Τέλος στη βικτωριανή σεμνοτυφία του διασημότερου αγγλικού λεξικού για τα αρχαία ελληνικά βάζουν οι προσπάθειες του καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας από το Κέμπριτζ, Τζέιμς Ντινγκλ.
Το λεξικό των HG Lidell και Robert Scott εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1843, αποτελώντας έκτοτε έναν από τους πιο έγκυρους οδηγούς για τους Βρετανούς- και όχι μόνο- σπουδαστές των αρχαίων ελληνικών.
Το δίτομο έργο αριθμεί 1.705 σελίδες και έχει αποδοθεί σε πολλές ακόμη γλώσσες, όπως τα νέα ελληνικά. Η εργασία των Lidell και Scott κάλυπτε μια μεγάλη περίοδο της ελληνικής, ξεκινώντας από την ομηρική εκδοχή της γλώσσας και φθάνοντας ως την ελληνιστική κοινή και τις αρχές του 2ου μ.Χ. αιώνα.
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα πλήρες και έγκριτο έργο, που έχει γνωρίσει αρκετές επανεκδόσεις μετά την πρώτη έκδοση του 19ου αιώνα, το λεξικό δεν είχε ποτέ αναθεωρηθεί, με αποτέλεσμα να φέρει ακόμα τα κατάλοιπα της νοοτροπίας των ανθρώπων της εποχής του.
Μέσα σε ένα διάστημα 23 ετών, ο καθηγητής Ντινγκλ επιχείρησε μια αναθεώρηση του λεξικού, ούτως ώστε οι ορισμοί των λέξεων να αποδίδονται με την μέγιστη δυνατή ακρίβεια, χωρίς να υπονομεύονται από τις προκαταλήψεις και τη σεμνοτυφία των βικτωριανών ανθρώπων.
«Αρχικά, κάθισα να διαβάσω ολόκληρη την παλιά εκδοχή του λεξικού», λέει ο καθηγητής. «Σύντομα συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να ξαναγράψω όλο το έργο από την αρχή».
Έτσι, ο καθηγητής κατέληξε να γράφει ένα καινούργιο λεξικό, το «Cambridge Greek Lexicon», το οποίο αποτελείται από 2 τόμους, 1.550 σελίδων συνολικά, που φιλοξενούν περίπου 37.000 αρχαίες ελληνικές λέξεις και τους ορισμούς τους, αξιοποιώντας περισσότερους από 90 αρχαίους Έλληνες συγγραφείς ως πηγές.
«Όταν το έργο ήταν επιτέλους παραδοτέο για εκτύπωση, έκλαψα από χαρά», θυμάται ο φιλόλογος.
Στο λεξικό, τα πράγματα «λέγονται με το όνομά τους» και οι πιο «βρώμικες» αρχαιοελληνικές λέξεις δεν υφίστανται κανενός είδους λογοκρισία: Για παράδειγμα, το ρήμα «βινέω», το οποίο είχε αποδοθεί από τους Liddell-Scott ως «συνέρχομαι, συνευρίσκομαι επί παρανόμου συνουσίας», αποδόθηκε από τον Ντινγκλ ως «γ..άω», ενώ το αρχαιοελληνικό ρήμα «λαικάζω», που είχε αρχικά αποδοθεί ως «πορνεύω», πλέον αντιστοιχεί με το «επιδίδομαι σε στοματικό έρωτα/ παίρνω π..α».
Μια ακόμη διαφορά που έχει το εν λόγω λεξικό από τον προκάτοχό του είναι ότι οι λέξεις ορίζονται με βάση όλες τις σημασίες που πιθανώς φέρουν, ξεκινώντας με τις πιο επικρατείς και καταλήγοντας στις δευτερεύουσες. Το Liddell- Scott, εν αντιθέσει, ξεκινούσε τον ορισμό μιας λέξης με την πρώτη σημασία που της είχε αποδοθεί ιστορικά, στα πρώτα στάδια της ελληνικής γραμματείας, ακόμα και αν η αρχική αυτή σημασία εν τέλει δεν επικράτησε.
Ο καθηγητής Ρόμπιν Όσμπορν, επικεφαλής του τμήματος κλασικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, σχολίασε σχετικά με την νέα έκδοση ότι «Οι σπουδαστές των αρχαίων ελληνικών αποκτούν πλέον μια ευκολότερη και ασφαλέστερη πρόσβαση στη γλώσσα. Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να ασχολούμαστε με τα κείμενα της αρχαίας Ελλάδας, όχι ως κείμενα “παγωμένα” στον χρόνο, αλλά ως κείμενα που βρίσκονται σε “διάλογο” με την σύγχρονη εποχή και λογοτεχνία».
ΠΗΓΗ: The Guardian
