Οκτώ μήνες από την ανακοίνωση του πρωθυπουργού (22 Οκτωβρίου 2020) για υποχρεωτικότητα της μάσκας και σε εξωτερικούς χώρους των -τότε- περιοχών σε επίπεδο υψηλού κινδύνου, μετά από δύο «δυνατά» επιδημικά κύματα και περιοριστικά μέτρα με πολύμηνη διάρκεια, σήμερα ανοίγει μια νέα εποχή.
Η υποχρεωτική μάσκα σε εξωτερικούς χώρους, χωρίς συγχρωτισμό, παύει να ισχύει, καθώς η σαφής μείωση της διασποράς και η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης το επιτρέπουν. Παράλληλα, από την ερχόμενη Δευτέρα, 28 Ιουνίου, σταματά η απαγόρευση κυκλοφορίας, οι πλήρως εμβολιασμένοι δεν χρειάζεται να διενεργούν self test, αυξάνεται το επιτρεπόμενο όριο πελατών στα τραπέζια στην εστίαση.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν στη χθεσινή έκτακτη ενημέρωση στο υπουργείο Υγείας, μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, οι επιστήμονες εισηγήθηκαν ομόφωνα τη δυνατότητα να μην είναι υποχρεωτική η μάσκα σε εξωτερικούς χώρους όπου δεν συγχρωτίζονται πολλά άτομα. Η κυβέρνηση αποφάσισε την εφαρμογή του μέτρου από σήμερα στις 5 το πρωί. Η χρήση της μάσκας συνεχίζει να είναι υποχρεωτική σε όλους τους δημόσιους εσωτερικούς χώρους.
«Η μάσκα είναι το κυριότερο μέτρο προστασίας από τον ιό. Σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε να περάσει το μήνυμα ότι πετάμε τις μάσκες», τόνισε η καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Βάνα Παπαευαγγέλου, εξηγώντας ότι η εμπειρία της πανδημίας έχει «εξασκήσει» όλους τους πολίτες να γνωρίζουν σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να βάλουν ή να αφαιρέσουν τη μάσκα στους ανοιχτούς χώρους.
Εξηγώντας το σκεπτικό της επιτροπής, η κ. Παπαευαγγέλου ανέφερε ότι η επιτροπή έλαβε υπόψη τη χαμηλή διασπορά του ιού στην κοινότητα, τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης που «ανεβαίνουν» και τα μεταλλαγμένα στελέχη που προς το παρόν στη χώρα μας δεν έχουν φέρει ανατροπές. Σημείωσε, όμως, ότι η μάσκα πρέπει να είναι στα απαραίτητα που έχει κάποιος πάντα μαζί του, «μαζί με το κινητό του, το πορτοφόλι του και τα κλειδιά του», όπως είπε, και ότι όλα τα μέτρα αποφασίζονται ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα. Το χειμώνα, ενδεχομένως, να χρειαστεί να γίνει ξανά η συζήτηση για τη μάσκα σε εξωτερικούς χώρους.
Την ίδια στιγμή, με τη μάσκα… πέφτουν και ορισμένα ακόμη «οχυρά» πριν ξεκινήσουν οι διακοπές για τους περισσότερους πολίτες. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, από τη Δευτέρα 28 Ιουνίου:
- Εξαιρούνται οι πλήρως εμβολιασμένοι εργαζόμενοι από την υποχρέωση διενέργειας self test σε χώρους εργασίας, καθώς και οι αθλούμενοι σε γυμναστήρια, 15 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση.
- Αλλάζει το πρωτόκολλο στην εστίαση, με αύξηση του ανώτατου ορίου παρουσίας μέχρι 10 άτομα ανά τραπέζι σε σχέση με έξι άτομα που ισχύει σήμερα.
- Σε εξωτερικούς χώρους δεξιώσεων το ανώτατο όριο ατόμων θα είναι τα 300 άτομα.
- Ορίζεται μέγιστος αριθμός 120 ατόμων ανά 1.000 τ.μ. επιφανείας παραλίας με ελεγχόμενη είσοδο σε οργανωμένες παραλίες/πλαζ.
- Οι εμβολιασμένοι και μη εμβολιασμένοι υπάλληλοι του Δημοσίου που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου (Β κατηγορία) δύνανται να επανέλθουν στην εργασία τους με αυτοπρόσωπη παρουσία.
- Οι εμβολιασμένοι και μη εμβολιασμένοι υπάλληλοι του Δημοσίου που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου (Α κατηγορία) δύνανται επίσης να επανέλθουν στην εργασία τους με αυτοπρόσωπη παρουσία, αλλά σε θέσεις που δεν έχουν επαφή με κοινό. Ειδικά για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, θα κρίνεται από τη διοίκηση κάθε υγειονομικού σχηματισμού η αξιοποίησή τους στις κατάλληλες θέσεις, αναλόγως της κατηγορίας κινδύνου που ανήκουν.
- Επαναπροσδιορίζεται ο τρόπος εξυπηρέτησης του κοινού στις δημόσιες υπηρεσίες. Η εξυπηρέτηση του κοινού να γίνεται κατά προτίμηση, αλλά όχι αποκλειστικά, κατόπιν προγραμματισμένου ραντεβού, τηρουμένων πάντα των μέτρων προστασίας και των κανόνων που ισχύουν για το λιανεμπόριο (1 άτομο ανά 16 τ.μ.), για τον αριθμό των εξυπηρετούμενων πολιτών και την υποχρεωτική χρήση μάσκας ακόμα και σε εξωτερικό χώρο, εφόσον παρατηρούνται ουρές.
Προβληματισμός για 4 νησιά
Η βελτίωση της επιδημιολογικής εικόνας είναι σαφής και «ευχάριστη», όπως τη χαρακτήρισε η κ. Παπαευαγγέλου και αφορά στη συντριπτική πλειονότητα των περιοχών της χώρας μας.
Ορισμένα από τα στοιχεία που την αποδεικνύουν και τα οποία παρέθεσαν οι καθηγητές που εκπροσωπούν την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων στις ενημερώσεις για την Covid-19 είναι τα εξής: Ο κυλιόμενος μέσος όρος των τελευταίων επτά ημερών είναι 400 κρούσματα ανά ημέρα, τα νέα κρούσματα μειώθηκαν κατά 40% αυτή την εβδομάδα σε σχέση με την προηγούμενη, οι ασθενείς στις ΜΕΘ για το ίδιο διάστημα μειώθηκαν κατά 17%, οι νέες εισαγωγές στα νοσοκομεία είναι λιγότερες από 70 την ημέρα, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώνεται στο… 1,3%. Η «ανάσα» που παίρνει από την πανδημία η Ελλάδα αποτυπώνεται στα προβλεπτικά μοντέλα για τις επόμενες ημέρες. Σύμφωνα με αυτά, για την επόμενη εβδομάδα προβλέπονται 40 διασωληνώσεις συνολικά και περίπου δέκα θάνατοι ημερησίως.
Ωστόσο, η πτώση της μέσης ηλικίας των νέων κρουσμάτων στα 32 έτη «γεννά» προβληματισμό, καθώς είναι δεδομένο ότι λόγω καλοκαιριού θα αυξηθεί η κινητικότητά τους τις επόμενες εβδομάδες με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μικρές εξάρσεις, ειδικά σε περιοχές όπου η εμβολιαστική κάλυψη είναι ακόμη χαμηλή.
Τέτοιες περιοχές κινδυνεύουν με μεταλλάξεις και διασπορά λόγω κινητικότητας. Οι ειδικοί τονίζουν διαρκώς την ανάγκη επίσπευσης του εμβολιασμού για όσους δεν έχουν προγραμματίσει ραντεβού. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι σε διάστημα μιας εβδομάδας εκτιμάται πως θα έχει διενεργηθεί επιπλέον ένα εκατομμύριο εμβολιασμών, όπως εκτίμησε ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης.
Την ίδια στιγμή σε τέσσερα νησιά ήδη, και πριν ξεκινήσει «για τα καλά» η κινητικότητα λόγω διακοπών, παρατηρούνται μίνι επιδημικές εξάρσεις. Πρόκειται για την Πάρο, την Κω, τη Ρόδο και την Ικαρία, για τους κατοίκους των οποίων συνιστάται μεγάλη προσοχή.
Ανησυχία για τη μετάλλαξη «Δέλτα»
Εντείνονται οι φόβοι για τη μετάλλαξη «Δέλτα» που έχει οδηγήσει Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία και Ρωσία σε σοβαρή επιδείνωση των επιδημιολογικών δεικτών. Προς το παρόν η χώρα μας μετρά μεμονωμένα περιστατικά (έντεκα στον αριθμό από το μεταλλαγμένο στέλεχος), όμως, όπως παραδέχθηκε ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, με την αύξηση του αριθμού των επισκεπτών θα αυξηθούν και τα περιστατικά της μετάλλαξης.
Ο ίδιος εξήγησε ότι το συγκεκριμένο στέλεχος δεν έχει σημαντική αλληλοεπικάλυψη με τα υπόλοιπα στελέχη της ίδιας κατηγορίας και πιθανώς σχετίζεται με αυξημένη δραστηριότητα.
«Η καλύτερη αντιμετώπιση του στελέχους “Δέλτα” είναι η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης και με τις δύο δόσεις», τόνισε ο κ. Μαγιορκίνης και εξήγησε ότι σε άλλες χώρες που έχει προκαλέσει σημαντική αύξηση των κρουσμάτων οι εξάρσεις είναι κυρίως ανάμεσα σε νέους και μη εμβολιασμένους.