Του Γιώργου Ψυχογιού*
Πριν από ένα χρόνο,
η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε στη Βουλή την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων
Εργασίας. Με Νόμο που ψηφίσαμε τότε, ορίστηκε ότι μετά το τέλος του
Προγράμματος, δηλαδή από 21 Αυγούστου 2018, θα επανέλθουν οι δύο βασικές αρχές
των συλλογικών διαπραγματεύσεων, που είχαν παγώσει κατά την περίοδο των
μνημονίων: Η αρχή της επεκτασιμότητας
και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης.
-Τι σημαίνουν όμως οι δύο αυτές αρχές;
Αφενός, ως προς την επεκτασιμότητα: Εάν σε μία
σύμβαση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, οι εργοδότες που την έχουν υπογράψει
καλύπτουν το 51% των εργαζομένων του κλάδου, με Απόφαση της Υπουργού Εργασίας η
συγκεκριμένη Σύμβαση «επεκτείνεται», καθίσταται δηλαδή γενικώς υποχρεωτική και
για τον υπόλοιπο κλάδο συνολικά.
Αφετέρου,ως προς την ευνοϊκότερη ρύθμιση: Μια
ατομική ή μια επιχειρησιακή σύμβαση απογορεύεται να περιέχει χειρότερους
μισθούς και όρους εργασίας από τη Συλλογική Σύμβαση του κλάδου.
-Τι σημαίνουν οι παραπάνω όροι στην πράξη;
Στο αμέσως επόμενο
διάστημα αναμένεται να επεκταθούν κλαδικές συλλογικές συμβάσεις στον τουρισμό, τις τράπεζες, τη ναυτιλία, κλάδους
στους οποίους ένα μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων δουλεύει αυτή τη στιγμή βάσει
ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων και δεν καλύπτεται από τις ισχύουσες
κλαδικές. Θα ακολουθήσουν επίσης και άλλοι κλάδοι που
έχουν συμβάσεις εν ισχύ αυτή τη στιγμή, όπως αεροπορικές εταιρείες, μεταλλεία, καπνοβιομηχανία, τσιμεντοβιομηχανία
κ.α. Η επέκταση θα ωφελήσει τους εργαζομένους αυτούς, οι οποίοι θα δουν
αύξηση στις αποδοχές τους και γενικότερα ευνοϊκότερους όρους στις συνθήκες
εργασίας τους.
Ένα χειροπιαστό
παράδειγμα για τη δυναμική που θα προσφέρει στους εργαζομένους η επαναφορά των
βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι το εξής: Σε περίπτωση που
ένας εργαζόμενος σε γραφείο ταξιδίων και τουρισμού αμειβόταν έως τώρα με τον
καθορισμένο κατώτατο μισθό των 586 ευρώ συν ενδεχομένως κάποια επιδόματα βάσει
ατομικής ή επιχειρησιακής σύμβασης, τώρα πλέον θα καλύπτεται από την ισχύουσα κλαδική σύμβαση για γραφεία
ταξιδίων και τουρισμού. Αυτό σημαίνει
ότι οι αποδοχές του εργαζομένου βάσει της σύμβασης αυτής - στην οποία
προβλέπονται μηνιαίες αποδοχές που ξεκινούν από τα 790 ευρώ και ανάλογα την
ειδικότητα φτάνουν έως και τα 850 ευρώ - θα αυξηθούν έως και περίπου 300 ευρώ
το μήνα.
Μάλιστα, η αμεσότητα
με την οποία δρομολογούνται αυτές οι σημαντικές αλλαγές στην αγορά εργασίας
είναι ενδεικτική καθώς στις 31 Αυγούστου το
Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας συνεδρίασε και σήμερα η Υπουργός Εργασίας υπέγραψε τις πρώτες Υπουργικές Αποφάσεις για την
επέκταση των συμβάσεων στους κλάδους των τραπεζών, των ναυτιλιακών πρακτορείων
και επιχειρήσεων, των γραφείων ταξιδίων και τουρισμού και έπεται συνέχεια
και σε άλλους κλάδους. Η κάλυψη αυτή αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο σε
περίπου 75.000 εργαζόμενους.
Η επαναφορά των
συλλογικών διαπραγματεύσεων, «ιδεοληψία» της Αριστεράς κατά τον κ. Μητσοτάκη, ευχολόγιο
για κάποιους εξ’ αριστερών, είναι εδώ, είναι μπροστά μας και οι θετικές τις
συνέπειες θα φανούν στην πράξη πολύ σύντομα. Είναι το κύριο όπλο που διαθέτουμε
για την επαναφορά της αγοράς εργασίας
στην κανονικότητα. Είναι το κύριο όπλο μας, αλλά όχι και το μοναδικό. Η σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού το
επόμενο διάστημα, η εξαγγελία του Πρωθυπουργού
για κατάργηση του ντροπιαστικού «υποκατώτατου» μισθού για τους νέους κάτω των
25 ετών, οι συνεχείς και στοχευμένοι
έλεγχοι της Επιθεώρησης Εργασίας, η
ηλεκτρονική προαναγγελία των υπερωριών κινούνται ξεκάθαρα στην κατεύθυνση
της ενίσχυσης της θέσης των εργαζομένων απέναντι σε εργοδοτικές αυθαιρεσίες.
Σε κάθε περίπτωση
βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι εργασιακά δικαιώματα δεν υφίστανται χωρίς τις
διεκδικήσεις των ίδιων των εργαζομένων
και χωρίς ένα ισχυρό εργατικό κίνημα,
το οποίο πρέπει αφενός να αξιοποιήσει
και να αναδείξει τις παραπάνω δικλείδες και αφετέρου να αξιώσει συντεταγμένα τη
διεύρυνση των δικαιωμάτων που αποψιλώθηκαν στα χρόνια της κρίσης. Μόνο τότε θα
μπορούμε να μιλάμε ουσιαστικά για επαναφορά της εργασιακής κανονικότητας και του
συλλογικού εργατικού δικαίου.
Από ό,τι φαίνεται,
λοιπόν, δεν είμαστε όλοι το ίδιο...Και δεν είμαστε το ίδιο, γιατί για εμάς στον
ΣΥΡΙΖΑ, τόσο πριν όσο και μετά τη λήξη του Προγράμματος, τα εργασιακά αποτέλεσαν και αποτελούν την προμετωπίδα της κοινωνικής μας
πολιτικής. Γιατί μαζί με την υγεία, την παιδεία, την κοινωνική προστασία, τον
τομέα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών,τα εργασιακά αποτελούν μια οριζόντια διαχωριστική γραμμή με τη
στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού στην οποία εμείς είμαστε απέναντι. Γιατί
για εμάς στόχος είναι να ικανοποιήσουμε τις
ανάγκες και τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας από την οποία προερχόμαστε
και στην οποία και μόνο λογοδοτούμε.
Υ.Γ.: Για εσάς που
με χυδαίο, σεξιστικό και απαράδεκτο τρόπο επιτίθεστε ή αναπαράγετε τις αθλιότητες απέναντι στη νέα Υφυπουργό
Μακεδονίας-Θράκης, θυμηθείτε την παρόμοια επίθεση που είχε δεχθεί αρχικά και η
Υπουργός Εργασίας, δείτε την πορεία της και - αν μη τι άλλο - προβληματιστείτε.
*Βουλευτής
Κορινθίας ΣΥΡΙΖΑ - Δικηγόρος
