Έχω τη μεγάλη χαρά και την ακόμα μεγαλύτερη τιμή, ως Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, να σας καλωσορίζω στην πρωτεύουσα του Ελληνικού Κράτους, που γιορτάζει αυτή τη χρονιά τα 200 χρόνια από την επανάσταση για την εθνική του ανεξαρτησία, ζωντανά και όχι ψηφιακά.
Είμαστε εδώ παρόντες 48 Πρόεδροι κοινοβουλίων, είμαστε εδώ 36 Γενικοί Γραμματείς κοινοβουλίων, είναι εδώ 39 Πρέσβεις που εκπροσωπούν τις χώρες σας, συνολικά 400 μέλη παρακολουθούν αυτή τη Διάσκεψη.
Χαιρετίζω την επάνοδο στην κανονικότητα που τόσο μας έλλειψε τους τελευταίους 20 μήνες της υγειονομικής παγκόσμιας δοκιμασίας. Λόγω αυτής ακριβώς αυτής της συνεχιζόμενης δοκιμασίας δεν μπορούμε να σας καλωσορίσουμε στην Ολομέλεια της Ελληνικής Βουλής, γιατί η μεγάλη σας προσέλευση δεν μπορούσε να τύχει ανταπόκρισης στο χώρο της αίθουσας συνεδριάσεων της εθνικής μας αντιπροσωπείας.
Κύριες και κύριοι,
Το θέμα της Διάσκεψής μας έχει να κάνει με τρία επίμαχα ζητήματα των καιρών. Επίμαχα ζητήματα όχι για συζήτηση τόσο, όσο για δράση. Είναι ευκαιρία η κοινοβουλευτική διάσκεψη του επιφανέστερου διακρατικού οργανισμού της Ευρώπης, του Συμβουλίου της Ευρώπης, να αποδείξει ότι είναι σε θέση να προάγει όχι μόνο τη συζήτηση και τον διάλογο, αλλά συμβουλεύοντας τις κυβερνήσεις να προάγει και την πράξη, η οποία σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία για την αντιμετώπιση των ζητημάτων.
Θα ακουστούν ομιλίες και παρεμβάσεις σημαντικές για τον τρόπο που οι Δημοκρατίες και τα Κοινοβούλια αντιμετώπισαν τους τελευταίους δύσκολους μήνες της πανδημίας, ενός γεγονότος που είχε να συμβεί εδώ και έναν αιώνα.
Θα συζητήσουμε για το πιο ξεχωριστό, το πιο νέο, το πιο ζωτικό από τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη νέα γενιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που είναι το δικαίωμα στο περιβάλλον και πώς το Συμβούλιο της Ευρώπης, που είναι ο σημαιοφόρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μπορεί όχι μόνο να ενσωματώσει στη θεσμική του μήτρα αυτή την προστασία αλλά και να την μετατρέψει σε πράξη.
Στην 3η ενότητα θα συζητήσουμε για το μέλλον των πολιτών της Ευρώπης, των 800 εκατομμυρίων πολιτών, μέλλον που δεν αφορά μόνο εμάς, αφορά όλον τον κόσμο, γιατί η αλληλοσύνδεση που υπάρχει σήμερα μας κάνει να νιώθουμε πως ό,τι συμβαίνει στα μεγάλα θέματα αφορά όλο τον κόσμο.
Το Ελληνικό Κοινοβούλιο, όπως όλα τα κοινοβούλια, στις αρχές του προηγούμενου έτους αντιμετώπισε την επίθεση της επιδημιολογικής κρίσης -ομολογώ με αμηχανία- αλλά ενώ υπήρξαμε αμήχανοι τις εντελώς πρώτες στιγμές και μέρες, δεν υπήρξαμε απροσάρμοστοι. Αντιδράσαμε γρήγορα, κυρίως δίνοντας το παράδειγμα μιας προσεκτικής συνέχισης της κοινοβουλευτικής δράσης.
Θελήσαμε, κρατώντας το κοινοβούλιο ανοιχτό, στις αρχές Μαρτίου 2020, όταν δεν ξέραμε ακριβώς την επίδραση και τη δύναμη αυτού του καινούργιου δαίμονα που μπήκε στις ζωές μας, να δείξουμε στην κοινωνία ότι οι θεσμοί λειτουργούν, αλλά και δίνουν το παράδειγμα της προφύλαξης του υπέρτατου αγαθού του ανθρώπου που είναι η ζωή του.
Γιατί και η δημοκρατία και τα δικαιώματα και τα κοινοβούλια και οι αντιπολιτεύσεις είναι θεσμοί, όπως λέγαμε και στην αρχαία Ελλάδα, για τον «επάνω κόσμο», δεν είναι για τον «κάτω κόσμο». Βάλαμε λοιπόν προτεραιότητα τη διαφύλαξη της ζωής, αλλά και τη συνέχιση της δουλειάς μας.
Η νομοθεσία συνεχίστηκε, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος συνεχίστηκε, και μπορώ να πω ότι ήταν πολύ πιο απρόσκοπτος από τη νομοθεσία. Έπρεπε όλα τα μέτρα που λαμβάνονταν, όλες οι σταθμίσεις και οι προτεραιότητες, να ελέγχονται από τη λαϊκή αντιπροσωπεία. Κι αυτό συνέχισε να γίνεται απρόσκοπτα όλους αυτούς τους μήνες αυτής της περιπέτειας.
Θέλω να ευχαριστήσω, ως Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, πολλούς και πολλές από εσάς, που την περίοδο της πανδημίας επικοινωνήσαμε και ανταλλάξαμε εμπειρίες για το πώς αντιμετωπίζαμε αυτή την εισβολή της πανδημίας. Και ποια μέτρα έπρεπε να πάρουμε ώστε και η δουλειά μας να συνεχισθεί και η ζωή να προφυλαχθεί.
Βλέπω τον κ. Σομπότκα απέναντί μου, ο οποίος έλαβε πρωτοβουλίες, συζητήσαμε τον τρόπο που από κοινού θα πρέπει να λύσουμε ζητήματα που η αμηχανία της πανδημίας προκάλεσε στη δικονομία των κοινοβουλίων.
Θέλω να ευχαριστήσω το Συμβούλιο της Ευρώπης, τη Γενική Γραμματέα κ. Μπούριτς, η οποία γρήγορα εφοδίασε το Συμβούλιο της Ευρώπης με μια πολύτιμη εργαλειοθήκη, παράδειγμα για όλους μας, για το πώς πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτή τη νέα κατάσταση.
Αλλά και τον κ. Ρικ Ντεμς, τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και άλλα κοινοβούλια, γιατί βλέποντας και αντιγράφοντας τις καλύτερες πρακτικές καταλήξαμε σε ένα mondus vivendi, το οποίο και τη δημοκρατία προστάτεψε και τις υγειονομικές απαιτήσεις βρήκε.
Το θέμα της επανόδου στην κανονικότητα είναι κάτι που απαντιέται από τη σημερινή σας παρουσία. Υπάρχει επάνοδος στην κανονικότητα, προσεκτικά, και το κλειδί σε αυτή, για να ολοκληρωθεί, δεν είναι παρά η ολοκλήρωση του εμβολιασμού, χωρίς κανένα ενδοιασμό και καμία επιφύλαξη και χωρίς καμία υποταγή στις απίστευτες συνωμοτικές θεωρίες, οι οποίες υπονομεύουν τη γρηγορότερη επιστροφή μας στην κανονικότητα. Ξέρουμε πια σήμερα, χάρη στην επιστήμη, ότι ο κορωνοϊός θα αντιμετωπισθεί από την αντίσταση που θα έχει ο καθένας, είτε από το εμβόλιο, είτε δυστυχώς από τη νόσηση.
Το επόμενο θέμα της Διάσκεψης είναι κάτι το οποίο ήδη είναι μπροστά μας, και όχι πίσω μας ή δίπλα μας, η κλιματική κρίση όπως την αποκάλεσε πρόσφατα ο Έλληνας Πρωθυπουργός, λόγω των μεγάλων δοκιμασιών που είχαμε και πρόσφατα με τις πλημμύρες το καλοκαίρι. Ολόκληρη η Μεσόγειος είναι ένα ευαίσθητο οικοσύστημα, το ξέρει η Ιταλία, το ξέρουν η Κύπρος, η Ελλάδα και άλλες χώρες. Η κλιματική κρίση, λοιπόν, είναι ένα θέμα που δεν προσφέρεται πια ούτε για δημόσιες σχέσεις, ούτε για δημιουργία εντυπώσεων, παρά μόνο για δράση. Και μπροστά στην κλιματική κρίση, που έχει συγκεκριμένες επιπτώσεις, τα κοινοβούλια οφείλουν να λάβουν θέσεις και να στηρίξουν, για να μην πω να ενθαρρύνουν, ως εκπροσωπούντες τον λαό, τις κυβερνήσεις, ώστε να ληφθεί η ανάλογη δράση.
Η Ευρώπη, ο κόσμος, έχει βάλει τους στόχους του: η ουδετερότητα που επιδιώκουμε μέχρι το 2050, η μείωση κατά 55% του αποτυπώματος άνθρακα μέχρι το 2030, οι στόχοι των Παρισίων προ εξαετίας, οι στόχοι της Γλασκώβης που σύντομα θα τεθούν και θα είναι φαντάζομαι πολύ πιο αποφασιστικοί. Όλα αυτά δίνουν το στίγμα μιας νέας συμπεριφοράς που πρέπει να δεσπόζει σε κάθε μας ενέργεια.
Η χώρα μου σε όλα αυτά ανταποκρίνεται και είναι δίπλα ή μπροστά σε όλους αυτούς τους στόχους, και ως προς τη βιομηχανία μας και ως προς τη γεωργία μας και ως προς την οικιακή κατανάλωση και την ηλεκτροκίνηση, όλα αυτά τα προσέχουμε και μειώνουμε το ενεργειακό αποτύπωμα. Το ίδιο κάνουμε και για την ελληνική ναυτιλία, η οποία όπως ξέρετε είναι παγκόσμια πρωτοπόρος και είμαστε βέβαιοι ότι η ελληνική ναυτιλία θα είναι πρωτοπόρος και στην πράσινή της διάσταση πολύ σύντομα. Κλείνουμε σε λίγα χρόνια όλες τις λιγνιτικές μας μονάδες, παρά το ότι η μετάβαση στις φιλικές μορφές ενέργειας δεν είναι ακόμη πλήρως οργανωμένη κι εδώ πρέπει να τηρηθεί μια αναγκαία ισορροπία.
Και στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας πω εν όψει της ανάγκης για μετατροπή των διαβουλεύσεων, των σκέψεων και των αποφάσεων σε δράση, ότι το παράδειγμα της κοινής αγοράς φαρμάκων και εμβολίων, κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ένα παράδειγμα κοινής συλλογικής δράσης, γι’ αυτό κι εμείς, ως χώρα, με τη συμπαράσταση και άλλων χωρών στη Σύνοδο Κορυφής σήμερα, θα προτείνουμε κοινή δράση για αγορά φυσικού αερίου από όλη την Ευρώπη για την αντιμετώπιση της επικείμενης ενεργειακής κρίσης και διανομή με βάση τα ίδια κριτήρια, τα πληθυσμιακά.
Είναι καιρός για δράση. Και τα κοινοβούλια θα υποστηρίξουν κάθε δράση που θα προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία του περιβάλλοντος.
Το τρίτο θέμα αφορά το μέλλον της Ευρώπης, το οποίο δεν είναι ξέχωρο και διαφορετικό από τα δύο προηγούμενα θέματα και τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Όπως επανέρχεται το πολιτικό προσωπικό ζωντανά στις επάλξεις του εδώ, στην Αθήνα, στο Στρασβούργο, στις Βρυξέλλες, έτσι επανέρχεται και ο πολιτισμός στις επάλξεις του. Στις 7 Δεκεμβρίου, στη Σκάλα του Μιλάνου, ανεβαίνει η περίφημη όπερα του Βέρντι που διασκευάζει το έργο του Σαίξπηρ «Μάκβεθ». Ο πολιτισμός επανέρχεται ζωντανά και όχι ψηφιακά με το περίφημο έργο του Βέρντι. Στον «Μάκβεθ» η πιο συχνά επαναλαμβανόμενη λέξη είναι η λέξη φόβος. Ο φόβος για το άγνωστο είναι αυτό που κυριαρχεί στη συμπεριφορά του Μάκβεθ και είναι αυτό που θέλει να δείξει ο Σαίξπηρ, ότι αυτός ο φόβος, ο βαθύς, ο ανεξιχνίαστος, μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο σε απίθανες καταστάσεις.
Εμείς είμαστε σήμερα εδώ, εκπροσωπούντες 830 εκατομμύρια Ευρωπαίους, για να υποσκάψουμε, για να νικήσουμε αυτό το αφόρητο συναίσθημα του φόβου, για να πούμε σε όλη την Ευρώπη και όλο τον κόσμο ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης διά της Κοινοβουλευτικής του Συνέλευσης θα παραμείνει ο σύγχρονος προστάτης του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινοβουλευτικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.
Αυτές είναι οι ρίζες μας, και τα νέα κλαδιά πάνω σε αυτές τις ρίζες είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η προστασία από τα fake news, η προστασία από τις υγειονομικές κρίσεις, η τεχνητή νοημοσύνη. Αυτά τα καινούρια κλαδιά ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτή η νέα γενιά ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πάει καλά γιατί στηρίζεται σε γερές ρίζες. Και θέλω να ζητήσω και να παρακαλέσω, σε αυτή τη Διάσκεψη των Αθηνών, να μην ξεχνάμε πως η προστασία του περιβάλλοντος και τα μηνύματα για την ανθεκτικότητά του αλλά και τη σοφία των ανθρώπων είναι πάντα επίκαιρα και έρχονται από αυτήν εδώ την πόλη που δεν είναι μόνο η κοιτίδα της Δημοκρατίας αλλά είναι και η κοιτίδα της επινοητικότητας που σήμερα μας χρειάζεται.
Η Αθήνα, και τελειώνω έτσι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οφείλει το όνομά της στη θεά Αθηνά, την κόρη του Δία, τη θεά της σοφίας, η οποία συναγωνίστηκε στην Ακρόπολη της Αθήνας με τον Ποσειδώνα για το ποιος θα είναι ο άρχων και ο θεός της πόλης. Και ξέρετε, η Αθηνά τι προσέφερε στους Αθηναίους για να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους; Προσέφερε ένα δέντρο ελιάς, μία ελιά. Τι είναι η ελιά; Έχει μεγάλη ζωή, είναι ανθεκτική, καρποφορεί πάρα πολύ και θέλει λίγη φροντίδα. Είναι το πιο οικολογικό δέντρο στη Μεσόγειο. Και δείχνει ο μύθος αυτός ότι από τότε οι άνθρωποι εκτιμούσαν τη σοφία της φύσης και συμφιλιωνόντουσαν μαζί της. Έτσι και εμείς σήμερα, ψάχνουμε για λύσεις ανθεκτικές στο χρόνο, καρποφόρες, που δεν έχουν κόστος στο να τις συντηρείς. Και είμαι βέβαιος πως θα τις βρούμε.
Βρισκόμαστε εδώ στην Αθήνα, στην Ελλάδα, μια χρονιά που γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Επανάστασης των Ελλήνων για την απελευθέρωσή τους, το 1821, που οδήγησε στο νέο ελληνικό κράτος το 1830. Πολλοί νομίζουν ότι αυτή η επανάσταση ήταν μοναχική. Δεν ήταν όμως μοναχική. Υπήρχε διεθνής διάσταση της Επανάστασης και η Ελλάδα υπήρξε ο σκαπανέας της ίδρυσης του έθνους-κράτους, που αργότερα, με την ίδρυση του Βελγίου, της Ιταλίας, της Γερμανίας, οδήγησε στην κατάλυση των απολυταρχικών, πολυεθνικών αυτοκρατοριών.
Σήμερα έχουμε κράτη-μέλη περιφερειακών και διεθνών οργανισμών, είμαστε και κράτη-έθνη αλλά συγχρόνως και κράτη-μέλη. Σήμερα έχουμε διακρατική συνεργασία και το Συμβούλιο της Ευρώπης με την Κοινοβουλευτική του Συνέλευση είμαι βέβαιος ότι θα υποστηρίξει τους καλύτερους τρόπους διακρατικής συνεργασίας για να στήσουμε τη νέα μας ελιά, τις νέες, μακροχρόνιες, ανθεκτικές λύσεις προστασίας του περιβάλλοντος, ως ανθρωπίνου δικαιώματος που μπορεί να ενταχθεί στη χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, λύσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και κάθε κρίσης που από εδώ και πέρα θα είναι μπροστά μας.
Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας, που είναι επάνοδος προσεκτική στην κανονικότητα, σας ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας. Και είμαι βέβαιος για τη συμβολή σας, ώστε η Ευρώπη και ο κόσμος όλος να δράσει. Να είστε καλά και καλώς ήρθατε.
