Αθήνα, 7 Σεπτεμβρίου 2023
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Με την ομιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Τασούλα και την παρέμβαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Κυριάκου Πιερρακάκη, ολοκληρώθηκαν
οι εργασίες της ΚΖ΄ Συνόδου της Βουλής των Εφήβων. Το θέμα του φετινού εκπαιδευτικού προγράμματος της Βουλής των Εφήβων ήταν «Η καταπολέμηση της βίας».
Ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Τασούλας καλωσορίζοντας τους έφηβους βουλευτές τόνισε ότι το πρόγραμμα πραγματοποιείται με φυσική παρουσία των μαθητών, έπειτα από 3 χρόνια, λόγω των ειδικών συνθηκών που επέβαλε η πανδημία του κορωνοϊού.
Ο κ. Κωνσταντίνος Τασούλας στην ομιλία του επικεντρώθηκε στην ανθρώπινη βία με κεντρικό άξονα τις αναφορές του Θουκυδίδη, στις περιγραφές του στον Εμφύλιο πόλεμο της Κέρκυρας το 427 π.Χ. που χαρακτηρίστηκε «από την παγκόσμια φιλολογική γραμματεία ως η πιο ψυχολογημένη, η πιο ακριβής, η πιο συγκλονιστική περιγραφή του ανθρώπου ο οποίος αποκτηνώνεται και στρέφεται στη βία για να επιτύχει τους στόχους του όπως –κακώς- τους έχει προτεραιοποιήσει».
Αναφερόμενος στα φαινόμενα βίας που συγκλονίζουν την Ελλάδα τις τελευταίες μέρες ο Πρόεδρος της Βουλής υπογράμμισε: «Σήμερα, η χώρα πλήττεται από τη βία των φυσικών φαινομένων, από την κλιματική κατάρρευση. Πλήττεται όμως, και από φαινόμενα βίας που τα είδαμε και ανατριχιάσαμε. Γιατί βία και δολοφονία ήταν η συμπεριφορά απέναντι σε έναν νέο άνθρωπο, στον οποίο όχι απλώς δεν επετράπη να επιβιβαστεί σε πλοίο, αλλά απωθήθηκε δολοφονικά από ανθρώπους της διπλανής τελικά πόρτας, οι οποίοι κατέφυγαν σε αυτή την αποκρουστική συμπεριφορά, η οποία είχε αυτό το ανείπωτο αποτέλεσμα».
Και συμπλήρωσε ο κ. Τασούλας: «Περικυκλωμένοι λοιπόν από τη βία, αποφασίσαμε να αντιδράσουμε. Εσείς, η επόμενη γενιά που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας, είμαι βέβαιος ότι σήμερα θα μας δώσετε τη δική σας οπτική στην αντίδραση, σε αυτή την περιρρέουσα αποχαλινωμένη βία».
Ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Κυριάκος Πιερρακάκης στην παρέμβαση του σημείωσε ότι υπάρχει η συναισθηματική βία, ο εκφοβισμός, η πρόκληση δυστυχίας, με λόγια και με πράξεις, και φυσικά η φυσική βία: οι απειλές, ο προπηλακισμός, το ξύλο, η βία στους δρόμους, ενίοτε στο σχολείο, ενίοτε στο οικογενειακό περιβάλλον.
«Οι μέρες που ζούμε δυστυχώς παραπέμπουν χαρακτηριστικά στο θέμα. Διότι τι άλλο μπορεί να σημαίνει το να σπρώχνει κάνεις έναν άνθρωπο στη θάλασσα από ένα πλοίο που βρίσκεται εν κινήσει και έπειτα να τον εγκαταλείπει. Ο θάνατος του Αντώνη Καργιώτη στο λιμάνι του Πειραιά είναι μία γροθιά στο στομάχι για όλους μας και μας υπενθυμίζει το γιατί οφείλουμε σαν κοινωνία να κοιταχτούμε σκληρά στον καθρέφτη και να αντικρίσουμε τον εαυτό μας κατάματα», τόνισε ο κ. Πιερρακάκης.
Ο υπουργός Παιδείας σημείωσε ακόμη ότι η Πολιτεία πρέπει προχωρήσει σε παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του φαινόμενου, συμπληρώνοντας ότι οι παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας «οφείλουν να περιλαμβάνουν περισσότερο την αναβάθμιση της πολιτικής παιδείας στα σχολεία, όσο και την εκπαίδευση στην αντιμετώπιση του κυβερνοεκφοβισμού, σύμφωνα με τις εισηγήσεις σας».
Στην συνεδρίαση παραβρέθηκαν ο εμπνευστής της Βουλής των Εφήβων πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Απόστολος Κακλαμάνης, η πρώην Πρωθυπουργός κ. Βασιλική Θάνου Χριστοφίλου, ο πρόεδρος της Κ.Ο. Δημοκρατικό Πατριωτικό Κόμμα «ΝΙΚΗ» κ. Δημήτρης Νατσιός, ο αντιπρόεδρος της Βουλής, κ. Γιώργος Λαμπρούλης (ΚΚΕ), ο Γενικός Γραμματέας της Βουλής κ. Γιώργος Μυλωνάκης, ο Ειδικός Γραμματέας κ. Βασίλειος Μπαγιώκος, ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου, ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Μαυριάς, ο επίσκοπος Ανδρούσης κ. Κωνστάντιος, ως εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες εκπροσώπησαν οι βουλευτές: από την Νέα Δημοκρατίας ο κ. Γεώργιος Βρεττάκος, από τον ΣΥΡΙΖΑ οι κ. Γ. Καραμέρος και η κυρία Αθηνά Λινού, από το ΠΑΣΟΚ οι : κ. Παύλος Χρηστίδης, Παναγιώτης Δουδωνής και η κυρία Αικατερίνη Σπυριδάκη, από την Ελληνική Λύση η κυρία Σοφία Χάιδω Ασημακοπούλου και από την Πλεύση Ελευθερίας ο Σπ. Μπιμπίλας.
Επισυνάπτεται η ομιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Τασούλα.
Ομιλία Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνου Τασούλα στην ΚΖ΄ Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων
Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου 2023
Το θέμα της Βουλής των Εφήβων διαχρονικά είναι τελικά η εξοικείωση με την συμμετοχή στα κοινά. Το φετινό όμως θέμα ειδικότερα είναι η καταπολέμηση της βίας. Είναι η «απάντηση» της πολιτισμένης κοινωνίας, των νέων και της εκπαίδευσης, στα φαινόμενα της βίας τα οποία έχουν πολλαπλασιαστεί και, ως ένα αποκρουστικό πολύπτυχο, «χτυπάνε» δεξιά και αριστερά στα σχολεία, στα σπίτια, στην κοινωνία, στους δρόμους, στον αθλητισμό, στις σχέσεις των φύλων.
Θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω τα παιδιά, τους έφηβους βουλευτές, οι οποίοι προετοίμασαν τις εισηγήσεις τις οποίες θα παρουσιάσουν αμέσως μετά.
Η πιο συγκλονιστική παρουσίαση της βίας και της σχέσης της με την κακή πλευρά της ανθρώπινης φύσης έχει γίνει πριν χιλιάδες χρόνια από τον Θουκυδίδη. Ο Θουκυδίδης, παρουσιάζοντας τις φάσεις του Πελοποννησιακού πολέμου περιγράφει στον Εμφύλιο πόλεμο της Κέρκυρας το 427 π.Χ., τις συνέπειες της αποχαλίνωσης των ανθρώπινων ενστίκτων και της στροφής αυτών των ενστίκτων προς την επικράτηση της βίας. Αυτή η περιγραφή θεωρείται από την παγκόσμια φιλολογική γραμματεία ως η πιο ψυχολογημένη, η πιο ακριβής, η πιο συγκλονιστική περιγραφή του ανθρώπου ο οποίος αποκτηνώνεται και στρέφεται στη βία για να επιτύχει τους στόχους του όπως –κακώς- τους έχει προτεραιοποιήσει.
Σήμερα, η χώρα πλήττεται από τη βία των φυσικών φαινομένων, από την κλιματική κατάρρευση. Πλήττεται όμως, και από φαινόμενα βίας που τα είδαμε και ανατριχιάσαμε. Γιατί βία και δολοφονία ήταν η συμπεριφορά απέναντι σε έναν νέο άνθρωπο, στον οποίον όχι απλώς δεν επετράπη να επιβιβαστεί σε πλοίο, αλλά απωθήθηκε δολοφονικά από ανθρώπους της διπλανής τελικά πόρτας οι οποίοι κατέφυγαν σε αυτή την αποκρουστική συμπεριφορά η οποία είχε αυτό το ανείπωτο αποτέλεσμα. Περικυκλωμένοι λοιπόν από τη βία, αποφασίσαμε να αντιδράσουμε.
Εσείς - η επόμενη γενιά που θα αναλάβει τα ηνία της χώρας, είμαι βέβαιος ότι σήμερα θα μας δώσετε τη δική σας οπτική στην αντίδραση, σε αυτή την περιρρέουσα αποχαλινωμένη βία.
Ας κάνουμε τώρα μία σύντομη αναδρομή στο παρελθόν που νομίζω θα είναι χρήσιμη, και βεβαίως, οφείλω να παραδεχθώ ότι ο Θουκυδίδης είναι πολύ πιο κατασταλαγμένος και πολύ πιο ενδιαφέρον από εμένα. Γι’ αυτό θα σας προτρέψω να δώσετε όση προσοχή διαθέτετε.
Η μετάφραση στο κείμενο αυτό του Θουκυδίδη που πραγματεύεται τη βία έγινε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, έναν σημαντικότατο πολιτικό, που αφού διπλασίασε την Ελλάδα και έχασε τις εκλογές αμέσως μετά, απεσύρθη στη Γαλλία και εκεί άρχισε, δουλεύοντας από τις 7 το πρωί έως τη μία το μεσημέρι κάθε μέρα, να μεταφράζει τον Θουκυδίδη. Είμαι βέβαιος ότι το ξέρετε από τα μαθήματα της ιστορίας. Ο πελοποννησιακός πόλεμος είχε και μία διάσταση εκτός της Σπάρτης και της Αθήνας. Οι πόλεις οι οποίες ήταν σύμμαχοι με την Αθήνα είχαν συνήθως δημοκρατικό καθεστώς, ενώ οι πόλεις που είχανε συμμαχία με τη Σπάρτη είχαν αριστοκρατικό καθεστώς. Όταν αυτές οι πόλεις απειλούνταν από έναν από τους δύο εμπολέμους έτρεχε ο άλλος να προστατεύσει το σύμμαχό του. Είχαμε δηλαδή και μικρογραφίες πελοποννησιακών πόλεμων σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος.
Έτσι συνέβη και με τον εμφύλιο στην Κέρκυρα, ο οποίος αποτελούσε μια μικρογραφία του Πελοποννησιακού πολέμου, έναν φρικτό τσακωμό ανάμεσα στους δημοκρατικούς και τους αριστοκρατικούς του νησιού.
Ας δούμε λοιπόν από τη μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου ένα κομμάτι περιγραφής αυτού του αποτρόπαιου φαινομένου:
«Ολόκληρη την εβδομάδα κατά την οποίαν ο Ευρυμέδων με τα εξήντα πλοία του παρέμεινεν εκεί μετά την άφιξίν του, οι Κερκυραίοι εξακολουθούν να φονεύουν όσους από τους συμπολίτας των εθεώρουν εχθρούς των, και μολονότι ισχυρίζοντο ότι καταδιώκουν μόνον εκείνους που ήθελαν να καταλύσουν το δημοκρατικόν πολίτευμα, πράγματι όμως μερικοί εφονεύθησαν προς ικανοποίησιν προσωπικών παθών, και άλλοι, οι οποίοι είχαν δανείσει χρήματα, εφονεύθησαν από τους οφειλέτας των. Ημπορούσε κανείς να ίδη τον θάνατον υπό όλας του τας μορφάς. Καμμιά από τας φρικαλεότητας που είναι συνήθεις εις τοιαύτας περιστάσεις δεν έλειψε και χειρότεραι ακόμη έλαβαν χώραν. Διότι πατέρες εφόνευαν τα τέκνα των, και ικέται απεσπώντο από τους ναούς και εφονεύοντο. Μερικοί μάλιστα απέθαναν εντός του ναού του Διονύσου, του οποίου αι θύραι απεφράχθησαν. Εις τέτοιες υπερβολές ωμότητας έφτασεν ο εμφύλιος σπαραγμός, ο οποίος εθεωρήθη ακόμη ωμότερος της πραγματικότητος, διότι βραδύτερον τουλάχιστον σχεδόν ολόκληρος ο ελληνικός κόσμος συνταράχθηκε εφόσον ο ανταγωνισμός των αρχηγών των δημοκρατικών και των ολιγαρχικών εις τις διάφορες πόλεις αποτέλεσμα είχε, οι μεν πρώτοι να επικαλούνται την βοήθεια των Αθηναίων οι δε δεύτεροι των Λακεδαιμονίων. Τώρα όμως που και οι δυο αυτές πόλεις που εβρίσκοντο εις πόλεμον και οι δημοκρατικοι και οι ολιγαρχικοί των άλλων πόλεων επεδίωκαν βίαιες πολιτικές μεταβολές, έβρισκαν ευκόλως την ευκαιρίαν να εξασφαλίσουν συγχρόνως την βοήθεια των συμμάχων. Ένεκα τω όντι εμφυλίων σπαραγμών, ενέσκηψαν εις τας πόλεις πολλαί και μεγάλαι συμφοραί, αι οποίαι παρουσιάζονται και θα εξακολουθήσουν να παρουσιάζονται πάντοτε.»
Προσέξτε αυτή τη φράση τώρα, «εφόσον η ανθρώπινη φύση μένει η ιδία», στα αρχαία ελληνικά αυτή η συγκλονιστική φράση του Θουκυδίδη είναι: «ἕως ἂν ἡ αὐτὴ φύσις ἀνθρώπων ᾖ». Ο Θουκυδίδης λέει ότι η βία θα επικρατεί όσο η ανθρώπινη φύση παραμένει ίδια. Είναι τεράστιο στοίχημα να καταπολεμήσουμε τη βία και μόνο ο πολιτισμός την καταπολεμά . Γι’ αυτό και αξίζει που το θέμα σας ήταν σήμερα η καταπολέμηση αυτού του φρικτού φαινομένου. «Επροτίμον πολύ περισσότερο να αντεκδικηθούν δια κακόν το οποίον έπαθαν, παρά να προλάβουν το κακό». Και στην κατάσταση αυτή του εμφύλιου σπαραγμού λέει ο Θουκυδίδης άλλαξε και η έννοια των λέξεων. Θυμηθείτε την προπαγάνδα σήμερα που αλλάζει τη σημασία των λέξεων. Προσέξτε πώς αλλάζει τη σημασία των λέξεων για να δικαιολογήσουν τις φρικτές τους πράξεις. Λέει ο Θουκυδίδης: «και κατήντησαν να μεταβάλουν αυθαιρέτως την καθιερωμένη σημασία των λέξεων. Τω όντι η παράλογος τόλμη εθεωρήθη ανδρεία, έτοιμη σε θυσία χάρη των πολιτικών ομοφρόνων. Η προνοητική διστακτικότητα εθεωρήθη δειλία, η σωφροσύνη εθεωρήθη ανανδρεία, η τυφλή παράφορα εκρίθη αρετή, ενώ η χάριν ασφαλείας περαιτέρω σκέψις εθεωρήθη υπεκφυγή και δειλία. Ο τα πάντα επικρίνων και τους πάντας κακολογών εθεωρείτο άξιος εμπιστοσύνης, ενώ ο μη καταγγέλλων τους πάντες εθεωρήθη ύποπτος. Ο στήνων ανεπιτυχή παγίδα εθεωρείτο ευφυής, ενώ εκείνος που φρόντιζε να μην ευρεθεί στην ανάγκη να κάνει ούτε παγίδες, ούτε να τις αντιμετωπίσει εθεωρείτο διαλυτής του κόμματος και πανικόβλητος. Με μια λέξη ο προτρέχων άλλου είς την διάπραξη κακού έκρινετο άξιος έπαινου. Και ο ίδιος άλλωστε ο συγγενικός δεσμός θεωρήθηκε λιγότερο στενός του δεσμού μεταξύ των πολιτικώς ομοφρόνων, μεταξύ δηλαδή αυτών που ήταν στο ίδιο κόμμα». Είχε υπονομευτεί ακόμη και η αξία του οικογενειακού δεσμού. Αυτή είναι μία εκδοχή της συμπεριφοράς των ανθρώπων όταν αποχαλινώνεται το πάθος και τυφλώνονται οι άνθρωποι και στρέφονται στη βία. Και βεβαίως ο Θουκυδίδης δικαιολογεί αυτή τη συμπεριφορά από το ότι βρισκόταν σε πόλεμο και ο πόλεμος αποχαλινώνει τα χαμηλότερα ένστικτα του ανθρώπου, ιδιαίτερα ο εμφύλιος πόλεμος. Αυτή όμως η περιγραφή πρέπει να μας βάλει σε τεράστιες σκέψεις και πρέπει να καταλάβουμε αυτή την περίφημη φράση, ότι άλλαζαν τις έννοιες για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους.
Αυτοί που σήμερα κακοποιούν συμμαθητές τους ή μικρότερα παιδιά γιατί συνήθως είναι άνανδροι, για να τους πάρουν το κινητό ή για να ανεβάσουν τη σκηνή που κακοποιούν τα παιδιά, θέλουν να πιστεύουν μέσα στην απίστευτη πλάνη τους ότι αυτό είναι ανδρισμός, ή παλικαριά, ή μαγκιά, ενώ είναι κατάπτωση ενώ είναι εξευτελισμός του ανθρώπου, ενώ είναι κτηνωδία. Βλέπετε λοιπόν ότι ακόμη και δυόμιση χιλιάδες χρόνια πριν είχε επισημανθεί η αλλαγή της έννοιας των λέξεων προκειμένου να δικαιολογήσει τερατώδεις πράξεις. Και για να δείτε και την αξία μιας γλώσσας από την οποία έχουμε, κακώς κατά τη γνώμη μου, απομακρυνθεί θα σας πω αυτή τη φράση στα αρχαία ελληνικά αλλά θα την καταλάβετε είμαι βέβαιος: «Καὶ τὴν εἰωθυῖαν ἀξίωσιν τῶν ὀνομάτων ἐς τὰ ἔργα ἀντήλλαξαν τῇ δικαιώσει». Την συνηθισμένη έννοια των λέξεων τη μετέβαλαν για να δικαιώσουν τα έργα τους.
Και προσέξτε παιδιά τη σημασία της λέξης στα αρχαία ελληνικά ο Θουκυδίδης την αποκαλεί αξίωση γιατί κάθε λέξη, όπως και κάθε άνθρωπος έχει αξίωση να αποδίδεται σωστά. Η σωστή έννοια της λέξεως αξιώνει να τη σεβόμαστε και όταν κάνεις bulling δεν κάνεις ούτε μάγκα ούτε παλικαριά. Κάνεις μια εξευτελιστική πράξη, η οποία είναι κατακριτέα και την οποία είμαι βέβαιος στην περιγραφή σας παρακάτω θα ερμηνεύσετε και θα προτείνετε τρόπους αντιμετώπισης. Ασχοληθήκαμε λοιπόν με ένα παλιό φαινόμενο, αλλά ασχοληθήκαμε με φρέσκα και καινούργια μυαλά και σας συγχαίρω γι’ αυτό και περιμένω με αδημονία αμέσως μετά την παρέμβαση του υπουργού Παιδείας που είναι από τους νεότερους πολιτικούς τις δικές σας απόψεις. Σας έχω μοιράσει ένα βιβλίο είναι «Η Αργώ» του Γιώργου Θεοτοκά. Ο Θεοτοκάς είναι ένας από τους σπουδαιότερους λογοτέχνες και στοχαστές της γενιάς του 1930. Αυτό το βιβλίο έχει πρωταγωνιστές μόνο νέους. Γράφτηκε όταν ο συγγραφέας ήταν 28 ετών, άρα νέος και περιγράφει τον αναβρασμό που υπήρχε στην ελληνική κοινωνία και στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών την περίοδο του Μεσοπολέμου την περίοδο δηλαδή μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και πριν τον Δεύτερο, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όπου η χώρα με πρωτοπόρους τους νέους, τους παππούδες σας, αναζητούσε μία νέα αποστολή γιατί εξαιτίας της μικρασιατικής καταστροφής έπεσε η μεγάλη ιδέα και έπρεπε στη θέση της να χτίσουμε μια άλλη μεγάλη ιδέα. Άρα αυτό το βιβλίο δείχνει μια κοινωνία η οποία αναζητεί το δρόμο της, Μια νεολαία η οποία αναζητεί την πορεία της και είμαι βέβαιος ότι θα δείτε πολλές ομοιότητες με τη σημερινή εποχή. Παρακαλώ αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε.
