Την αρχή του τέλους στην άναρχη δόμηση σηματοδοτεί η υπογραφή των προδιαγραφών για τις πρώτες 12 μελέτες των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) και των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής, ο Α΄ κύκλος μελετών ΤΠΣ αφορά μεταξύ άλλων στους Δήμους: Μεγίστης, Ιθάκης, Καρπάθου-Κάσου, Σύρου-Ερμούπολης, Μάνδρας-Ειδυλλίας και Αγκίστρι Αίγινας.
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια συνιστούν το πρώτο και πιο σημαντικό επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, δεδομένου ότι με αυτά καθορίζονται οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης, περιοχές προς πολεοδόμηση για επεκτάσεις, καθώς και τα βασικά δίκτυα υποδομών, όπως το δημοτικό οδικό δίκτυο για όλες τις Δημοτικές Ενότητες της χώρας.
Μέχρι σήμερα, υπάρχουν πολεοδομικά σχέδια μόλις για το 20% των Δημοτικών Ενοτήτων. Αποτέλεσμα αυτού, να δυσχεραίνεται η νόμιμη οικοδομική δραστηριότητα, ενώ υποθάλπεται η αυθαίρετη δόμηση, παρεμποδίζονται οι αναγκαίες επεκτάσεις πόλεων και οικισμών και ανακόπτονται οι προοπτικές βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης που θα αναδεικνύουν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής.
Οπως εξηγούν πηγές στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, τα ΤΠΣ αποτελούν την πρώτη δράση και θα θεσμοθετήσουν χρήσεις γης, όρους δόμησης, κανονισμούς και περιορισμούς, οικιστικές και προς πολεοδόμηση περιοχές, περιοχές προστασίας, περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, σημαντικές παρεμβάσεις πολεοδομικού σχεδιασμού, περιοχές ειδικών αστικών κινήτρων, οδικό δίκτυο, μεταφορές, κατασκευές και περιβαλλοντικά δίκτυα, μέτρα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, μέτρα για την υποστήριξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και διαχείριση των συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών αλλά και προϋποθέσεις ή περιορισμούς που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
Στόχοι
Στους βασικούς στόχους του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι να εναρμονιστεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός, με έννοιες όπως η κλιματική αλλαγή και οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Μάλιστα, όπως τόνισε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς που έβαλε τις υπογραφές για τις προδιαγραφές τόσο των πρώτων 12 μελετών που έρχονται τα επόμενα 24ωρα όσο και για τις υπόλοιπες που θα επακολουθήσουν, το υπουργείο επιδιώκει έως τον Δεκέμβριο του 2025 να έχει ολοκληρωθεί συνολικά ο σχεδιασμός, έτσι ώστε να μπει τάξη στον χώρο.
Η εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θεωρείται απαραίτητη ώστε να περιοριστεί το σημερινό χάος με τη διαχείριση της γης, καθώς μέσω αυτών θα καθοριστούν οι χρήσεις γης, τα όρια οικισμών, οι περιορισμοί δόμησης, οι Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης, οι δρόμοι. Μάλιστα, με στόχο να διευκολυνθούν επενδυτές και κάτοικοι προτεραιότητα δίνεται στα ΤΠΣ σε νησιά και άλλους τουριστικούς περιορισμούς στους οποίους επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια και η οικοδομική δραστηριότητα.
Αλλωστε, όπως εξήγησε ο κ. Ταγαράς, «οι πρώτες αναθέσεις θα αποτελέσουν μπούσουλα προκειμένου να εντοπιστούν προβλήματα, τόσο κατά τη διαδικασία των αναθέσεων την οποία έχει αναλάβει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος όσο και κατά την εκπόνησή τους».
Αναλυτικά ο Α’ Κύκλος Μελετών
Αφορά σε 12 μελέτες για 45 Δημοτικές Ενότητες, προϋπολογισμού 14.352.660,98 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Οι συγκεκριμένες μελέτες είναι πιλοτικές για τους επόμενους κύκλους προκήρυξης διότι αφορούν σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από ποικιλία γνωρισμάτων (νησιωτικές περιοχές, αστικές και περιαστικές, ορεινές, εθνικής σημασίας όπως η Μεγίστη).
Αναλυτικότερα, ο Α΄ κύκλος Μελετών ΤΠΣ αφορά στους Δήμους: Μεγίστης, Ιθάκης, Καρπάθου-Κάσου, Σύρου-Ερμούπολης, Γρεβενών (1), Γρεβενών (2), Πάτμου – Λειχών – Λέρου – Αγαθονησίου – Καλυμνίων, Μάνδρας – Ειδυλλίας, Κεντρικών Τζουμέρκων, Αιγιαλείας, Ηλιδας και Αγκίστρι Αίγινας.
Στα πλαίσια της εκπόνησης των ΤΠΣ θα γίνει ανάθεση 229 διακριτών μελετών ΤΠΣ, τα οποία θα καλύπτουν την έκταση μιας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων, θα λάβουν χώρα 4 κύκλοι αναθέσεων, οι οποίοι αναμένεται να καλύψουν συνολικά (χωρικά / γεωγραφικά) 768 Δημοτικές Ενότητες (σε όλη την επικράτεια).
Σημειώνεται ότι η επιλογή των Δημοτικών Ενοτήτων που θα μετέχουν σε κάθε κύκλο αναθέσεων έχει προκύψει από ορισθείσα Επιτροπή αξιολόγησης.
Τι θα περιλαμβάνει
Κάθε ανάθεση ΤΠΣ θα περιλαμβάνει: α) την κύρια μελέτη, β) τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), γ) τη Μελέτη Εκτίμησης Γεωλογικών Κινδύνων και Γεωλογικής Καταλληλόλητας και δ) τη Μελέτη Οριοθέτησης των Υδατορεμάτων.
Πάντως, έως το τέλος του 2022 πρέπει να έχει ανατεθεί τουλάχιστον το 30% όλων των συμβάσεων για τα Τοπικά και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ και ΕΠΣ) καθώς και η προετοιμασία των σχεδίων για τον καθορισμό των Ζωνών Υποδοχής Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ), την οριοθέτηση των οικισμών και τον χαρακτηρισμό των δημοτικών δρόμων και το τελευταίο τετράμηνο του 2023 το σύνολο των μελετών για 768 δημοτικές ενότητες. Στο τέλος του 2025 πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα τοπικά και ειδικά σχέδια, οι ΖΥΣ σε 50 δημοτικές ενότητες και η οριοθέτηση οικισμών σε άλλες 50, όπως και χαρακτηρισμοί δημοτικών δρόμων σε 120 δημοτικές ενότητες.
