«Τὶς ἡμέρες ἐκεῖνες ἔκαναν σύναξη μυστικὴ τὰ παιδιὰ καὶ λάβανε τὴν ἀπόφαση,
ἐπειδὴ τὰ κακὰ μαντάτα πλήθαιναν στὴν πρωτεύουσα, νὰ βγοῦν ἔξω σὲ δρόμους καὶ σὲ
πλατείες, μὲ τὸ μόνο πρᾶγμα ποὺ τους εἶχε ἀπομείνει: μιὰ παλάμη τόπο κάτω ἀπό
τ’ ἀνοιχτό πουκάμισο, μὲ τὶς μαῦρες τρίχες καὶ τό σταυρουδάκι τοῦ ἥλιου. Ὅπου εἶχε
κράτος κι ἐξουσία ἡ Ἄνοιξη……….». Οδυσσέας Ελύτης - Άξιον εστί – Η έξοδος!!
Ιδού λοιπόν που ο
χρόνος κυλά, … 44 χρόνια από την «έξοδο», περπατώντας κάθε χρόνο στην ίδια
πορεία, από το Πολυτεχνείο στην αμερικάνικη πρεσβεία.
Ιστορική μνήμη,
προσπάθειες ιστορικής ανάλυσης, βιωματικές μαρτυρίες ….. κριτική για τη «γενιά
του Πολυτεχνείου» και την εξέλιξη των πρωταγωνιστών που
προβλήθηκαν.
Σχολικές γιορτές,
πολιτικές - κομματικές αντιπαραθέσεις, συναισθηματικές ανταποκρίσεις. Γράφτηκαν
βιβλία, έγιναν εκπομπές στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, όμως φαινόταν ότι το
περιεχόμενο της εξέγερσης παρέμενε στην ιστορική του βάση και ενέπνεε μια
ριζοσπαστική δημοκρατική κίνηση της κοινωνίας, αποτελούσε σημείο αναφοράς.
Τα τελευταία
χρόνια, παρατηρήθηκε μια προσπάθεια
αναίρεσης των γεγονότων των ημερών εκείνων με την προβολή της θέσης, - πέρα από
την ακραία άποψη της Χρυσής Αυγής, ότι η εξέγερση υπήρξε ένας μύθος των
κομμάτων της Αριστεράς - από ιστορικούς,
αναλυτές, δημοσιογράφους κλπ. Μια προσπάθεια δήθεν απομυθοποίησης που σκοπεύει
στην ουσιαστική επανατοποθέτηση των πραγματικών γεγονότων. Η μέθοδος που
χρησιμοποιείται δεν έχει αναφορά σε ντοκουμέντα ή μαρτυρίες (γενικά σε
πρωτογενές υλικό της εποχής) προκειμένου να εξαχθούν τα συμπεράσματα. Αναφέρεται αντίθετα στην στάση
προσώπων στην μεταπολιτευτική πολιτική τους πορεία, στην στάση των πολιτικών
κομμάτων – ιδιαίτερα της Αριστεράς στην μεταπολιτευτική έως και σημερινή
περίοδο της εκλογικής της νίκης - με
σκοπό να απαξιώσει ή διαστρεβλώσει τα συμπεράσματα της ιστορικής θέσης για τα
γεγονότα.
Κυρίως όμως η
προσπάθεια αποβλέπει στην αλλοίωση του γεγονότος ότι η εξέγερση είχε ταξικό
πρόσημο. Τούτο αβίαστα προκύπτει από τον κατάλογο των συλληφθέντων εκείνων των
ημερών, όπως αυτά αναφέρονται σε έρευνα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Οι
ηλικίες προσδιορίζονται από 16- 34 άρα είναι βέβαιο ότι οι συμμετέχοντες ήταν
ασφαλώς νεολαίοι και από αυτούς: Εργατοτεχνίτες 267 Φοιτητές 171 Ιδιωτικοί
Υπάλληλοι 158 Μαθητές 108 Επαγγελματοβιοτέχνες 68 Δημόσιοι υπάλληλοι 34
Εκπαιδευτικοί 27 Συνταξιούχοι 21 Ναυτικοί 14 Νοικοκυρές 14.
Τα στοιχεία αυτά
πιστοποιούν με τον τρόπο τους, ότι η εξέγερση είχε τα χαρακτηριστικά της
αμφισβήτησης της «καθεστηκυίας τάξεως», που λειτουργούσε στην συγκεκριμένη
ιστορική στιγμή ως στρατιωτική δικτατορία, που είχε αναστείλει τις
αστικοδημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα. Επομένως αναιρείται το αφήγημα
που θέλει κάποιους φοιτητές – αγγέλους να θυσιάζονται για το καλό όλων.
Απρόσωπα και α - πολίτικα.
Η δράση φοιτητικών οργανώσεων που μονομιάς
έθεσαν πολιτικά αιτήματα στο χώρο της εξέγερσης, σηματοδοτεί το πολιτικό στίγμα
που εκφράστηκε καθολικά στο σύνθημα ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Έτσι σήμερα το
νόημα της επετείου για την Αριστερά είναι η υπενθύμιση των βασικών
χαρακτηριστικών της εξέγερσης και της ολοκλήρωσης των αιτημάτων της.
Θα λέγαμε λοιπόν
πως είναι επίκαιρη η μελέτη και η ενθύμηση των γεγονότων εκείνης της εποχής. Ας
μην ξεχνάμε την προσπάθεια αλλοίωσης της ιστορικής μνήμης και των
χαρακτηριστικών της εξέγερσης, που επιχειρείται με σκοπό την ισοπέδωση τους και
την καλλιέργεια απάθειας και μη συμμετοχής των πολιτών σε κοινωνικούς αγώνες.
Σήμερα που η
Αριστερά επιχειρεί μετά από αγώνες χρόνων, με τις νίκες και τις ήττες της, να δώσει μια νέα πνοή στους κοινωνικούς
αγώνες, που μάχεται με όλα τα μέσα που διαθέτει έχοντας έρθει στο προσκήνιο,
δικαιούμαστε να στρέφουμε το βλέμμα μας στο βάθος των 44 χρόνων που μεσολάβησαν, να
μελετάμε τα γεγονότα και να τιμούμε τους νεκρούς μιας εξέγερσης που καθόρισε τα
πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα των τελευταίων δεκαετιών.