199 χρόνια 14 MΑΡΤΙΟΥ 1821 - Η ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΗ ΖΑΧΟΛΗ ΠΟΥ ΥΨΩΣΕ ΠΡΩΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ!

Ο ΓΟΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 

Κρυφά το λένε τα πουλιά, κρυφά το λεν τ’ αηδόνια, 

 κρυφά το λέει ο Γερμανός από τον Προφήτη Ηλίια.
"Παιδιά, για μεταλάβετε, για ξομολογηθήτε, 

δεν ειν’ ο περσινός καιρός κι' ο φετινός χειμώνας.
Μας ήρθε η άνοιξη πικρή, το καλοκαίρι μαύρο,

γιατί σηκώθη πόλεμος και πολεμάν τους Τούρκους.
Να διώξουμ' όλη την Τουρκιά η να χαθούμε ούλοι". 

Στο δεκαήμερο μεταξύ 14-25 Μαρτίου δόθηκε το έναυσμα της επανάστασης σε διαφορετικά σημεία στο Μοριά. Κατά τας ημέρας αυτάς η Ζάχολη, εσείετο εκ θεμελίων από τις κωδωνοκρουσίες και τους πυροβολισμούς. Στις 14 Μαρτίου 1821 καταφθάνει στη Ζάχολη, από το Μοναστήρι του Προφήτη Ηλία του Κούτου, ένοπλος ο ηγούμενος Γερμανός, με άλλους μοναχούς όπου μετά από πανηγυρική δοξολογία στον ναό του Αγίου Γεωργίου, υψώνει την Σημαία της Επαναστάσεως με τα σύμβολα της Φιλικής Εταιρείας και μαζί με τους Ζαχολίτες οπλαρχηγούς Παναγιωτάκη Γεραρή και Χρήστο Ζίνη ή Ζαχολίτη εκδιώκουν από την Ζάχολη τις τούρκικες οικογένειες, προς Κόρινθο. Ταυτόχρονα εκτυπούσαν χαρμοσύνως οι καμπάνες του Αγίου Γεωργίου κυρήσσοντας την επανάσταση και ρίγη συγκινήσεως είχον  καταλάβει τους κατοίκους. Επίσης κατέφθαναν από τα γύρω χωριά Κούτο και Πύργο οι πιό θερμόαιμοι μαζί με προύχοντες και δημογέροντες καθώς και οι οπλαρχηγοί και ησπάζοντο αλλήλους λέγοντας το "Χριστός Ανέστη", με το σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος".

 Στό Φενεό ο Αναγνώστης Κορδής και ο Χρήστος Ζαχολίτης, μετά από συμπλοκή σκότωσαν τούρκους γυφτοχαράτζηδες και ύστερα με ένοπλους Ζαχολίτες ενίσχησαν τη μικρή δύναμη του Φιλικού Νικόλα Σολιώτη που μαζί με τους Ζαχολίτες επιτέθηκε σε Οθωμανούς φοροεισπράκτορες (χαρατζήδες) στο χωριό Πόρτα των Καλαβρύτων. Παράλληλα ο Παναγιωτάκης Γεραρής με 60 Ζαχολίτες ξεκίνησε γιά να λάβει μέρος στην πολιορκία της Ακροκορίνθου που άρχισε στις 24 Μαρτίου. Στις 20 Μαρτίου ο Σολιώτης με τους Πετμεζαίους χτύπησαν τους Οθωμανούς στους τρεις πύργους των Καλαβρύτων, όπου κλείστηκαν οι ντόπιοι μουσουλμάνοι και ξεκίνησαν την πολιορκία τους πιάνοντας τον πασά των Καλαβρύτων Αρναούτογλου .

Στο Λειβάρτζι οι δυο μοναδικοί φοροεισπράκτορες Τούρκοι που εμφανίστηκαν πυροβολήθηκαν απο μεγάλη απόσταση απο τον καπετάν Τομαρά, ο οποίος έρηξε στους Τούρκους μέσα απο τον Πύργο του. Ηταν ένα απο τα πρώτα προεπαναστατικά γεγονότα που προηγήθηκαν της επανάστασης και που μέτρησαν στην απόφαση που έλαβαν οι καπεταναίοι και οι αγωνιστές του '21, για το μεγάλο ξεσηκωμό του Γένους και της Πατρίδος την Ελευθερία

Η επανάσταση επεκτάθηκε γρήγορα σε όλη την Πελοπόννησο και Ανατολική Στερεά και είχε μεγάλη επιτυχία αφού πέρασαν στον έλεγχο των επαναστατών πολύ σύντομα, Ζάχολη (14 Μαρτίου), Καλαμάτα (23 Μαρτίου), Αίγιο (23 Μαρτίου), Καλάβρυτα (26 Μαρτίου), Άργος, Καρύταινα, Μεθώνη, Νεόκαστρο, Φανάρι, Γαστούνη, Ναύπλιο στην Πελοπόννησο και Σάλωνα (Πανουργιάς, 27 Μαρτίου), Γαλαξίδι (Γκούρας, 28 Μαρτίου), Λιδωρίκι (Σκαλτζάς, 28 Μαρτίου), Μαλανδρίνο (Σκαλτζάς, 30 Μαρτίου), Λιβαδειά (Διάκος, 31 Μαρτίου), Θήβα (Μπούσγος, 3 Απριλίου), Αταλάντη στη Στερεά Ελλάδα. Οι Οθωμανοί περιορίστηκαν στα κάστρα όπου είχαν αρχίσει πολιορκίες. ...