Κύριοι ομιλητές στην ενότητα «Οι δημοκρατίες στην αντιμετώπιση της κρίσης στη δημόσια υγεία λόγω Covid-19. Ανταλλαγή εμπειριών και προοπτικές» ήταν η Πρόεδρος της Άνω Βουλής της Ρωσίας, κυρία Valentina Matvienco, και ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Αυστρίας, κ. Wolfgang Sobotka.
Η κ. Matvienco ανέφερε ότι οι συνθήκες που προέκυψαν από την πανδημία ήταν
«κάτι καινούργιο για όλους μας», σημειώνοντας ότι υπάρχει «πάντα η δυσκολία να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στους απαραίτητους περιορισμούς και στην περικοπή των δικαιωμάτων και ελευθεριών, ωστόσο θα πρέπει να σεβόμαστε και να καθοδηγούμαστε από τις αρχές της Δημοκρατίας». Πρόσθεσε ότι «πρέπει να υπάρχουν κοινωνικές εγγυήσεις», διότι «χωρίς κοινωνικές εγγυήσεις, είναι όνειρο θερινής νυκτός ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Τόνισε πως «γι’ αυτό και τέθηκε, το 2020, ως προτεραιότητα στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης η ενίσχυση και η ενσωμάτωση της κοινωνικής διάστασης σε κάθε δράση» και επισήμανε ότι «είναι δικαίωμα των πολιτών να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στον εμβολιασμό σε παγκόσμιο επίπεδο» συμπληρώνοντας πως «μόνο όταν όλος ο κόσμος θα είναι ασφαλής, θα είμαστε όλοι ασφαλείς».Στη συνέχεια, η Πρόεδρος της Ρωσικής Άνω Βουλής στάθηκε στην αναγκαιότητα που επιβάλλουν οι συνθήκες για διεθνή συνεργασία, σημειώνοντας ότι «εδώ στην Ελλάδα, το λίκνο της Δημοκρατίας, όπου η έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναπτύχθηκε, πρέπει να τονίσουμε πόσο σημαντικό είναι δουλέψουμε όλοι μαζί από κοινού για να πατάξουμε αυτή τη μάστιγα, σε ένα πνεύμα δημοκρατίας, και να αποδώσουμε ελευθερίες και ανθρώπινα δικαιώματα προς όλους».
Ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Αυστρίας, κ. Wolfgang Sobotka, ξεκίνησε την τοποθέτησή του αναφέροντας ότι «οι συνέπειες της πανδημίας είναι μεγάλη πρόκληση για το μέλλον», σημειώνοντας ότι «πρόκειται για μια διεθνή κρίση, η οποία έδειξε ότι η λύση δεν μπορεί παρά να είναι παγκόσμια». Ο κ. Sobotka τόνισε ότι η πανδημία μας έδειξε ότι είμαστε διαδικτυωμένοι και ότι τα κράτη εξαρτώνται το ένα από το άλλο, εξηγώντας ότι «δεν μπορεί κάποιος να επιδιώξει μια εθνική μοναχική πορεία. Εδώ χρειαζόμαστε μια ενίσχυση των κοινών αξιών, μια αειφόρο οικονομία, κράτος δικαίου και αντοχή», πρόσθεσε.
Ο Πρόεδρος της Βουλής της Αυστρίας συνέχισε λέγοντας ότι η αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου από τη μια πλευρά υπάρχει η στάθμιση των αγαθών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από την άλλη η προστασία της ανθρώπινης ζωής. «Θα πρέπει να δείξουμε στον πληθυσμό ότι η πανδημία δεν είναι το πρόσχημα προκειμένου να περιοριστούν για πάντα τα δικαιώματα», τόνισε ο κ. Sobotka και επικεντρώθηκε στο ζήτημα της περιφρούρησης της δημοκρατίας, αναφέροντας ότι πρέπει να «προστατέψουμε το κοινοβούλιο από τη βία», και αυτό, όπως εξήγησε, «δεν αφορά μόνο τη φυσική ασφάλεια της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλά αφορά και την ασφάλεια στο πλαίσιο του διαδικτύου».
Τέλος, ο κ. Sobotka, αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς, όπως είπε, «είναι πάρα πολύ σημαντική για να στηρίξουμε και να υπερασπιστούμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και την προστασία της δημοκρατίας με συνεπή τρόπο». «Εάν αυτές οι βασικές αρχές διατηρηθούν, τότε θα είμαστε εξοπλισμένοι για την επόμενη κρίση», τόνισε.
Μετά τις κεντρικές ομιλίες, ακολούθησαν παρεμβάσεις.
Η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων του Βελγίου, κυρία Eliaane Tillieux, παίρνοντας τον λόγο σημείωσε ότι η κρίση που προκλήθηκε λόγω του Covid 19 ήταν ευκαιρία για τη διατύπωση νέων κανόνων, με τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Βελγίου να κατοχυρώνει στη νομοθεσία μέτρα που αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τον περιορισμό των ελευθεριών με τρόπο ώστε να υπάρξει δημοκρατική νομιμότητα. Στο πλαίσιο ενός προσχεδίου νόμου για τις έκτακτες συνθήκες, έγινε διαβούλευση και ανταλλαγή απόψεων, με το κοινοβούλιο να αποφασίζει ότι θα ελέγχει και θα αξιολογεί κάθε φορά που θα προκύπτει μια έκτακτη κρίση. Έτσι, η Βουλή των Αντιπροσώπων του Βελγίου κατέληξε, για παράδειγμα, σε συστάσεις για τις συνθήκες εργασίας του προσωπικού των νοσοκομείων, ενώ αποφασίστηκε η σύσταση οργάνων στρατηγικών αποφάσεων.
Στην παρέμβασή της η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Πολωνίας, κυρία Elzbiete Witek, υπογράμμισε ότι η κρίση είχε μεγάλες επιπτώσεις στην κοινωνία, αυξάνοντας τις ανισότητες. Στην Πολωνία ο αντίκτυπος στην απασχόληση ήταν σχετικά μικρός λόγω της πολιτικής που ακολούθησαν οι επιχειρήσεις. Ήδη όμως από τον Μάρτιο του 2020 με τον «νόμο ασπίδα», όπως ονομάστηκε, υπογράμμισε η κυρία Witek, προβλέφθηκαν σειρά μέτρων για τη μείωση του αντίκτυπου στην καθημερινότητα των πολιτών, καθώς δόθηκε σειρά παρατάσεων σε πολλά θέματα ώστε να βοηθηθούν οι πολίτες, τόσο οι οικογένειες όσο και οι επιχειρηματίες. Ο «νόμος ασπίδα» προέβλεψε και τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, των ανέργων και την ενίσχυση του τουρισμού.
Περιγράφοντας την κοινοβουλευτική δράση την περίοδο της πανδημίας, η Πρόεδρος του Πολωνικού Κοινοβουλίου σημείωσε ότι στα δύο Σώματα, την Άνω και την Κάτω Βουλή, συνεχίστηκαν οι συνεδριάσεις και η Ολομέλεια αλλά και οι Επιτροπές λειτουργήσαν υβριδικά, ενώ υπήρξε ειδική μέριμνα για όσους εργάζονται στο σύστημα υγείας με την απονομή μπόνους ως ανταπόδοση των υπηρεσιών τους.
Η Πρόεδρος Βουλής των Αντιπροσώπων της Ολλανδίας, κυρία Vera Bergkamp, από την πλευρά της τόνισε ότι η πανδημία δημιούργησε μια σειρά από προκλήσεις, ενώ στη Βουλή έπρεπε ο κοινοβουλευτικός έλεγχος να στοχεύει στις κυβερνητικές δράσεις, καθώς και στη λειτουργία των εξεταστικών επιτροπών, ενώ δεν μπορούσε να μη ληφθεί υπόψη ο ρόλος των Μέσων Ενημέρωσης στο πλαίσιο της εξασφάλισης της διαφάνειας της Δημοκρατίας. Οι ψηφοφορίες διασφαλίστηκαν, ενώ υπήρξε υβριδική προσέγγιση των συνεδριάσεων. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι από την κρίση υπήρξε ένα καλό, ότι μάθαμε να υπηρετούμε τις βασικές αξίες.
Στη συνέχεια, το μέλος της Εθνικής Αντιπροσωπείας της Σλοβενίας κ. Igor Zorcic τόνισε στην παρέμβασή του πως η κρίση λόγω της πανδημίας μπορεί να είναι ένα σημείο καμπής. Αναφέρθηκε στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών για τη λειτουργία του κοινοβουλίου και σημείωσε ότι στον χειρισμό της επιδημιολογικής κρίσης από την κυβέρνηση φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμη η εργαλειοθήκη της Ευρώπης. Επισήμανε πάντως πως η επιδημία ανέδειξε την ανάγκη εξασφάλισης της κοινωνικής συναίνεσης καθώς καμία κρίση, όπως είπε, δεν μπορεί να ακυρώσει τις ελευθερίες.
Η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Ανδόρας, κυρία Roser Sune, αναφέρθηκε στα μέτρα που έλαβε η χώρα της για την αντιμετώπιση της πανδημίας, που «στέρησαν πολλές ελευθερίες» όπως τόνισε χαρακτηριστικά. Επισήμανε ότι η κυβέρνηση και το κοινοβούλιο εργάστηκαν από κοινού ώστε να περιορίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στη χώρα, τονίζοντας ότι «καμία κρίση δεν μπορεί και δεν οφείλει να περιορίσει τους δημοκρατικούς θεσμούς».
Ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου του Ισραήλ (Knesset) κ. Mickey Levy επισήμανε πως η πανδημία δημιούργησε πολλαπλές προκλήσεις που η Κνεσέτ κλήθηκε ν’ αντιμετωπίσει. Όπως υπογράμμισε, «στο Ισραήλ τα εμβόλια άλλαξαν τους κανόνες του παιχνιδιού».
Η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Φινλανδίας, κυρία Anu Vehvilainen, αναφέρθηκε στους τρόπους με τους οποίους το κοινοβούλιο της χώρας της κλήθηκε να ανταποκριθεί στους υγειονομικούς περιορισμούς. Όπως τόνισε, η παγκόσμια πανδημία δεν είχε ληφθεί υπόψη από τη νομοθεσία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι σύγχρονες νομοθεσίες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν.
Η Αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου της Σουηδίας, Ms Lotta Johnsson Fornarve, τόνισε πως η πανδημία μας έδωσε και σημαντικά μαθήματα σε διάφορους τομείς, ενώ μας οδήγησε στη γρήγορη προσαρμογή της εργασίας σε νέες συνθήκες.
Ο Πρόεδρος της Βουλής της Ισλανδίας κ. Willum Thorsson υπογράμμισε πως ο Υπουργός Υγείας της χώρας λογοδοτούσε και ενημέρωνε σε τακτική βάση το κοινοβούλιο, ώστε τα μέλη του να είναι γνώστες των εξελίξεων ανά πάσα στιγμή. Τόνισε επίσης πως η πανδημία άσκησε πίεση στο σύστημα υγείας και στην οικονομία της χώρας.
Η Πρόεδρος της Βουλής της Λετονίας, κυρία Inara Murniece, τόνισε ότι η πανδημία κατέδειξε τις αδυναμίες της κοινωνίας μας και εξέφρασε την άποψη ότι τα πλουραλιστικά μέσα ενημέρωσης θα πρέπει να ενισχυθούν με στόχο την πάταξη της παραπληροφόρησης.
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση για τις επιπτώσεις και τις αλλαγές που επέφερε η υγειονομική κρίση, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Μάλτας κ. Angelo Farrugia επισήμανε ότι η κρίση, παρά τις δοκιμασίες που έφερε στον κόσμο, υπήρξε καταλύτης για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον αρνητικό ρόλο των fake news (παραπληροφόρηση) τονίζοντας την ανάγκη να δημιουργηθεί πλαίσιο λογοδοσίας ως προς το περιεχόμενο των πληροφοριών.