Το 2009, μετά από 2 χρόνια διαβουλεύσεων με την Αλβανία, υπογράψαμε από κοινού Συμφωνία
για την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών. Μια ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελή συμφωνία
που εφήρμοζε υποδειγματικά την αρχή της «μέσης γραμμής», παρά τα
όσα αναληθώς διακινούνταν
από την άλλη πλευρά.
Δημιουργούσε ένα θετικό προηγούμενο που προκάλεσε παρεμβάσεις τρίτων χωρών που διαφωνούσαν με το πνεύμα της.
Στο μεταξύ, ορισμένοι κάνουν κριτική ότι δεν φέραμε τη Συμφωνία για κύρωση στη Βουλή, μες στο καλοκαίρι του 2009.
Μα αμφιβάλλει κανείς ότι θα γινόταν, αν δεν είχαμε εκλογές;
Σήμερα, σύμφωνα με τον Αλβανικό Τύπο, η κυβέρνηση συζητά εν κρυπτώ με την Αλβανία αναθεωρήσεις στη Συμφωνία,
οι οποίες ικανοποιούν αλβανικές απαιτήσεις. Άλλωστε ο κ. Κοτζιάς έχει αναφέρει ότι η συμφωνία του 2009 είχε αδικήσει την Αλβανία.
Δηλαδή, φαίνεται διατεθειμένη να απεμπολήσει το θετικό πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί το 2009, την ώρα που η Αλβανία μιλάει
για νέα συμφωνία.
Η μη εφαρμογή της Συμφωνίας από την Αλβανία οφείλεται κυρίως σε πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας.
Σήμερα, αντλούμε ενδιαφέροντα στοιχεία από τη δημοσιευμένη επιστολή του Αλβανού Προέδρου.
Πρώτον, ο Πρόεδρος, δεν θα χορηγεί πληρεξουσιότητα μόνον για την υπογραφή τέτοιων συμφωνιών, αλλά θα εξουσιοδοτεί από πριν
την ομάδα διαπραγμάτευσης.
Δεύτερον, θέτει θέμα χερσαίων συνόρων, όπως είχε πει το αλβανικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Ετέθη δηλαδή τέτοιο θέμα στις τωρινές συζητήσεις;
Τρίτον, ο κ. Μέτα προσθέτει με ενάργεια κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευση, απαιτώντας «διόρθωση» της επιλεγείσας το 2009 μέσης γραμμής και προτείνοντας η οριοθέτηση να γίνει με την αρχή της ευθυδικίας.
Υπενθυμίζω ότι η Συμφωνία του 2009 ακολουθούσε τη μέση γραμμή στο σύνολο της οριοθετηθείσας περιοχής, δίνοντας πλήρη επήρεια στα ελληνικά νησιά. Η κυβέρνηση σκοπεύει να ακολουθήσει την αρχή της ευθυδικίας αντί της μέσης γραμμής;
Έχει συναίσθηση ότι οι χειρισμοί της κινδυνεύουν να δημιουργήσουν αρνητικό προηγούμενο για μελλοντικές οριοθετήσεις
σε άλλες θαλάσσιες περιοχές της χώρας;
Η κυβέρνηση φοβάμαι ότι χειρίζεται με προχειρότητα και ανευθυνότητα ένα σημαντικό εθνικό ζήτημα. Χωρίς την αναγκαία συνεννόηση με τις πολιτικές δυνάμεις, είναι έτοιμη να αποδεχθεί την ουσιαστική ακύρωση της Συμφωνίας που είχαμε υπογράψει το 2009, ύστερα από 2 χρόνια συζητήσεων με την Αλβανία.
Πότε σκοπεύετε να ενημερώσετε τη Βουλή; Μετά τη διαπραγμάτευση;
Αληθεύει ότι το Πάσχα θα επισκεφθείτε με τον πρωθυπουργό την Αλβανία για να κλείσετε τη Συμφωνία;
Για ποιο λόγο προχωρείτε σε αναθεώρηση της ισορροπημένης Συμφωνίας του 2009;
Ποια σημεία θα αναθεωρήσετε; Τι θα κάνετε μετά τη δήλωση του Αλβανού Προέδρου, ο οποίος προδικάζει πλέον το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, ζητώντας ουσιαστικά τη διόρθωση της μέσης γραμμής με βάση την αρχή της ευθυδικίας, με τρόπο ασύμφορο για την Ελλάδα; Τέλος, ο Αλβανός Πρόεδρος ζητά να του δοθεί το σχέδιο της συμφωνίας που υπάρχει στο τραπέζι.
Πρόκειται για σχέδιο αλβανικό, ελληνικό ή προϊόν κοινής αποδοχής;
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ ΝΤΟΡΑΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
Η διαπραγμάτευση έγινε μόνο από τα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών και η συμφωνία που πετύχαμε έχει τη σφραγίδα του κ. Σαββαϊδη. Αυτή τη στιγμή τα ελληνικά κόμματα δεν γνωρίζουν ποια είναι η στόχευσή σας. Είπατε ότι ήσασταν υπέρ της συμφωνίας που υπογράψαμε το 2009, άσχετα αν την θεωρείτε σήμερα συμφωνία φάντασμα. Άρα αποδέχεστε τη θεωρία της μέσης γραμμής. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Με αυτή τη λογική προσέρχεστε στη διαπραγμάτευση; Διότι είχατε κάνει δήλωση ότι αδικήθηκε η Αλβανία. Κατά την άποψή μου όμως αυτό είναι άδικο, διότι το 2009 η Ελλάδα πήρε 1318 τετραγωνικά χιλιόμετρα και η Αλβανία 1365 θαλάσσιου χώρου λόγω αναγλύφου.
Δεύτερον, η συμφωνία ήταν ευθυγραμμισμένη με το Δίκαιο της Θάλασσας και την πάγια ελληνική θέση
της μέσης γραμμής. Τα δύο μέρη την επέλεξαν, τόσο για την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων (ακολουθώντας το άρθρο 15 της UNCLOS), όσο και για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της μελλοντικής ΑΟΖ.
Αναγνωρίστηκε πλήρης επήρεια στα ελληνικά νησιά, κάτι που επιτρέπεται από το διεθνές δίκαιο. Έτσι, δημιούργησε ένα ιδιαίτερα θετικό προηγούμενο για την Ελλάδα.
Τρίτον, η μεταστροφή της αλβανικής πλευράς δεν οφείλεται στο ότι η Ελλάδα εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη συμφωνία, οφείλεται στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, λόγω της επιλογής του κ. Ράμα να διαφωνήσει με την Συμφωνία, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
Άρα η Αλβανία δεν εξαπατήθηκε από αυτή τη Συμφωνία. Η μέση γραμμή έγινε αποδεκτή από την Αλβανία, υπεγράφη από τον τότε υπουργό Εξωτερικών.
Τέλος το Δικαστήριο του Δικαίου της Θάλασσας, προσφάτως αποφάσισε περί της υφαλοκρηπίδας Γκάνας – Ακτής Ελεφαντοστού, ακολουθώντας τη μέση γραμμή χωρίς εκπτώσεις. Το θεωρώ σημαντικό γιατί έχουμε τη δυνατότητα αυτό να το χρησιμοποιήσουμε ως επιχείρημα.
Τώρα που θα έρθετε στην επιτροπή Εξωτερικών και 'Αμυνας θέλουμε να μας πείτε τους στόχους σας.
Θέλουμε να γνωρίζουμε τους στόχους σας, θέλουμε να ξέρουμε πώς προσέρχεστε στην αναθεώρηση αυτής της Συμφωνίας. Θέλουμε να ξέρουμε αν προσέρχεστε με την μέση γραμμή, αν επιμένετε σε αυτή, αν αυτό που παγίως υπήρχε στο ΥΠΕΞ, ισχύει και σήμερα.
Τέλος, το Δίκαιο της Θάλασσας λέει ότι οι Συμφωνίες πρέπει να έχουν equitable results, δηλαδή ισορροπημένα αποτελέσματα. Το αλβανικό δικαστήριο λανθασμένα συνέδεσε το equitable με το equity, δηλαδή την ευθυδικία. Πρόκειται περί λάθους, αλλά ουσιαστικά αποτελεί ένα ακόμη επιχείρημα για την Ελλάδα.