«Η νεότης και το γήρας χωρισμένα, δεν έχουν καμία δύναμη∙ αν όμως γίνουν ένα κράμα η απερισκεψία, η μεσότητα και η μεγάλη περίσκεψη αποκτούν μεγάλη δύναμη» (Θουκυδίδης, VI, 18, 6).
Η 1η Οκτωβρίου έχει οριστεί ως η Παγκόσμια Μέρα Ηλικιωμένων ή Παγκόσμια ημέρα τρίτης Ηλικίας.
Ο στόχος αυτής της ημέρας
είναι να αναγνωρισθεί η συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη κάθε χώρας και ιδιαίτερα της δικής μας, μιας και έχει αποδειχθεί ότι στη σύγχρονη εποχή και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οι ηλικιωμένοι παίζουν έναν ολοένα σημαντικότερο ρόλο, μέσω του εθελοντικού έργου τους, της μετάδοσης των εμπειριών και των γνώσεών τους, της βοήθειας που δίνουν στα παιδιά τους, αναλαμβάνοντας να φροντίζουν τα εγγόνια τους, αλλά και της αυξανόμενης συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας.Μελέτες έχουν δείξει ότι ο μέσος χρόνος σε λεπτά που διαθέτουν οι
ηλικιωμένοι για να φροντίσουν όσους συγγενείς τους έχουν ανάγκη
κυμαίνεται από 201 λεπτά στις ηλικίες 65- 74 ετών έως 318 λεπτά στις
ηλικίες 75 ετών και άνω. Αντιθέτως, οι νεώτεροι άνθρωποι αφιερώνουν
μόλις 50 λεπτά για να φροντίσουν κάποιον που τους έχει ανάγκη, καθώς δεν
μπορούν να διαθέσουν περισσότερο χρόνο.
Αυτού του είδους η συμβολή των ηλικιωμένων στη σύγχρονη κοινωνία μπορεί να εξασφαλισθεί μόνον εάν οι ηλικιωμένοι διατηρούν ένα ικανοποιητικό επίπεδο υγείας και μια καλή ποιότητα ζωής, τονίζουν οι δύο διεθνείς οργανισμοί.
«Φάρμακο» τα ΚΑΠΗ για τους ηλικιωμένους
Η τρίτη ηλικία είναι μια περίοδος εξίσου δημιουργική, παραγωγική και δυναμική στη ζωή των ανθρώπων.
Ακριβώς με αυτό το πνεύμα, οι Δήμοι έχουν προβλέψει για τα άτομα
μεγαλύτερης ηλικίας, δομές και δράσεις υποστήριξης, φροντίδας,
ενδυνάμωσης και τόνωσης της αυτοπεποίθησης καθώς και ενίσχυσης του
αισθήματος ανεξαρτησίας, αυτάρκειας, προσφοράς και κοινωνικής
συμμετοχής.
Χορωδία, εκδηλώσεις, γυμναστική, δραστηριότητες… κι όλα αυτά στα ΚΑΠΗ. Κάποιες τις φρέναρε η πανδημία. Κάποιες άλλες όχι. Η συμμετοχή των δημοτών τρίτης ηλικίας αποτελεί, σύμφωνα µε τους ειδικούς, ένα είδος ψυχοθεραπείας.
Τα ΚΑΠΗ είναι µία κοινωνική υπηρεσία. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο προσφέρουν στους ηλικιωμένους φυσικοθεραπεία, γυμναστική, μουσική, αλλά και ψυχαγωγία. Είναι δραστηριότητες που τις έχουν ανάγκη οι άνθρωποι μιας κάποιας ηλικίας.
Σκοπός των Κέντρων είναι να βγάλουν τον μοναχικό –κυρίως- κόσμο από το σπίτι. Συμμετέχοντας σε δραστηριότητες μαζί µε άλλους δημότες ξεπερνούν τα όποια προβλήματα και προπαντός τη μοναξιά τους.
Μέσα από την εφ. «Πατρίς» έδωσαν το μήνυμά τους οι άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης του νομού, για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας και την κατάσταση που επικρατεί στα Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την τρίτη Ηλικία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αναλυτές και άλλοι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και αποκαλούν την Ελλάδα «χώρα γερόντων». Αναμφίβολα, δεν θα είναι και η τελευταία. Το δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα μας είναι σοβαρό και οι προβλέψεις για το μέλλον δυσοίωνες.
Η Πρώτη Οκτωβριου έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα της τρίτης ηλικίας.
Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα, γήρας δεν σημαίνει μόνο μοναξιά αλλά και φτώχεια και έλλειψη σεβασμού.
Έρευνα του Εθνικού Κέντρου Ερευνών έδειξε ότι, το εισόδημα του Έλληνα μειώνεται μετά τα 65 χρόνια.
Από την ίδια έρευνα προκύπτει ακόμη ότι οι γυναίκες βρίσκονται σε ασθενέστερη οικονομική θέση από την τέταρτη ηλικία, που είναι άνω των 75 χρόνων.
Οι ίδιοι οι ηλικιωμένοι, που ρωτήθηκαν στην ίδια έρευνα, απάντησαν ότι αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα κακομεταχείρισης και έλλειψης σεβασμού από γιατρούς δικηγόρους, υπαλλήλους μέσων μεταφοράς, καταστηματάρχες τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία.
Τα άτομα της τρίτης ηλικίας τα έχουμε ανάγκη, μας είναι απαραίτητα, εμείς τους βλέπουμε σαν τους δικούς μας γονείς, γιατί με θυσίες, επιμονή και υπομονή, μέσα από πολέμους, αρρώστιες, ανέχεια και πρωτόγονες συνθήκες εργασίας, έχτισαν τα θεμέλια της σημερινής Ελλάδας.
Χρέος μας λοιπόν είναι να τους ευγνωμονούμε, να τους τιμούμε και
ακαταπόνητα να εργαζόμαστε για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους.
Να τους φροντίζουμε, όπως φροντίζουμε και τις υπόλοιπες ομάδες ηλικιών,
γιατί αυτό θα βοηθήσει να βγουν από την απομόνωση και το αίσθημα
μοναξιάς που έχουν. Τιμούμε σήμερα την ημέρα αυτή, που μέσα από αυτή
βλέπουμε ότι η τρίτη ηλικία αποτελείται από άτομα ζωντανά, ενεργά
κομμάτια της κοινωνίας μας.
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο χωρίς ηλικιωμένους, χωρίς γέροντες και γερόντισσες.
Χρειάζομαι την πολυσχιδία των βιωμάτων τους και τη σοφία της ζωής τους.
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο μόνο με νέες και νέους.
Χρειάζομαι τις υπερβολές, την παρορμητικότητα και τον ιδεαλισμό τους∙ αλλά περισσότερο χρειάζομαι τον ρεαλισμό, το μέτρο και την εσωτερική ισορροπία των ηλικιωμένων.
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο όπου ο σεβασμός προς τους ηλικιωμένους θα είναι συνάρτηση μόνο της ηλικίας τους.
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο χωρίς τη ζωντανή έκφραση της παράδοσης, τους ηλικιωμένους.
Όταν βαδίζω μπροστά, έχω ανάγκη να κοιτάζω πίσω: «Ανέβηκα στους ώμους των προγόνων μου, να δω μακρύτερα στο μέλλον».
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο που οι ηλικιωμένοι και οι νέοι αγνοούν το βασικό υπόβαθρο της ευτυχίας που συνιστά και την τραγωδία της ζωής: «Si jeunesse savait et vielles se pou-vait» (εάν η νεότης είχε τη γνώσιν και το γήρας τη δύναμιν).
Δεν θα ήθελα να ζω σ’ έναν κόσμο όπου το κράτος ξοδεύεται σε υποσχέσεις προς τους ηλικιωμένους.
Χρειάζομαι την έμπρακτη φροντίδα και σεβασμό της πολιτείας προς τους ξωμάχους της ζωής και όχι τη «δικτατορία των συνθημάτων».
Χρειάζομαι τα «χαρακωμένα» πρόσωπα των γερόντων, τις θλιβερές ιστορίες τους, τα όνειρά τους που διαψεύστηκαν, τις ατέλειωτες εξομολογήσεις τους για όσα έζησαν, τις υπερβολές τους όταν εκθειάζουν τα δικά τους χρόνια, τα παραμύθια τους και βέβαια εκείνες τις λέξεις που μας φώτισαν τον δρόμο μας και μας δίδαξαν πως η ζωή δεν είναι μία ακύμαντη πορεία.
Ο Κ. Καβάφης στο ποίημά του «Ένας γέρος» αποτυπώνει με διεισδυτικότητα τις μύχιες σκέψεις ενός γέροντα κι αποτυπώνει με ενάργεια τις διαψεύσεις της νιότης του: «Και συλλογιέται η φρόνησις πως το εγέλα∙ / και πως την εμπιστεύονταν πάντα – τι τρέλλα! / την ψεύτρα που έλεγε *Αύριο. Έχεις πολύν καιρό* / Θυμάται ορμές που βάσταγε και πόση / χαρά θυσίαζε…».
Αρχίζει κανείς να γερνά, όταν οι άλλοι του φέρονται σαν να είναι γέρος. Η τρίτη ηλικία δεν χρειάζεται λόγια συμπόνιας από την πολιτεία αλλά στοχευμένες δράσεις.
Η ευθύνη βαραίνει όλους: Άτομα, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Φιλανθρωπικά Ιδρύματα και βέβαια το οργανωμένο κράτος.
Γιατί η ζωή δεν ορίζεται από τα χρόνια που πέρασαν, αλλά το «πως έζησα» αυτά τα χρόνια.
Εμείς δεν εθελοτυφλούμε στα ζητήματα της τρίτης ηλικίας και προσπαθούμε για το καλύτερο.
Χρόνια πολλά σε όλους τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας από τη μία άκρη του πλανήτη έως την άλλη!
