Τις βασικές κατευθύνσεις, που πρέπει να έχει ένας σύγχρονος χωροταξικός σχεδιασμός για τον Τουρισμό της Ελλάδας στις αρχές του 2020, παρουσίασε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, μιλώντας στην ειδική επιστημονική εκδήλωση με θέμα «Τουριστική Αξιοποίηση Ακίνητης Περιουσίας-Χωροταξικός Σχεδιασμός και Τουριστική Ανάπτυξη», που διοργάνωσε το ΤΕΕ, στο πλαίσιο της 3ηςΔιεθνούς Έκθεσης Τουρισμού «Greek Tourism Expo», στο εκθεσιακό κέντρο «Metropolitan Expo» της Αθήνας.
Το ΤΕΕ συμμετείχε στην έκθεση τόσο μέσω της διοργάνωσης της επιστημονικής αυτής εκδήλωσης όσο και με τη λειτουργία περιπτέρου για την ενημέρωση των επισκεπτών για το έργο του Επιμελητηρίου, το οποίο επισκέφθηκε και η Υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά.
«Πρέπει να κινηθούμε μακριά από ακραίες επιλογές για τις τουριστικές επενδύσεις», όπως είναι αφενός μεν «να γίνονται όπου υπάρχει ζήτηση, όπου θέλει ο επενδυτής» αφετέρου δε «να γίνει η επένδυση μόνο όπου το κράτος έχει ορίσει», είπε ο πρόεδρος του ΤΕΕ και έθεσε ως κανόνα: «να κινηθούμε στο πλαίσιο της κοινής λογικής» και «με παραδοχές και επιλογές στις οποίες όλοι συμφωνούμε». Επιλογές, όπως είναι ότι «θέλουμε περισσότερους τουρίστες. Θέλουμε ακόμη καλύτερο επίπεδο εισερχόμενου τουρισμού. Θέλουμε ως χώρα περισσότερα έσοδα. Η χώρα μας για να έχει ένα ελκυστικό τουριστικό προϊόν πρέπει να έχει μονάδες ενταγμένες στο περιβάλλον».
Ο Γιώργος Στασινός αναφερόμενος στον τύπο των τουριστικών επενδύσεων τόνισε ότι «χρειαζόμαστε σχετικά χαμηλές στο ύψος μονάδες, με κυρίαρχη αρχιτεκτονική κατεύθυνση την ένταξη στο φυσικό περιβάλλον και την ταυτότητα της κάθε περιοχής, θέτοντας εξαρχής ως κατεύθυνση τον πράσινο σχεδιασμό τέτοιων επενδύσεων, τουλάχιστον όσον αφορά τη χρήση και αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της ενέργειας».
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ υπογράμμισε ακόμη, όπως είπε «πέρα από προσωπικές ή πολιτικές επιθυμίες», ως μονοδιάστατη επιλογή «να έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργηθούν σύνθετα τουριστικά καταλύματα. Γιατί αυτά φέρνουν την προστιθέμενη αξία σε μεγάλες τουριστικές επενδύσεις. Αφού παραδεχθούμε ότι θα υιοθετήσουμε την επιλογή των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων πρέπει να αποφασίσουμε πού θα γίνονται αυτά».
Όπως σημειώθηκε πολλές φορές στην εκδήλωση, το τροποποιημένο Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό του 2009 ακυρώθηκε από το ΣτΕ, το 2015, για αμιγώς τυπικούς λόγους. Παράλληλα έχει ασκηθεί αίτηση ακυρώσεως στο ΣτΕ και κατά του Ειδικού Χωροταξικού για τον Τουρισμό του έτους 2009. Αν, τυχόν, αυτή ευδοκιμήσει ακυρώνεται και το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του 2009. Παράλληλα το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει σε διαβούλευση ένα διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Διαφαίνεται, όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις, ότι η καθυστέρηση επανέγκρισης του χωροταξικού για τον Τουρισμό οφείλεται στην προτίμηση της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου σε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Προκύπτει λοιπόν ότι ένα νέο χωροταξικό για τον Τουρισμό μάλλον οδηγείται σε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση, προφανώς για να προσαρμοστεί και να υιοθετηθεί με τις διατάξεις που η κυβέρνηση προτείνει στο νέο νόμο περί χωροταξίας.
Με βάση αυτά τα δεδομένα επισημάνθηκε από όλους τους ομιλητές στην εκδήλωση του ΤΕΕ, τόσο η σημερινή απουσία – πρακτικά - ενός εφαρμόσιμου χωροταξικού για τον Τουρισμό, όσο και το ότι αναγκαστικά έχουμε επιστρέψει στην προ του 2009 κατάσταση, δηλαδή στην περίοδο του 2003, όπου, ελλείψει ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού για τον τουρισμό, η χωροθέτηση τουριστικών καταλυμάτων και ειδικών τουριστικών υποδομών αποτελούσε αντικείμενο ρύθμισης αποκλειστικά στα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια. Τα οποία έχουν καταστεί πλέον ανεπίκαιρα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να παράσχουν κατάλληλες κατευθύνσεις χωροθέτησης για τις τουριστικές δραστηριότητες.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, αναφερόμενος στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ περί οργάνωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω, είπε ότι «η κυβέρνηση έχει θέσει σε διαβούλευση το πλαίσιο και οφείλουμε όλοι να πούμε τις απόψεις μας θεσμικά και συντεταγμένα». Παράλληλα ο ίδιος τόνισε ότι «όμως η πραγματικότητα παραμένει: τα θέματα τουριστικής ανάπτυξης από πλευράς χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού είναι στον αέρα. Δεν είναι δυνατόν στην Ελλάδα του 2016, μετά από οκτώ χρόνια οικονομικής κρίσης και την πλήρη κατάρρευση του χώρου των κατασκευών, εμείς να σχεδιάζουμε με βάση παραδοχές και μελέτες προ 15 ετών. Δεν είναι δυνατόν οι ανάγκες και οι προοπτικές της χώρας την δεκαετία του 2000 να συμβαδίζουν με όσα θέλουμε να γίνουν στην Ελλάδα του 2020».
Χωροταξικό και προσφυγικό
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο πρόεδρος του ΤΕΕ στην ευελιξία, που χρειάζεται το σύστημα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, αναφέροντας ως χτυπητό παράδειγμα το προσφυγικό αλλά και άλλες έκτακτες συνθήκες, που μπορεί να μας υποχρεώνουν σε ευελιξία, όπως μια φυσική καταστροφή ή μια ευκαιρία – σε σχέση με την κατάρρευση της αγοράς άλλων γειτονικών χωρών. Σχετικά ο Γ. Στασινός τόνισε ότι: «αν είχαμε προβλέψει ειδικό σχέδιο χωρικής και πολεοδομικής οργάνωσης για κέντρα υποδοχής και φύλαξης, ακόμη και με έκτακτη νομοθεσία και διαδικασίες αλλά με τήρηση πολεοδομικών και χωροταξικών κανόνων, η κατάσταση θα ήταν πολύ καλύτερη στα νησιά μας αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα. Το σύστημα «βλέποντας και κάνοντας» είναι καταστροφικό για τη χώρα και δυστυχώς κοστίζει ζωές. Ακόμη και αυτό το πρόβλημα, το προσφυγικό, έχει χωροταξική διάσταση». Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι «χρειάζεται ευελιξία. Και η ιδεολογική προσήλωση ορισμένων κατά αυτής της ευελιξίας, όπως για παράδειγμα υπάρχει με τα ειδικά χωρικά σχέδια κάθε μορφής (ΠΟΤΑ, ΕΣΧΑΣΕ, ΕΣΧΑΔΑ και άλλα) είναι επικίνδυνη για τη χώρα».
Βασικές κατευθύνσεις χωροταξικού σχεδιασμού για τον Τουρισμό
Στις προτάσεις για ένα σύγχρονο χωροταξικό σχεδιασμό για τον Τουρισμό στη χώρα μας, που παρουσίασε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, μεταξύ άλλων Χριστίνα Ντζόιδου