«Οι πόλεμοι το 2022 και οι απειλητικές συμπεριφορές, πέρα από οποιαδήποτε άλλη απαξία, αποτελούν τεράστιο αναχρονισμό, ο οποίος εμποδίζει την ανθρωπότητα και την καθυστερεί από το να σκύψει και να λύσει τα πραγματικά της προβλήματα, που δεν είναι η επέκταση των συνόρων, αλλά η προστασία του περιβάλλοντος και η προστασία της ανθρώπινης ζωής». Αυτό τόνισε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, κατά την έναρξη της συνεδρίασης της Επιτροπής Μετανάστευσης, Προσφύγων και Εκτοπισμένων Πληθυσμών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αίθουσα Γερουσίας του Κοινοβουλίου, υπό την προεδρία του Έλληνα βουλευτή κ. Θεόδωρου Ρουσόπουλου. Ο κ. Τασούλας υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα έχει υψηλά εχέγγυα, που καλύπτουν όλες τις διαστάσεις της μεταναστευτικής της πολιτικής, την προστασία των εξωτερικών της συνόρων,που είναι ταυτόχρονα και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την υποδοχή και εξέταση αιτημάτων διεθνούς προστασίας και την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών που δεν δικαιούνται προστασίας».
Η επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ. Ντόρα Μπακογιάννη, στον χαιρετισμό που απηύθυνε, μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «η Ελλάδα και η Ευρώπη αποτελούν ασφαλές καταφύγιο για πολλά χρόνια τώρα». Τόνισε παράλληλα ότι «θα εξακολουθήσουμε να διασφαλίζουμε τα σύνορά μας, να μην ανεχόμαστε την εργαλειοποίηση των προσφύγων» κι επισήμανε πως «η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, έχουν επωμιστεί μεγάλο βάρος, δυσανάλογα με τους πρόσφυγες που φθάνουν στην Ευρώπη». Αναφερόμενη στο ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων σημείωσε ότι πρέπει να υπάρξουν πιο συντονισμένες δράσεις για προγράμματα μετεγκατάστασης και ενσωμάτωσης εκατοντάδων ασυνόδευτων παιδιών τα οποία φτάνουν στη χώρα μας.
Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Νότης Μηταράκης, στην τοποθέτησή του υπογράμμισε την ανάγκη ενός κοινού οράματος, ενός μοντέλου «με καλύτερο μηχανισμό συνοριακής ασφάλειας και προστασίας», επισημαίνοντας ότι στη χώρα μας «υπάρχει μια λαθραία μετακίνηση μεταναστών, υπάρχουν πάρα πολλά περιστατικά παραπληροφόρησης, fake news, και πολλές φορές η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί πολλαπλές προκλήσεις ταυτόχρονα». Όπως είπε, «πρέπει να αποφύγουμε την εργαλειοποίηση των μεταναστών» και οι μετανάστες «δεν πρέπει να συνεχίσουν να είναι μια επικερδής υπόθεση για κανέναν». Ο κ. Μηταράκης τόνισε πως «οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες θα πρέπει να έχουν δικαίωμα διαμονής σε κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντός δύο ή τριών ετών, ανεξαρτήτως της χώρας εισόδου τους. Αυτή τη στιγμή –σημείωσε– δεν υπάρχει μία κοινή γραμμή. Υπάρχει ελεύθερη μετακίνηση για τους πρόσφυγες από την Ουκρανία αλλά όχι για τους πρόσφυγες από άλλες τρίτες χώρες. Πρέπει να υπάρξει δίκαιη κατανομή του βάρους της μετανάστευσης σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη. Επίσης πρέπει να υπάρξει μια σωστή διαχείριση της κοινής σύμπραξης και συνέργειας με την Τουρκία».
Μεταξύ των μελών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, μετέχουν στις εργασίες οι Έλληνες βουλευτές μέλη της Επιτροπής Μετανάστευσης, Προσφύγων και Εκτοπισμένων Πληθυσμών και μέλη της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στη Συνέλευση, κ.κ. Σωκράτης Φάμελλος, Λιάνα Κανέλλη, Φωτεινή Μπακαδήμα, καθώς και η Γενική Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης κ. Δέσποινα Χατζηβασιλείου-Τσοβίλη. Συζητήθηκαν επίσης Εκθέσεις για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στο πλαίσιο της μετανάστευσης και του ασύλου, την ένταξη των μεταναστών και προσφύγων, την κοινωνική ένταξη μεταναστών, προσφύγων και εσωτερικά εκτοπισμένων μέσω του αθλητισμού, όπως και για τη συμβολή του Συμβουλίου της Ευρώπης στην εφαρμογή του Παγκοσμίου Συμφώνου για Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση.
Στη συνέχεια των εργασιών της Επιτροπής θα συνεδριάσει η Υποεπιτροπή για τη Διασπορά και την Ένταξη, όπου θα μιλήσει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού και Διασποράς της Βουλής των Ελλήνων κ. Σάββας Αναστασιάδης.
Χαιρετισμός του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Κωνσταντίνου Τασούλα στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μετανάστευσης, Προσφύγων και Εκτοπισμένων Πληθυσμών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης
Δευτέρα, 19 Σεπτεμβρίου 2022 - Αίθουσα Γερουσίας Βουλής των Ελλήνων
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στην Ελλάδα, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, στην παλιά αίθουσα της Γερουσίας, αφού σας καλωσορίσαμε χθες στο κόσμημα του Σαρωνικού, στο νησί της Αίγινας, όπου είμαι βέβαιος ότι ξεναγηθήκατε και περάσατε πολύ καλά. Βουλευτές από τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και μέλη της Επιτροπής Μετανάστευσης, στην οποία έχουμε την τιμή να προεδρεύει επάξια Έλληνας βουλευτής, ο κύριος Θεόδωρος Ρουσόπουλος.
Στο έργο σας έρχεστε αντιμέτωποι με σημαντικές και πολυδιάστατες προκλήσεις που αφορούν στον πυρήνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προκλήσεις οι οποίες πλαισιώνονται από άλλες προκλήσεις, που καθιστούν την εικόνα του σημερινού κόσμου, της σημερινής Ευρώπης, άκρως προβληματική.
Ένας γνωστός Έλληνας δημοσιογράφος σε άρθρο του στον κυριακάτικο τύπο περιέγραψε την κατάσταση στον κόσμο σήμερα με τα πολλά προβλήματα, ανάμεσα στα οποία και αυτά με τα οποία θα ασχοληθείτε, ότι ταιριάζει απόλυτα με μια ξεχασμένη κινηματογραφική ταινία του σπουδαίου Βρετανού σκηνοθέτη Πίτερ Γκρίναγουέι. Αυτή η ταινία πρωτοπαίχτηκε το 1988, είχε τίτλο «Συνεχόμενοι πνιγμοί», στα αγγλικά «Drowning by nymbers».
Drowning by nymbers είναι τα προβλήματα γύρω μας. Εξέχουσα δυστυχώς σημασία έχει και το πρόβλημα το οποίο απασχολεί την Επιτροπή σας, μία από τις πιο καίριες, τις πιο αποφασιστικές, τις πιο βαρύνουσες από τις δέκα Επιτροπές της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Και μιας κι αναφέρθηκα στον κυριακάτικο τύπο στην Ελλάδα, την ώρα που εσείς κάνατε την εκδρομή στην Αίγινα, εγώ διάβαζα τις κυριακάτικες εφημερίδες, θα σας διαβάσω το κύριο άρθρο, πώς ξεκινάει το κύριο άρθρο μιας άλλης μεγάλης ελληνικής εφημερίδας, για να αντιληφθούμε πως όλοι συμμερίζονται αυτή τη σκοτεινή εικόνα του σύγχρονου κόσμου, που είμαι βέβαιος θα περιγραφεί και θα αναζητήσει λύσεις και πέραν του Ατλαντικού, αυτή την εβδομάδα, όπου οι ηγέτες του κόσμου, μαζί τους και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, κύριος Κυριάκος Μητσοτάκης, θα απευθυνθούν στην 77η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ελπίζοντας και διεκδικώντας λύσεις μέσα σε ένα πλαίσιο που περιγράφεται ως εξής: «Ζούμε χωρίς αμφιβολία σε έναν κόσμο ταραγμένο, γεμάτο αβεβαιότητες, κινδύνους και απειλές. Οι σταθερές των προηγούμενων δεκαετιών έχουν εμφανώς υποχωρήσει. Η κλιματική αλλαγή έχει αρχίσει να δίνει φρικτά αποτελέσματα σε ολόκληρη την υφήλιο και η γεωπολιτική τάξη έχει διασαλευθεί. Η βία και οι εκβιασμοί περισσεύουν διεθνώς. Οι αυταρχικοί και αναθεωρητικοί ηγέτες πληθαίνουν επικίνδυνα και μαζί τους αναβιώνουν όνειρα μεγαλοϊδεατικά και σχέδια κατακτητικά, που ευθέως απειλούν την ειρήνη σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο».
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των τεράστιων, πρωτοφανών για τη γενιά μας προκλήσεων, σας υποδεχόμαστε με μεγάλη χαρά στην Ελλάδα. Σε μια χώρα που ιστορικά έχει αποδείξει πως αποδίδει ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα της προσφυγιάς. Άλλωστε πρόκειται για τη χώρα του Ξένιου Διός, της φιλοξενίας και προστασίας προσώπων που έχουν πραγματική ανάγκη.
Αλλά δεν είναι μόνο η παράδοση από την αρχαία Ελλάδα. Το δεύτερο άρθρο του Συντάγματος της χώρας μας, το δημοκρατικό Σύνταγμα της Ελλάδος, λέει ότι ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας, του κάθε ανθρώπου ο σεβασμός και η προστασία της αξίας της ζωής του αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας.
Πιστή στην παράδοση αυτή, αλλά και στη συνταγματική της επιταγή, η Ελλάδα συνεχίζει και σήμερα να είναι ένας ασφαλής και φιλόξενος προορισμός για όσους προσφεύγουν για προστασία, εκδιωγμένοι από πολέμους και διώξεις. Σταθερά τα τελευταία χρόνια, με πρόσφατη κορύφωση τα προσφυγικά μεταναστευτικά κύματα του 2015, τα οποία παρουσιάζουν διακυμάνσεις ως προς την ένταση και το μέγεθος, μέχρι και σήμερα, η χώρα μας, η Ελλάδα, έχει υποδεχθεί χιλιάδες πρόσφυγες, πρόσφατα και από την Ουκρανία, θύματα ενός πολέμου που αποτελεί πόλεμο στις ίδιες τις αξίες και τα ιδανικά της Ευρώπης.
Παραμένουμε υπέρμαχοι των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου, του σεβασμού των κειμένων Συνθηκών και της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, από κοινού με εκείνη των κοινών ευρωπαϊκών συνόρων. Οφείλουμε να τα προστατεύουμε ακόμη και από νέας γενιάς παραβιάσεις ή απόπειρες παραβιάσεων της εθνικής ή της ευρωπαϊκής κυριαρχίας, που εργαλειοποιούν τον ανθρώπινο πόνο, μόνο και μόνο για να απευθύνουν υποκριτικές κατηγορίες σε άλλες χώρες.
Κι αν ο πόλεμος στην Ουκρανία ή η εργαλειοποίηση του προσφυγικού πόνου ή του μεταναστευτικού πόνου έχουν παραμέτρους σκληρότητας, απανθρωπιάς, κακής αξιακής συμπεριφοράς, νομίζω ότι ως κοινοβουλευτικοί που απευθύνουμε συστάσεις στις Κυβερνήσεις μας, είτε μέσω του Συμβουλίου της Ευρώπης, του επιφανέστερου παγκόσμια Οργανισμού προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είτε κατ’ ιδίαν στις χώρες μας απευθύνουμε συστάσεις προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κυριαρχίας των χωρών, θα ήθελα να σας εξομολογηθώ ότι όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, όταν η πραγματικότητα η σκληρή και οι προκλήσεις οι σκληρές είναι αυτά που σας περιέγραψα στο ξεκίνημα της ομιλίας μου, τότε αντιλαμβανόμαστε όλοι, με τον εαυτό μας συνομιλώντας, ότι και οι πόλεμοι το 2022 και οι απειλητικές συμπεριφορές πέρα από οποιαδήποτε άλλη απαξία αποτελούν φθηνό αναχρονισμό, τεράστιο αναχρονισμό, ο οποίος εμποδίζει την ανθρωπότητα και την καθυστερεί από το να σκύψει και να λύσει τα πραγματικά της προβλήματα, που δεν είναι η επέκταση των συνόρων, αλλά η προστασία του περιβάλλοντος, η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Αυτοί οι αναχρονισμοί αποτελούν εμπόδιο για να ασχοληθούμε με τα πραγματικά προβλήματα και αυτούς τους αναχρονισμούς πρέπει να τους παραμερίσουμε και να πείσουμε τους πάντες να ξανασκύψουμε σε αυτά τα οποία καίνε τον κόσμο, σε αυτά τα οποία έρχονται καταπάνω μας και όλοι αυτοί οι αναχρονισμοί μας εμποδίζουν και μας καθυστερούν να τα δαμάσουμε.
Η Ελλάδα, αγαπητοί συνάδελφοι, έχει υψηλά εχέγγυα που καλύπτουν όλες τις διαστάσεις της μεταναστευτικής της πολιτικής, την προστασία των εξωτερικών της συνόρων, που είναι ταυτόχρονα και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την υποδοχή και εξέταση αιτημάτων διεθνούς προστασίας και την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών που δεν δικαιούνται προστασίας.
Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται έντονα ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν διασφαλίζει ακόμη την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. Συνεπώς, αν και αναγνωρίζουμε τη σημαντική δουλειά που έχει γίνει, πιστεύω είναι αναγκαίο να καταστούν οι μετεγκαταστάσεις δεσμευτικές για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επίσης να εξασφαλιστεί ότι αυτές θα γίνονται χωρίς καθυστέρηση.
Η ανάγκη χάραξης μιας ενιαίας και συμπαγούς μεταναστευτικής πολιτικής στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη διαμόρφωση ενός Συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και στις συνθήκες που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, έρχεται στο προσκήνιο εμφατικά με αφορμή τη βάρβαρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ενωμένη απάντηση της Ευρώπης στην κρίση αυτή αποτελεί τον οδηγό για το μέλλον και μπορεί να αποτελέσει την αφορμή για τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού χώρου προστασίας. Μια ιδέα που η πατρίδα μου υποστηρίζει εδώ και καιρό.
Αυτή η απρόκλητη επίθεση προκάλεσε προσφυγικά κύματα σε κράτη μέλη της Ευρώπης που πρόθυμα υποδέχτηκαν Ουκρανούς πρόσφυγες και τους έδωσαν προστασία. Έχοντας εμπειρία και τεχνογνωσία από τις μεταναστευτικές ροές που υποδέχεται τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, τάχιστα ανταποκριθήκαμε, αποτελεσματικά, για την υποδοχή των ανθρώπων που εγκατέλειψαν τις εστίες τους στην Ουκρανία. Ενεργοποιήσαμε το καθεστώς προσωρινής προστασίας, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσωρινή προστασία, παρέχοντας δωδεκάμηνη άδεια διαμονής. Παράλληλα τους παρέχεται πρόσβαση στην αγορά εργασίας προκειμένου να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή διαβίωση για όσο χρόνο επιλέξουν να παραμείνουν στη χώρα μας. Εξασφαλίσαμε καταλύματα για βραχυχρόνια και μακροχρόνια παραμονή και λάβαμε ειδική μέριμνα για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, των οποίων τα δικαιώματα είναι εγγυημένα.
Η Ελλάδα στέκεται αλληλέγγυα στις χώρες της πρώτης γραμμής που δέχθηκαν τους περισσότερους πρόσφυγες και θα συνεχίσει να το κάνει μένοντας συνεπής στις θέσεις της, που δεν είναι ευκαιριακές, είναι αξιακές και βασίζονται στο Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο.
Πριν κλείσω το καλωσόρισμά μου θέλω να επιστήσω την προσοχή σας σε ένα ιδιαιτέρως ευαίσθητο θέμα, το οποίο εμπεριέχεται, ενυπάρχει στην ουσία του προσφυγικού ζητήματος: είναι τα ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά. Αυτά που χωρίς την προστασία οργανισμών όπως ο δικός μας, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, και χωρών με ευαισθησία στην ανθρώπινη ζωή γίνονται δύο φορές πρόσφυγες. Γνωρίζω ότι το έχετε συζητήσει το θέμα στην Επιτροπή σας. Εύχομαι να συνεχίσετε το έργο σας με την ίδια ευαισθησία και με ακόμη μεγαλύτερη, είμαι βέβαιος, αποτελεσματικότητα.
Καλή συνέχεια και καλή απόδοση στις εργασίες μας. Ως Πρόεδρος του Ελληνικού Κοινοβουλίου σας υποδέχομαι με αισθήματα χαράς και σεβασμού στο σπουδαίο σκοπό του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπως τον όρισαν οι γεννήτορές του στην ιδρυτική του διακήρυξη πριν από επτά και πλέον δεκαετίες και την οποία ιδρυτική διακήρυξη η χώρα μου πρωτοπόρα σέβεται και τηρεί.
Καλώς ήρθατε.
