Ανεργία: Από τις υποσχέσεις στο βάραθρο

Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Όπως όλοι καταλαβαίνουμε, τα νέα από το μέτωπο της ανεργίας δεν είναι καλές. Δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά τα πράγματα με τέτοιο στραγγαλισμό που υφίσταται η οικονομία εδώ και δύο σχεδόν χρόνια.

Στις 18 Νοεμβρίου, από τον ΟΑΕΔ έγινε γνωστό πως οι εγγεγραμμένοι άνεργοι τον μήνα Οκτώβριο, σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2016, ήσαν περισσότεροι κατά 1,42%, ποσοστό που μεταφράζεται σε 12.350 άτομα.

Το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων για τον Οκτώβριο ήταν 884.331 άτομα, έναντι 871.981 τον Σεπτέμβριο. Από τους 884.331 ανέργους το 54,29% είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή μεγαλύτερο των 12 μηνών και το υπόλοιπο 45,71% είναι εγγεγραμμένοι για χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών.

Από αυτούς, συντριπτικά μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των γυναικών, έναντι των ανδρών, με 62,74% και όσον αφορά το ηλικιακό κομμάτι το 40,32% είναι από 30 έως 44 ετών. 

Επίσης, σε ποσοστό που αγγίζει το 80% οι άνεργοι είναι υποχρεωτικής ή μέχρι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το 92,55% είναι Έλληνες.

Για τον ίδιο μήνα, από τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ, προκύπτει αρνητικό ρεκόρ 15ετίας στην απώλεια θέσεων εργασίας, καθώς μόνο μέσα στον Οκτώβριο χάθηκαν 82.810 θέσεις εργασίας, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, οι αποχωρήσεις ήταν κατά 82.810 περισσότερες από τις προσλήψεις.

Πρόκειται για την μεγαλύτερη απώλεια θέσεων εργασίας από το 2001!

Την ίδια στιγμή, περίπου το 62% των νέων προσλήψεων τον Οκτώβριο, ήταν με συμβάσεις ελαστικής απασχόλησης. Συγκεκριμένα, το 46,54% ήταν συμβάσεις μερικής απασχόλησης και το 15,14% ήταν συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας. Και μόλις το 38,32% ήταν συμβάσεις πλήρους απασχόλησης. 

Είχαν προηγηθεί τα εξαιρετικά απογοητευτικά στοιχεία του Αυγούστου 2016 όταν έγινε γνωστό ότι οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης τη διετία 2015-2016 έσπασαν το φράγμα του 50%.

Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2015, οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης βρέθηκαν στο 53,77%, την αντίστοιχη περίοδο του 2016 βρέθηκαν στο 52,12%, ενώ την ίδια περίοδο του 2014 βρίσκονταν στο 47%.

Τον Αύγουστο του 2016 (δηλαδή κατά τον κατ’ εξοχήν τουριστικό μήνα) το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης ήταν το χειρότερο της δεκαετίας. Ακόμη και μέσα στην τουριστική περίοδο, η σχέση απολύσεων-προσλήψεων ήταν αρνητική με τις απολύσεις να ξεπερνούν τις προσλήψεις κατά 16.128.

Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ, αυξημένοι κατά 5,98% ήταν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι για το μήνα Αύγουστο του 2016, σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016. Αυτή η ποσοστιαία μεταβολή μεταφράζεται σε 50.562 άτομα. Συγκεκριμένα, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι του Αυγούστου ανέρχονταν σε 896.562, έναντι 846.000 τον Ιούλιο.

Σύμφωνα με τη Eurostat, υποτριπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου ήταν το ποσοστό των ανέργων στην Ελλάδα το οποίο βρήκε δουλειά μεταξύ του δ' τριμήνου του 2015 και του α' τριμήνου του 2016. Δηλαδή, το ποσοστό των ανέργων που έφυγαν από την κατάσταση της ανεργίας στην Ελλάδα το α΄ τρίμηνο του 2016 έφτασε στο μόλις 4,3%.

Αντίθετα το ευρωπαϊκό μέσο ποσοστό ανήλθε στο 15,4%. Έτσι στην Ελλάδα, το 94,6% των ανέργων του δ' τριμήνου του 2015 παρέμεινε άνεργο και το α΄ τρίμηνο του 2016 (έναντι 65,7% στην ΕΕ).  

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, στο 23,4% διαμορφώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα τον Αύγουστο εφέτος, μειωμένο μεν από το 24,6% τον ίδιο μήνα πέρυσι, αλλά οριακά αυξημένο σε σύγκριση με το 23,3% του Ιουλίου εφέτος. Δηλαδή κατά τον τουριστικό Αύγουστο είχαμε αύξηση ποσοστού σε σχέση με τον Ιούλιο!

Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 1.126.455 άτομα, με το μεγάλο πρόβλημα να εντοπίζεται, εκτός από τους νέους σε ηλικία, και στα άτομα 55- 64 ετών όπου η ανεργία- λόγω απολύσεων και πρόσληψης στη θέση τους χαμηλόμισθων- αυξήθηκε κατά 3,5 μονάδες σε ένα έτος.

Στα νησιά του Αιγαίου, η ανεργία αυξήθηκε κατά 4 μονάδες, γεγονός που αποδίδεται και στην πτώση της τουριστικής κίνησης, λόγω προσφυγικού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εκ μέρους του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ ανάλυση των στατιστικών δεδομένων της ανεργίας, σύμφωνα με την οποία στο β΄ τρίμηνο του 2016 το ποσοστό της πραγματικής ανεργίας ανήλθε σε 30,8%.

Σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση του Οκτωβρίου του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, για τον υπολογισμό ενός δείκτη που θα προσεγγίζει καλύτερα τα επίπεδα της πραγματικής ανεργίας, θα πρέπει να συνυπολογίζουμε στους ανέργους το εν δυνάμει πρόσθετο εργατικό δυναμικό (ανθρώπους που αναζητούν εργασία, αλλά δεν είναι διαθέσιμοι κατά την περίοδο της έρευνας, καθώς και αυτούς που είναι διαθέσιμοι, αλλά δεν αναζητούν εργασία), όπως και τους εργαζόμενους που υποαπασχολούνται. 

Όπως σημειώνεται στην έκθεση τα τελευταία 15 τρίμηνα, από το τέταρτο τρίμηνο, δηλαδή, του 2012 μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2016, ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων, δηλαδή αυτών που είναι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας για περισσότερους από 12 μήνες, είναι σταθερά πάνω από 800.000 άτομα.

Όλα αυτά, την ώρα που σύμφωνα με τη Eurostat, το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2011 και διαμορφώθηκε στο 10,1% (όσο και τον Μάιο 2016), όταν τον Ιούνιο του 2015 βρισκόταν στο 11%.

Το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας τον Απρίλιο κατεγράφη στην Ελλάδα, φτάνοντας το 23,3%. Για τον ίδιο μήνα, η ανεργία στην Ισπανία ήταν 19,9%, ενώ σε αντίθετο κλίμα, σε Τσεχία και Μάλτα τα ποσοστά ήταν 4,1% και 4% αντίστοιχα.

Άλλωστε, ανησυχητικά για τον Ιούνιο ήταν και τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ και της ΕΛΣΤΑΤ για τον Ιούνιο του 2016.

Μπορεί κάποιοι να πανηγυρίζουν για το γεγονός ότι τα ποσοστά της ανεργίας διατηρούνται γύρω στο 24%, μόνο που οι μακροοικονομικές προβλέψεις του μεσοπρόθεσμου προγράμματος προέβλεπαν ανεργία 19,5% σε ετήσια βάση.

Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια 4,5 ποσοστιαίων μονάδων που αντιστοιχούν σε 210.000 θέσεις απασχόλησης.

Ταυτόχρονα, η διατήρηση της ανεργίας σε τόσο υψηλά επίπεδα επιφέρει απώλειες και στα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας ύψους 900 εκ. ευρώ από εισφορές.

Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε, το 2012, παραλάβει την ανεργία στο υψηλότερο επίπεδο που υπήρξε ποτέ, στο 27,9%!

Τον Ιανουάριο του 2015 η ανεργία είχε ήδη πλέον υποχωρήσει στο 25,7%, δηλαδή είχε επιτευχθεί μείωση 2,2%!

Τότε, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν την πλήρη κατάργηση κάθε ευέλικτης μορφής απασχόλησης, πλήρη απασχόληση για όλους και 751 ευρώ κατώτατο μισθό για όλους!

Θυμίζω ότι τον Οκτώβριο του 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ, με πρώτον υπογράφοντα τον κ. Τσίπρα, κατέθεσε πρόταση νόμου για την «επαναφορά του κατώτατου μισθού στα προ μνημονίων επίπεδα, δηλαδή στα 751 ευρώ μικτά μηνιαία, ανεξαρτήτως ηλικίας», καθώς και «για την αποκατάσταση του κατώτατου μισθού και του δικαίου της συλλογικής διαπραγμάτευσης και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας».

Έγραφαν:

«Με την παρούσα πρόταση νόμου προτείνουμε την κατάργηση των μνημονιακών αντεργατικών και αντιδημοκρατικών νομοθετικών ρυθμίσεων του 2010-2014, που έπληξαν τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες κατά παράβαση του Συντάγματος και της διεθνούς εργατικής νομοθεσίας».

Οπότε, «προτείνουμε την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα προ των μνημονίων επίπεδα, δηλαδή στα 751 ευρώ μικτά μηνιαία ανεξαρτήτως ηλικίας, από 586 ευρώ μικτά μηνιαία και 511 ευρώ μικτά μηνιαία για τους κάτω των 25 ετών που είχε μειωθεί, και τον επανακαθορισμό του με Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, που θα συνάπτεται μεταξύ της ΓΣΕΕ και των εργοδοτικών φορέων».

elzoni.gr