόβλημα. Χρειαζόμαστε ακόμη κοινωνική συναίνεση αλλά μετά από τα όποια στάδια διαβούλευσης θα πρέπει να υπάρχει πολιτική αποφασιστικότητα. Πλέον η χώρα μας έχει αρκετά καλά παραδείγματα να δείξει τα τελευταία χρόνια. Αρκετοί ΧΥΤΑ λειτουργούν με πολύ καλύτερες λειτουργίες από ό,τι στο παρελθόν.

Χρηματοδότηση: Ειπώθηκε ότι είναι ανεπαρκής. Σωστό αλλά αν σκεφτεί κανείς τι πρόστιμα τρώμε κάθε μήνα, τότε καταλαβαίνουμε τι γίνεται. Τα χάνουμε γιατί πληρώνουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ναι μεν θέλουμε πόρους αλλά να δούμε πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε τους υφιστάμενους.

Γ. Ηλιόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος ΕΠΤΑ

«Η περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων χωλαίνει γιατί δεν έχει εφαρμοστεί το ηλεκτρονικό μητρώο αδειοδοτήσεων» και πρόσθεσε ότι «πρέπει άμεσα να εφαρμοστεί ο σχετικός νόμος και να παρακολουθούνται τα έργα που χαρακτηρίζονται ως στρατηγικές επενδύσεις» τόνισε από την πλευρά του ο Γιώργος Ηλιόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος ΕΠΤΑ. Επιπλέον, για την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων πρότεινε να υπάρξουν πολεοδομικές εξαιρέσεις για τις μονάδες διαχείρισης, που στοιχίζουν σε πολλούς μήνες καθυστερήσεων. Πρότεινε περαιτέρω αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ, καθώς όπως είπε, «ταλαιπωρούνται έργα έως και 3 χρόνια στο στάδιο έγκρισης των κρατικών ενισχύσεων». Τέλος, τόνισε την ανάγκη προώθησης των απαλλοτριώσεων παράλληλα με την υλοποίηση των έργων. Όπως είπε ο κ. Ηλιόπουλος, «με τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις μπορούν να επιτευχθεί επιτάχυνση έως και τρία χρόνια στην υλοποίηση των έργων».

Β. Μιχαλόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος VM&A

Το ΤΕΕ έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες και μπορεί να αποτελέσει μέσο για τον υγιή ανταγωνισμό στην αγορά σημείωσε κατά την ομιλία του ο

Μιχαλόπουλος Βαγγέλης, Διευθύνων Σύμβουλος VM&A. Ο ίδιος σημείωσε ότι  για πρώτη φορά, η Ε.Ε. αναγνωρίζει ότι η ανακύκλωση είναι πλέον μία οικονομία.

Προσπαθεί να δημιουργήσει μία νέα οικονομία και να πετύχει τους στόχους. Οι οδηγίες μας οδηγούν στην ανάγκη για να πετύχουμε αυτούς τους στόχους. Υπάρχει εγκατάσταση για να εξυπηρετήσει μία περιοχή αλλά επιλέγουμε να τα θάβουμε κοντά σε έναν ΧΥΤΑ επειδή είναι φθηνότερο. Άρα, λείπει το οικονομικό εργαλείο.

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαλόπουλο «κανείς δεν έχει μετρήσει αν, όλο αυτό που κάνουμε, η ανακύκλωση, είναι ακριβότερο ή φθηνότερο από το να τα πετάμε στον ΧΥΤΑ. Ο λόγος που αυτή η διαχείριση είναι ο κεντρικός τρόπος που διαχειριζόμαστε είναι επειδή δεν έχουμε επιβάλει το τέλος ταφής».

- «Οι υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος είναι το νέο γαϊτανάκι της Ε.Ε. Πρέπει να διαχειριζόμαστε τα απορρίμματα με τον καλύτερο τρόπο για τον πολίτη. Αυτό μας οδηγεί σε έναν σχεδιασμό που πρέπει να λαμβάνουμε κατά νου το σύνολο του κόστους» είπε ο ομιλητής και αναλυτικά ανέφερε ότι:   

Μ' αυτά τα δύο εργαλεία πρέπει να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε έργα. Αν θέλουμε μέχρι 2025 να έχουμε αποτελεσματικότητα, πρέπει να σκεφτούμε οικονομικούς τρόπους, ώστε να έχουμε αποτελέσματα. Πρέπει να διαχωρίσουμε οικιακά από εμπορικά απόβλητα. Τα εμπορικά είναι πεδίο δόξης λαμπρό όπου ο ιδιωτικός τομέας θα συλλέγουν και θα προωθούν για ανακύκλωση ή επεξεργασία, χωριστά ρεύματα αποβλήτων. Έτσι θα τα βγάλουμε από την αποκομιδή των δήμων. 100 - 200 ευρώ / τόνο το κόστος αποκομιδής. Άρα, θα υπάρχει κέρδος από αυτή τη διαχείριση. Στα νησιά του αιγαίου αυτό θα μπορέσει να απομακρύνει το 80% των απορριμμάτων.

Το ίδιο μπορεί να γίνει στον καφέ κάδο. Έχει ιδιαιτερότητες αυτό. (π.χ. πλύσιμο κάδων). Μπορεί να είναι μια εμπορική δραστηριότητα. Πρέπει να μετράμε πάντα πιο είναι το πιο φθηνό για τον κάθε πολίτη. Θα πρέπει αυτά τα θέματα να αντιμετωπίζονται από τον εθνικό σχεδιασμό.

Τέλος, θα πρέπει να δούμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα αξιοποιήσουμε για να υποστηρίξουμε έναν τέτοιον σχεδιασμό. Με ΕΣΠΑ δεν μπορούμε αποκομιδή και επεξεργασία αποβλήτων από μη οικιακούς. Υπάρχουν μεγάλες δυσκολίες λόγω της κρίσης για τις τράπεζες. Άρα θέλουμε χρηματοδοτικά εργαλεία από τον ιδιωτικό τομέα που θέλουν μικρότερες εγγυήσεις. Θα αναζητήσουμε λύσεις μέσω ΣΔΙΤ.

Συμπερασματικά, είπε ο κ Μιχαλόπουλος σε σχέση με τα 3 οικονομικά εργαλεία, είναι προς όφελος μας να δημιουργήσουμε αυτή την αγορά. Είναι το δικό μας ρίσκο - ελπίδα για να δημιουργήσουμε ισχυρή οικονομία. Πρέπει να αξιοποιήσουμε ΣΔΙΤ και να προχωρήσουμε γρήγορα στην αλλαγή της δικής μας αγοράς και την εξυγίανσή της.

Γ. Φρατζής από την εταιρεία Ι. Φρατζής και Συνεργάτες 

«Πρέπει να μάθουμε τα πραγματικά κόστη», τόνισε ο κ. Γιάννης Φρατζής από την εταιρεία Ι. Φρατζής και Συνεργάτες. Όπως εξήγησε: «Το κόστος της συλλογής των απορριμμάτων είναι 100 ευρώ ο τόνος, ενώ έχουν υπάρξει και κοστολόγια έως και 300 ευρώ. Γιατί μας απασχολεί εάν φθάνει το κόστος στις μονάδες στα 20-50-60 ευρώ;», διερωτήθηκε, επισημαίνοντας ότι «το σημαντικό κόστος είναι στην αποκομιδή των απορριμμάτων».

Ο κ. Φρατζής έδωσε έμφαση στην ανάγκη επιβολής του landfill tax. «Πρέπει να λάβουμε τα μέτρα εναντίον όσων δε σέβονται τις αποφάσεις», επεσήμανε και πρόσθεσε ότι «πρέπει να αλλάξει η σοβιετικού τύπου διάρθρωση του ΕΣΔΑ και των ΠΕΣΔΑ. Οι stake holders της κάθε περιοχής πρέπει να αποφασίζουν», είπε. Εξήρε την πρόθεση των εμπλεκομένων για ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων, και επεσήμανε ότι «η κάθε μονάδα πρέπει να διαχειρίζεται και τους τρεις κάδους, σε συνδυασμό με την ενεργειακή αξιοποίηση, η οποία δεν πρέπει να αποφεύγεται, αλλά να επιδιώκεται, με την παραγωγή δευτερογενών καυσίμων».

«Έχοντας απενεχοποιηθεί η ενεργειακή αξιοποίηση πρέπει να τρέξουμε τις διαδικασίες» ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «δεν είμαστε εμείς πιο ευαίσθητοι απ΄ ότι οι Γάλλοι ή οι Βέλγοι που έχουν λύσει αυτά τα ζητήματα».

Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια του διαλόγου που ακολούθησε και συντόνισε ο δημοσιογράφος του capital.gr και τη εφημερίδας ΕΘΝΟΣ Δημήτρης Δελεβέγκος  οι εκπρόσωποι των μελετητικών εταιρειών συζήτησαν πιο αναλυτικά τις θέσεις που ανέπτυξαν στην πρωτολογία τους και ειδικά τα οφέλη της ενεργειακής αξιοποίησης, αλλά και στην ανάγκη επιτάχυνσης του χρόνου ωρίμανσης των έργων επισημαίνοντας ότι υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες για επιτάχυνσή τους έως και τρία χρόνια

Οι προκλήσεις στον τομέα των έργων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων

Η δεύτερη θεματική του συνεδρίου Waste 2019, την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος Θοδωρής Καραουλάνης, σύμβουλος επικοινωνίας του ΤΕΕ και αρχισυντάκτης των ιστοσελίδων economix.gr και euractiv.gr επικεντρώθηκε στις προκλήσεις στον τομέα των έργων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, καθώς και την ολοκλήρωση της προγραμματικής περιόδου. Νέα μικρά και μεγάλα έργα, οι ανάγκες της χώρας και η ετοιμότητα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στα αστικά και στα βιομηχανικά υγρά απόβλητα  συζητήθηκαν εκτενώς τόσο κατά τις αρχικές τοποθετήσεις όσο και στη συζήτηση που ακολούθησε.

Ν. Μαμαλούγκας, προϊστάμενος υποδιεύθυνσης τομέα Περιβάλλοντος της ΕΥΔ ΥΜΕΠΕΡΑΑ Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων

«Τα πρόστιμα που μπορεί να καταλογιστούν στη χώρα μας είναι για τα υγρά απόβλητα», επεσήμανε ο Νίκος Μαμαλούγκας, προϊστάμενος υποδιεύθυνσης τομέα Περιβάλλοντος της ΕΥΔ ΥΜΕΠΕΡΑΑ Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Αφού ανέλυσε την προϊστορία της διαχείρισης λυμάτων στη χώρα σε σχέση και με τη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων, τόνισε ότι σήμερα υπάρχει ενεργοποίηση για τα έργα της Ανατολικής Αττικής, για τα οποία υπάρχει ο κίνδυνος να καταλογιστούν πρόστιμα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

Σύμφωνα με τον κ. Μαμαλούγκα, προβλέπονται περί τα 1,1 δισεκατομμύρια για τη διαχείριση των υγρών αποβλήτων στο πλαίσιο του 2014-2020, ενώ ήδη έχουν δαπανηθεί περί τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, τις δύο προηγούμενες δεκαετίες, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Αφού ανέλυσε τα προβλήματα που οδηγούν στις καθυστερήσεις, έκανε γνωστό ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου εργάζονται εντατικά, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μελέτες και τα έργα, με δεδομένους του περιορισμούς που τίθενται από την ΕΕ.

Τέλος, ως προκλήσεις στα υγρά απόβλητα χαρακτήρισε την επαναχρησιμοποίηση νερού, τη διαχείριση ιλύος, και την εξοικονόμηση ενέργειας σε ΕΕΛ, με χρήση ΑΠΕ.

Α. Ψαθάς, Διευθύνων Σύμβουλος ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ

Σχετικά με τα βιομηχανικά απόβλητα ο Αθανάσιος Ψαθάς, γενικός διευθυντής ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, τόνισε ότι αν δεν υπήρχαν οργανωμένες περιοχές διαχείρισης, 5 εκατομμύρια τόνοι υγρών αποβλήτων θα κατέληγαν αλλού.

Αναφερόμενος σε καλά παραδείγματα στη χώρα, τόνισε ότι η περίπτωση των Οινοφύτων θα σταθεί ως πιλότος και για άλλες περιοχές όπως το Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, που φιλοξενούνται περί τις 1000 εταιρείες. Επίσης αναφέρθηκε στην περίπτωση της επεξεργασίας των λυμάτων των βυρσοδεψών στη Σίνδο στη Θεσσαλονίκη, όπου πλέον με την ορθή διαχείριση «ο Θερμαϊκός δε θυμίζει σε τίποτα την εικόνα και τη μυρωδιά πριν από  7 χρόνια».

Όπως είπε, οι επιχειρήσεις οφείλουν να τηρούν την περιβαλλοντική νομοθεσία και να καταβάλουν το κόστος που απαιτείται για τη συντήρησή της, προκειμένου να γίνεται σωστή επεξεργασία των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και το κράτος απ΄ την πλευρά να ανανεώνει το θεσμικό πλαίσιο και να ελέγχει τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε σχέση με το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.

Δ. Δημητρακοπούλου, ΝΑΜΑ Σύμβουλοι Μηχανικοί και Μελετητές ΑΕ

Τα έργα στην Ερμούπολη της Σύρου, τις ΕΕΛ Ποσειδωνίας – Βάρης, Παροικίας και της Νάουσας Πάρου, της Γλώσσας Σκοπέλου, και του Αεροδρομίου Κεφαλλονιάς παρουσίασε η κα Δήμητρα Δημητρακοπούλου, ΝΑΜΑ Σύμβουλοι Μηχανικοί και Μελετητές ΑΕ. Όπως είπε, η νομοθεσία του 2011 βοήθησε στην αύξηση των έργων προχωρημένης επεξεργασίας και επαναχρησιμοποίησης, ενώ έκανε λόγο για την ανάγκη εφαρμογής επαναχρησιμοποίησης κυρίως μέσω άρδευσης και λιγότερο για αστική – περαστική χρήση. «Τα υγρά λύματα είναι ένας σημαντικός πόρος που καλούμαστε να αξιοποιήσουμε», δήλωσε κλείνοντας την ομιλία της.

Α. Γρίβας, Γενικός Διευθυντής, ΡΟΪΚΟΣ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ

Στα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του ν. 4412 για τα δημόσια έργα, αναφέρθηκε ο Ανδρέας Γρίβας, Γενικός Διευθυντής της ΡΟΪΚΟΣ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ, επισημαίνοντας το φαινόμενο των ασυνήθιστα χαμηλών εκπτώσεων, το οποίο προκαλεί στρεβλώσεις στην αγορά, αλλά και στην ποιότητα των έργων. Για την αντιμετώπιση των φαινομένων αναγκαία κρίνεται σύμφωνα πάντα με τον κ. Γρίβα «η θέσπιση συνδυασμού κριτηρίων με την σύνταξη μίας πρότυπης διακήρυξης από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, που δε θα είναι υποχρεωτική, αλλά θα είναι ένας πρότυπος οδηγός». Επιπλέον έκανε λόγο για την ανάγκη θέσπισης τεχνικού συμβούλου, για την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών καθώς επίσης και για την ανάγκη καλής λειτουργίας συνεχούς ελέγχου του έργου. Όπως είπε ο . Γρίβας, «η ευρεία επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων στη χώρα μας έχει ακόμα πολύ δρόμο», επισημαίνοντας την ανάγκη σωστής ενημέρωσης και κοινωνικής συναίνεσης.

Η ανακύκλωση και τα ειδικά ρεύματα αποβλήτων

Στην τρίτη ενότητα του Συνεδρίου «Waste 2019», στο επίκεντρο τέθηκε η ανακύκλωση και τα ειδικά ρεύματα αποβλήτων.

Γ. Ε. Δεληγιώργης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ

Η κυκλική Οικονομία είναι ευκαιρία και ανάγκη για τη χώρα, δήλωσε ο  Γεώργιος Ε. Δεληγιώργης, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ, ο οποίος ανέπτυξε τη λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης της εταιρίας. Όσον αφορά την αγορά αναγέννησης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων ο κ. Δεληγιώργης ανέφερε ότι η χώρα μας πρωτοπορεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο φθάνοντας στο 100%, ενώ πετυχαίνει και ένα από τα υψηλότερα ποσοστά συλλογής, συμπεριλαμβανομένων και των λιπαντικών ναυτιλίας, με το φθηνότερο κόστος για τον καταναλωτή στα 20 ευρώ ανά τόνο. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «αυτό το success story πρέπει να κοινοποιηθεί. Δεν είμαστε η μικρή Ελλάδα που κάθεται στη γωνία, αλλά η Ελλάδα που πρωτοπορεί».

Χ. Αγγελακόπουλος, Τεχνικός Διευθυντής Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ

Για άλλο ένα success story έκανε λόγο ο  Χάρης Αγγελακόπουλος, τεχνικός διευθυντής και διευθυντής Περιβάλλοντος της Ανακύκλωσης Συσκευών ΑΕ όσον αφορά τη διαχείριση της ανακύκλωσης ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού στην Ελλάδα. Όπως είπε πάνω από δύο εκατομμύρια τόνοι συσκευών τοποθετήθηκαν στην αγορά ενώ οι ποσότητες της συλλογής και επεξεργασίας ΑΗΗΕ την περίοδο 2004-2018 έφτασε στους 550.000 τόνους, με κύρια πηγή συλλογής τις εταιρείες συλλογής Scrap, ενώ ακολουθούν τα εμπορικά καταστήματα και τους δήμους. Σύμφωνα με τον κ. Αγγελακόπουλο, προκλήσεις, μεταξύ άλλων, αποτελούν η επικαιροποίηση της νομοθεσίας στο πλαίσιο αναθεώρησης των στόχων, η θεσμοθέτηση νέων εφικτών προοδευτικών στόχων, η ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης ροής ΑΗΗΕ και η θέσπιση μέτρων για την πάταξη της μη σύννομης διαχείρισης.

Δ . Κιούκης της ΣΑΝΚΕ ΕΠΕ

«Το 25% των συνολικά παραγόμενων αποβλήτων είναι τα απόβλητα εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων», επεσήμανε ο Δημήτρης  Κιούκης της ΣΑΝΚΕ ΕΠΕ. Όπως ανέφερε, «τα απόβλητα εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων δεν ήταν στις προτεραιότητες των κυβερνήσεων, και πρόσθεσε ότι το υπάρχον σχέδιο διαχείρισης δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, γεγονός που οδηγεί σε μη νόμιμες πρακτικές». Ιδιαίτερα στην Αττική, όπως είπε, «οι ανακαινίσεις δημιουργούν έναν μεγάλο κύκλο εργασιών, του οποίου η διαχείριση γίνεται παράνομα και αυθαίρετα, με σημαντικές συνέπειες». «Έχουμε θέσει τα προβλήματα στη νέα κυβέρνηση και ήδη έχουν γίνει οι πρώτες ανακοινώσεις» δήλωσε και έθεσε το ζήτημα της αποκατάστασης των ανενεργών λατομείων, τα οποία, όπως είπε, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν μέσω της διάθεσης αποβλήτων κατασκευών ύστερα από σχετική νομοθέτηση.

Θ.  Μουρκάκος, Γενικός Διευθυντής Ανακύκλωση Αδρανών Νότιας Ελλάδας

Πάνω από ένα εκατομμύριο τόνοι αδρανών ανακτήθηκαν την τελευταία 6ετία από την Ανακύκλωση Αδρανών Νότιας Ελλάδας, σύμφωνα με τον Θεοχάρη Μουρκάκο γενικό διευθυντή της εταιρείας. Όπως είπε, «τα αδρανή αποτελούν από τους βασικούς τομείς προτεραιότητας της ΕΕ και στόχος είναι να αυξηθεί η ανάκτηση των χρήσιμων υλικών». Επεσήμανε ωστόσο, ότι στην Ελλάδα δε γνωρίζουμε στατιστικά ούτε υπάρχουν μετρήσεις για τα απόβλητα εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων. «Για να μπορούμε να μιλάμε για κυκλική οικονομία, πρέπει να μπουν δείκτες μέτρησης» δήλωσε, συμπληρώνοντας ότι «δεν μπορείς να διαχειριστείς κάτι που δεν μπορείς να μετρήσεις».

Σαλώμη Διακρούση, Υπεύθυνη Επικοινωνίας ΑΦΗΣ

Η Σαλώμη Διακρούση, υπεύθυνη επικοινωνίας της ΑΦΗΣ, σχετικά με την ανακύκλωση μπαταριών στη χώρα, ανέφερε ότι το 50% των πολιτών αποθηκεύει τις μπαταρίες, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τις ανακυκλώνει. Σύμφωνα πάντα με την κα Διακρούση, το 20% των πολιτών απορρίπτει τις μπαταρίες στα σκουπίδια, ενώ μόνο το 30% τις ανακυκλώνει. Το 2018 ανακυκλώθηκε το 32,5% των μπαταριών, το 2019, αναμένεται ότι η ανακύκλωση θα φθάσει στο 39%, ενώ στόχος για το 2020 είναι η ανακύκλωση να φθάσει στο 42% αν και ο Ευρωπαϊκός στόχος είναι το 45%. Σύμφωνα με την κα Διακρούση το 2021 αναμένεται να ξεπεραστεί ο ευρωπαϊκός στόχος.

Δ. Μπουντουβάς, Διευθύνων Σύμβουλος COMBATT

«Μέσω της ορθής διαδικασίας ανακύκλωσης, μία μπαταρία οξέως ανακυκλώνεται κατά 95% και ξαναγίνεται μπαταρία και αυτό μπορεί να γίνεται αενάως. Η μπαταρία είναι ένα αντικείμενο με αξία», ανέφερε απ΄ την πλευρά του ο κ. Διονύσιος Μαντουβάς, διευθύνων σύμβουλος COMBATT. «Η βασική μας στόχευση είναι να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τον καταναλωτή, προκειμένου η μπαταρία να διοχετεύεται στα σημεία προμήθειας και να ανακυκλώνεται με τρόπο ορθό και σύννομο», είπε ο κ. Μαντουβάς, καθώς όπως επεσήμανε «η μπαταρία είναι ένα επικίνδυνο απόβλητο». Ανέλυσε επίσης τα οφέλη από την ηλεκτρονική πλατφόρμα της εταιρείας και κλείνοντας την τοποθέτησή του τόνισε: «Η επίτευξη των στόχων είναι ευθύνη όλων μας και η συμβολή όλων μας μετράει».

Κλεάνθης Παπανικολάου, Διευθύνων Σύμβουλος ReBattery

Ο Κλεάνθης Παπανικολάου διευθύνων σύμβουλος της ReBattery, επεσήμανε ότι η εταιρεία φροντίζει για την εφαρμογή ορθής εναλλακτικής διαχείρισης σε όλα τα στάδια, και ανέλυσε τη λειτουργία και τις δράσεις της ReBattery όσον αφορά την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των Φορέων, των πολιτών, και ειδικότερα της νέας γενιάς. Ανέφερε επίσης την αξία και τις δυνατότητες από την ανακύκλωση μολύβδου και τόνισε ότι η βιομηχανική συμβίωση μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη.  

Το συνέδριο έκλεισε με υπόσχεση για συνέχεια του διαλόγου, καθώς ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός υποσχέθηκε ότι μέχρι το καλοκαίρι θα ακολουθήσει νέα δημόσια εκδήλωση. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Συνεδρίου: https:// https://waste2019.economix.gr/

Ευχαριστούμε θερμά τους χορηγούς που στήριξαν το Συνέδριο: ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ΤΜΕΔΕ, ΗΛΕΚΤΩΡ, ATTICA BANK, ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ., καθώς και τους χορηγούς επικοινωνίας: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και EurActiv.gr