Χαιρετισμός του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων
κ. Κωνσταντίνου Τασούλα
Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε της Συνελεύσεως, Αξιότιμε κύριε Γενικέ Γραμματέα,
Αγαπητοί συνάδελφοι, εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Με
ιδιαίτερη χαρά σάς καλωσορίζω σήμερα εδώ, στην Αθήνα, στην καρδιά της
Μεσογείου. Η Συνέλευσή σας, στη δημιουργία της οποίας η χώρα μου είχε
πρωταγωνιστικό
ρόλο, αποτελεί ίσως το σημαντικότερo forum κοινοβουλευτικού διαλόγου για μείζονα ζητήματα της μεσογειακής λεκάνης.
Ο ιστορικός
Fernand Braudel έβλεπε τη Μεσόγειο ως ενιαίο χώρο, ως σύνθετη
ολότητα,
που με την πολυμορφία της, τη «μεγαλειώδη και πολυτάραχη ζωή της» και
τον «εξαιρετικά μεγάλο ανθρώπινο πλούτο της», υπήρξε ιστορικός χώρος
ζύμωσης πολιτισμών.
Στις όχθες της συναντήθηκαν ο ελληνικός, ο ρωμαϊκός, ο
βυζαντινός, ο
«δυτικός» πολιτισμός, όπως διαμορφώθηκε με τον σχηματισμό των
ευρωπαϊκών κρατών στη Δύση και ο «ανατολικός» πολιτισμός, κύριος φορέας
του οποίου υπήρξαν οι Άραβες.
Οι μεσογειακές
χώρες, διατηρώντας την εθνική τους ταυτότητα, μετέχουν με θαυμαστό τρόπο
στη συνολική πολιτιστική δημιουργία της Μεσογείου, με κοινά σημεία
αναφοράς τη θάλασσα και το φως που την περιλούει. Ένας σπουδαίος
Έλληνας ποιητής, ο οποίος βραβεύτηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας, ο
Οδυσσέας Ελύτης, έλεγε ότι συχνά το φως σε αυτήν εδώ την περιοχή όχι
μόνο λούζει τη γη, αλλά συχνά την εξαφανίζει κιόλας.
Δυστυχώς, η συνύπαρξη
ανατολικού και δυτικού κόσμου στη Μεσόγειο δεν επέτρεψε πάντα να αποφευχθούν οι αντιθέσεις που χωρίζουν τους δύο πολιτισμούς. Διαιρέσεις
στο όνομα ενός θρησκευτικού ή εθνικιστικού διαχωρισμού οδήγησαν σε
αντιπαλότητες, με αποτέλεσμα την ανάδυση πολεμικών συγκρούσεων, εμφυλίων
πολέμων, βίαιων συρράξεων και αναταραχών. Τα ξίφη και τα όπλα, όμως,
ομιλούν τη γλώσσα της αιματηρής τους φρίκης. Στη
φρίκη αυτή καθήκον μας είναι να αντιπαραθέσουμε τις ιδέες μας και τις
πράξεις μας, όλων ημών των κοινοβουλευτικών ανδρών και γυναικών. Τα
Κοινοβούλια, δηλαδή η αντιπροσωπευτικότητα, ως ύπατο, ως υψηλότατο
δείγμα της σοφίας των ανθρώπων, το
ultimum sapientiae, η ανάληψη πολιτικής δράσης προς αποτροπή της βίας είναι η μόνη επιβεβλημένη απάντηση.
Ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Τα ζητήματα που απασχολούν τη Συνέλευσή σας δεν είναι μόνο ζητήματα της περιοχής, τοπικά.
Είναι τα κατ’ εξοχήν παγκόσμια ζητήματα των καιρών μας. Η
αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, η διαχείριση των μαζικών μεταναστευτικών
ροών, η κλιματική αλλαγή, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
είναι τα μεγάλα οικουμενικά ζητήματα της εποχής μας.
Το ζήτημα της
διαχείρισης της μετανάστευσης αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για την Ε.Ε. και για τη χώρα μου, η οποία
σηκώνει μεγάλο βάρος, δυσανάλογα μεγάλο βάρος, των προσφυγικών
ροών. Τονίζουμε τη σημασία του αποτελεσματικού συντονισμού των χωρών
κατά μήκος των μεσογειακών διαδρομών, καθώς και την ανάγκη πλήρους
εφαρμογής της κοινής δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας της 18ης
Μαρτίου 2016. Το μεταναστευτικό απαιτεί ολιστική αντιμετώπιση,
εστιάζοντας στη διάσωση των ανθρώπινων ζωών που κινδυνεύουν, στην
αντιμετώπιση των πρωταρχικών αιτιών του, στην εξασφάλιση επαρκούς
προστασίας για όσους έχουν ανάγκη.
Όλες οι εμπλεκόμενες χώρες -χώρες προέλευσης,
διέλευσης και προορισμού- καθώς και διεθνείς οργανισμοί οφείλουν να
συνεργαστούν για την αποτροπή της παράνομης διακίνησης
και εμπορίας ανθρώπων, για την καταπολέμηση αυτής της φρικτής της εκμετάλλευσης της ανθρώπινης δυστυχίας.
Η
Ελλάδα, όπως και οι άλλες χώρες εισόδου, δεν αντέχουν ούτε οφείλουν να
επωμιστούν μόνες τους το βάρος των μαζικών μεταναστευτικών
ροών. Η Ε.Ε. πρέπει να υιοθετήσει νέους κοινούς κανόνες για τους
αιτούντες άσυλο. Χρειάζονται προγράμματα στήριξης των χωρών προέλευσης και διακίνησης, κοινή αποφασιστική διαχείριση των ευρωπαϊκών
συνόρων, κοινός τρόπος επιμερισμού των ροών, πειστικό πρόγραμμα επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο,
υποστηρικτικά μέτρα για την ένταξη όσων έχουν δικαίωμα παραμονής,
ενδεχομένως υιοθέτηση ενός τρόπου νόμιμης μετανάστευσης προς την Ε.Ε.,
στη βάση ορισμένων δεξιοτήτων ή αναγκών σε εργατικό δυναμικό.
Θέλω, με την ευκαιρία, να συγχαρώ τη Συνέλευσή σας για το έργο που παράγει προς επίτευξη των στόχων του
Παγκόσμιου Συμφώνου για τη Μετανάστευση (Global Compact for Migration),
καθώς αυτό αποτυπώνει ένα σημαντικό πολιτικό και μη νομικά δεσμευτικό πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας, σέβεται την εθνική κυριαρχία και τους κανόνες δικαίου, μεριμνά για την προστασία παιδιών και γυναικών.
Η κλιματική αλλαγή συνιστά
ζωτική πρόκληση, υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα. Αν
δεν την αντιμετωπίσουμε άμεσα, εάν δεν προστατεύσουμε το φυσικό μας
περιβάλλον, θα στερηθούμε το πλαίσιο, μέσα στο οποίο πλάθουμε το μύθο
της ζωής μας, θεωρώντας το δεδομένο και απρόσβλητο.
Δεδομένου ότι η
Μεσόγειος είναι από τις πιο ευάλωτες κλιματικά περιοχές, η Ελλάδα ήδη
υιοθετεί σχετική Εθνική Στρατηγική, στηρίζει τη
Συμφωνία των Παρισίων, αλλά και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το στρατηγικό μακροπρόθεσμο και φιλόδοξο όραμα για μια Ευρώπη που δεν θα επιβαρύνει το κλίμα ως το 2050.
Τα πενιχρά αποτελέσματα της
COP25
δεν πρέπει να μας πτοήσουν. Εσείς, ως μέλη των μεσογειακών κοινοβουλίων
και της PAM, πρέπει να συνεχίσετε να εργάζεστε σθεναρά για την επίτευξη
πράσινης, γαλάζιας και κυκλικής μεσογειακής οικονομίας, να γίνετε η
κινητήρια δύναμη για μια
βιώσιμη, δίκαιη και εξισορροπημένη πράσινη μετάβαση.
H
πρόσφατη προειδοποίηση της ύπατης αρμοστείας του ΟΗΕ για τους
πρόσφυγες, ότι ο κόσμος πρέπει να προετοιμαστεί για μια απότομη αύξηση
του αριθμού των προσφύγων λόγω της κλιματικής
αλλαγής, δείχνει το μέγεθος των προκλήσεων τόσο για τη
διαχείριση των πληθυσμιακών μετακινήσεων όσο και για την κατεπείγουσα
ανάληψη δράσης για την κλιματική αλλαγή.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι
τελευταίες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή προκαλούν βάσιμη ανησυχία.
Θέλω από αυτό εδώ το βήμα να τονίσω ότι η Ελλάδα παραμένει απόλυτα
προσηλωμένη στην αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας με όλους τους γείτονές
της.
Ωστόσο, καμία απτή πρόοδος στις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς
πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και των Διεθνών Συνθηκών.
Ενέργειες που επίμονα αμφισβητούν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά
δικαιώματα της Ελλάδας υπονομεύουν τη βασική αρχή των σχέσεων
καλής γειτονίας, παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο και παρεμποδίζουν σοβαρά
τις προσπάθειες προς μια αμοιβαία επωφελή σχέση.
Παραδείγματος χάριν,τα memoranda
τα οποία υπεγράφησαν μεταξύ Τουρκίας–Λιβύης είναι άκυρα και κενά
περιεχομένου. Είναι ανεφάρμοστα και ανυπόστατα, ενώ απειλούν την ειρήνη
και τη σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο. Την ειρήνη και τη
σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο, που η Συνέλευσή μας
οφείλει να προστατεύει σαν κόρη οφθαλμού. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τις
προκλήσεις των καιρών με αυτοπεποίθηση, αποφασιστικότητα, στρατηγικό
σχεδιασμό και όραμα. Είμαστε μια χώρα-σύνορο της Δύσης και επιδιώκουμε
σταθερότητα και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή,
στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, των σχέσεων καλής γειτονίας, του
διαλόγου και της συνεργασίας και προς αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε
να εργαζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις.
Αγαπητοί εκπρόσωποι των κοινοβουλίων,
Είναι εξαιρετικά δυσάρεστο η περιοχή μας να είναι θέατρο μίσους και παθών. Στην εποχή της
4ης βιομηχανικής επανάστασης, οι λαοί της Μεσογείου δεν μπορούν να μείνουν προσκολλημένοι στο παρελθόν.
Η εποχή μας παρουσιάζει συγκλονιστικό ενδιαφέρον. Βρισκόμαστε ήδη στο επόμενο στάδιο της εξέλιξης.
O
αυριανός κόσμος, η μελλοντική μεγάλη εικόνα μοιάζει
ακατανόητη σε πολλούς από εμάς και γεννά αβεβαιότητα. Η μορφή του
καινούργιου κόσμου και το χάσμα ανάμεσα σε εκείνους που θα μπουν σε
αυτόν και σ’ εκείνους που θα μείνουν πίσω θα είναι τεράστιο. Οι
επερχόμενες μεταβολές θα αμφισβητούν τα θεμελιώδη, τα γενετικά
στοιχεία της έννοιας, του είδους και της φύσης του ανθρώπου, όλα αυτά
που έχουμε συνηθίσει. Είναι ο νέος κόσμος της βιοτεχνολογίας, που
αλλάζει δραστικά τις ανθρωπολογικές μας παραδοχές.
Πώς
λοιπόν απαντάμε σ’ όλα αυτά τα ζητήματα του νέου κόσμου; Πώς θα είναι ο
άνθρωπος στο νέο κόσμο; Όπως εύστοχα έγραψε ο σπουδαίος συγγραφέας
Yuval Noah Harari, «όλα τα έθνη σήμερα ζουν στις όχθες ενός
παγκόσμιου ποταμού πληροφοριών, επιστημονικών ανακαλύψεων και
τεχνολογικών καινοτομιών, ο οποίος είναι η βάση της ευημερίας αλλά
συγχρόνως και μια απειλή για την ύπαρξη μας. Για να ελέγξουμε
αυτόν τον παγκόσμιο ποταμό, όλα τα έθνη πρέπει να εργαστούν από κοινού».
Η ευθύνη μας είναι να επιμείνουμε στη συνεργασία, οι προκλήσεις του 21ου
αιώνα είναι οικουμενικές από τη φύση τους και δεν μπορούν να επιλυθούν
από ένα
και μόνον έθνος. Ως πολιτικά όντα οφείλουμε να υπερασπιστούμε και να
διαφυλάξουμε τις αρχές και τις αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας, του
κράτους δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Να οργανώσουμε μια εφαρμόσιμη
διεθνή νομιμότητα, να διαφυλάξουμε την ανθρώπινη
φύση από τις απειλές της τεχνολογίας και της βιοτεχνολογίας, να
αντλήσουμε από την τεχνολογία και τη βιοτεχνολογία μόνο τα οφέλη και να
προσαρμόσουμε τα νομικά και εκπαιδευτικά μας συστήματα στις νέες
συνθήκες, να συμβάλλουμε στον περιορισμό των ανισοτήτων,
στην καταπολέμηση της φτώχειας και του αποκλεισμού, να προστατέψουμε τη
φύση και το περιβάλλον, το οποίο δεν είναι ανεξάντλητο όπως νομίζαμε
μέχρι τώρα
Φίλες και φίλοι,
Μ’
αυτές τις σκέψεις και έχοντας πίστη στη δύναμη και τη διαύγεια του
ανθρώπινου νου και θεωρώντας ότι μπορούμε να ορίσουμε την κατεύθυνση της
Ιστορίας, κηρύττω
την έναρξη των εργασιών της Ολομέλειάς σας και εύχομαι γόνιμες και
εποικοδομητικές εργασίες.