Το Δερβένι είναι παράλια πόλη του νομού Κορινθίας με 1514 κατοίκους, στα σύνορα με την Αχαΐα. Είναι η έδρα του Δήμου Ευρωστίνης. Βρίσκεται 56 χιλιόμετρα δυτικά της Κορίνθου και 75 χιλιόμετρα ανατολικά των Πατρών, ενώ απέχει 141 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Αποτελεί το επίνειο για τα μεσόγεια και ορεινά χωριά της Ευρωστίνης και του Φενεού.
Το όνομά του το πήρε από τη στενότητα της θέσεως ανάμεσα στο βουνό και την θάλασσα. Η λέξη (derven= στενό πέρασμα) είναι τούρκικη, αλλά έχει πολιτογραφηθεί και προσαρμοστεί στο τυπικό της νεοελληνικής. Το Δερβένι ιδρύθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από Ζαχολίτες που ασχολούνταν με το εμπόριο σταφίδας. Στην εμπορική ακμή του Δερβενίου στα χρόνια του μεσοπολέμου (1923 - 1940), εκατοντάδες εργάτες δούλευαν στα
συσκευαστήρια της κορινθιακής σταφίδας, που φορτωνόταν από το λιμάνι του Δερβενίου σε μεγάλα εμπορικά πλοία και πουλιόταν στις αγορές της Ευρώπης. Σήμερα το Δερβένι αποτελεί κέντρο παραγωγής λεμονιών. Τα περισσότερα σπίτια είναι διατεταγμένα εκατέρωθεν της παλαίας Εθνικής οδού Κορίνθου - Πατρών, παράλληλα προς τον οποίο βαίνει επίσης η σιδηροδρομική γραμμή, αλλά και η νέα Εθνική οδός Αθηνών - Πατρών, αγγίζοντας σε πολλά σημεία τους καταπράσινους από φυσική βλάστηση και καλλιέργειες λόφους. Ο επισκέπτης εύκολα διακρίνει τα πολλά διώροφα παραδοσιακά οικήματα, με κύριο υλικό την πέτρα, το ξύλο και το κεραμίδι.Το Δερβένι είναι πατρίδα του Υπουργού Κωνσταντίνου Αδαμόπουλου, του Ακδημαϊκού νομοθέτη Γεωργίου Μπαλή, του ποιητή Ρώμου Φιλύρα, του στρατηγού Σπυρίδωνα Βυζά κ.λ.π.
Το Δερβένι είναι το Διοικητικό και Εμπορικό κέντρο της περιοχής, με όλα τα αναγκαία για τη σύγχρονη ζωή καταστήματα, υπηρεσίες, σχολεία. Αξιόλογα σύγχρονα κτίσματα είναι: το Δημοτικό Μέγαρο, ο ναός του Αγ. Ιωάννη και το παρακείμενο πνευματικό του κέντρο, το Πανταζοπούλειο πολιτιστικό κέντρο, η μεγάλη πλατεία με τα έναντι αυτής σχολεία, το Ειρηνοδικείο και το Τουριστικό Περίπτερο, ο Σταθμός του ΟΣΕ, η μικρότερη πλατεία Κωνσταντίνου Αδαμόπουλου και τέλος η θαυμάσια μαρίνα, στα Μαύρα Λιθάρια, δίπλα στο αρχαίο Λιμάνι.Στο Δερβένι εδρεύουν και λειτουργούν αρκετές Δημόσιες Υπηρεσίες: ΔΟΥ, Αστυνομία, Ειρηνοδικείο, Δασονομείο, Αγροτικό Ιατρείο, κτηνιατρείο, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ, τράπεζες (ΕΤΕ, ΑΤΕ). Εδώ έχει έδρα και η ποδοσφαιρική ομάδα του Αστέρα Δερβενίου που είναι η μοναδική ομάδα της Κορινθίας που διαθέτει ιδιόκτητο γήπεδο. Στο Δερβένι λειτουργεί ο ραδιοφωνικός σταθμός "ΡΑΔΙΟ ΔΕΡΒΕΝΙ" που εκπέμπει στους 88,4 ΜΗΖ των FM και ακούγεται σε όλη την Βόρεια Πελοπόννησο και τις ακτές της Στερεάς Ελλάδας
.
Τα Μαύρα Λιθάρια είναι παράλιος οικισμός στα όρια Κορινθίας και Αχαΐας, 5 χιλιόμετρα δυτικά του Δερβενίου στο οποίο υπάγεται διοικητικά. Έχει 63 κατοίκους που κυρίως ασχολούνται με τη γεωργία. Στην αρχαιότητα ήταν επίνειο της Αρχαίας Αίγειρας, της οποίας ίχνη, όπως το θέατρό της, βρίσκονται στο κοντινό λόφο Παλιόκαστρο. Είχε την ίδια ονομασία με την αρχαία πόλη ή αναφερόταν ως λιμήν των Αιγειρατών. Όπως αναφέρει ο Παυσανίας, το λιμάνι απείχε 12 στάδια από την κυρίως Αίγειρα (Υπεράσια την αναφέρει ο Όμηρος) όπου με 6 καράβια και υπό τη διοίκηση του Αγαμέμνονα έλαβε μέρος στην εκστρατεία κατά της Τροίας. Τα ίχνη του αρχαίου λιμανιού παρατηρούνται στη δυτική έξοδο των Μαύρων Λιθαρίων προς την Αχαΐα, κοντά στη σύγχρονη μαρίνα του Δερβενίου. Το όνομα του οικισμού αναφέρεται από ξένους περιηγητές και οφείλεται στους λίθινους όγκους σκοτεινού χρώματος που υψώνονται στην ακροθαλασσιά κοντά στο λιμάνι. Σε βράχο του οικισμού, κοντά στη σιδηροδρομική γραμμή, υπάρχουν λαξευτοί τάφοι, ένας από τους οποίους είναι γνωστός ως «Σπηλιά του Δεσπότη», καθώς εκεί βρέθηκαν σε ανασκαφές η μίτρα και η ράβδος ενός επισκόπου. Στα Μαύρα Λιθάρια βρισκόταν παλαιοχριστιανική εκκλησία, στο χώρο όπου σήμερα υπάρχει ο ενοριακός Ναός του Αγίου Παντελεήμονα.Τα Μαύρα Λιθάρια έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο κατά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό. Στις 4 Ιανουαρίου 1823 διεξήχθη εκεί η περίφημη ομώνυμη μάχη μεταξύ Ελλήνων υπό τους οπλαρχηγούς Παναγιωτάκη Γεραρή, Ζαΐμη και Πετμεζά, με στρατό 3.500 ατόμων υπό το Ντελή Αχμέτ από την μεγάλη στρατιά του Δράμαλη. Από την μάχη εκείνη, μόνο 600 Τούρκοι διεσώθησαν φεύγοντας προς την Πάτρα. Μετά τον Α΄παγκόσμιο πόλεμο λειτούργησε στην περιοχή αξιόλογο λιγνιτωρυχείο, από όπου εξήγαγαν κάρβουνο, λιθάνθρακα και ανθρακίτη που φορτώνονταν σε πλοία από το λιμάνι του Δερβενίου με προορισμό τις Ευρωπαϊκές αγορές.
Η Πεταλού είναι χωριό της Κορινθίας. Απέχει 2 χιλιόμετρα Δυτικά από το Δερβένι και 56 από την Κόρινθο . Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 60 μέτρων αριθμεί 171 κατοίκους.Το 1950 ( Β.Δ. 30-7-1950 ΦΕΚ 170/1950) η Πεταλού απεσπάσθει από την κοινότητα Δερβενίου και μαζί με τον παράλιο οικισμό Κάτω Πεταλού απετέλεσαν την κοινότητα Πετάλους έως και το 1971 που προσαρτίσθει και πάλι στην κοινότητα Δερβρενίου. Στην απογραφή του 1920 αριθμούσε 202 κατοίκους το 1951 : 238 , το 1961 : 242, το 1971:112. Επιβλητική είναι η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα στήν άκρη του οικισμού.Πεντακόσια μέτρα από την Πεταλού υπάρχει ο κόμβος του Δερβενίου που ενώνει την περιοχή με την Νέα εθνική οδό Αθηνών - Πατρών
