Του Νίκου Ζάβαλη
Παναγιώτης
Γκανάς. Πρωτοψάλτης γνωστός σε όλους μας , και
στην περιφέρειά μας ,αλλά και σε άλλες
περιφέρειες. για την μεγάλη αξία του.
Εκτός του ότι ήταν βαθύς γνώστης της ψαλτικής
και αυτοδίδακτος ήταν και άριστος
διδάσκαλος ,χωρίς χρήματα, και οι περισσότεροι ψάλτες της περιοχής μας ,είναι μαθητές του ,π.χ.Νίκος
Δημ.Κούνης,Ανδρέας Παντελή Παπανδρεάδης,Ανδρέας Παναγιώτου Παπανδρεάδης,Γιάννης
Γεωργαλάς,Γεώργιος Καϊτσας ,Σπύρος Καφές,και ο Ηλίας Γιουρούκος ο οποίος
ήταν
πρόεδρος Ιεροψαλτών Ελλάδος, και πολλοί άλλοι.
Μικρά παιδιά τότε μας έπαιρνε στο ψαλτήρι και
ακούραστα μάθαινε σε όλους μας την
ψαλτική ,ακόμα και σε όσους ήσαν αδιάφοροι.
Είχε συμψάλλει με τους καλλίτερους ψάλτες της
ορθοδοξίας ,όπως με τον Αθαν.Καραμάνη
και Θρασύβουλο Στανίση.
Επειδή επιβίωσε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης
αιχμαλώτων των ΝΑΖΙ στη Γερμανία ,όπου μεταφέρθηκε τον Ιούλιο του 1944 ,έψελνε
αμισθί στον Αγιο Ανδρέα.
Στο παλαιό σπίτι του Παν Γκανά γεννήθηκε ο
μεγάλος ποιητής Ρώμος Φιλύρας.Συγκεκριμμένα το 1888 ,κατέβαινε από την Γκούρα ο
Ιωάννης Οικονομόπουλος ,σχολάρχης Γκούρας ,για να πάει την γυναίκα του στο
Κιάτο για να γεννήσει.Ομως <<την έπιασαν πόνοι>>και κάθησε κάτω από
μια ελιά, στον άγιο Ανδρέα για να γεννήσει.Εκει την είδε η μάνα του Παναγιώτη
Γκανά και την πήρε στο σπίτι της και την βοήθησε και γέννησε τον μεγάλο ποιητή.Αντιγράφω
από το βιβλίο του Π.Χ.Δορμπαράκη
<<...Οπωσδήποτε για να επανέλθουμε στο θέμα μας,ο
τοκετός ,είτε από τις ταλαιπωρίες του ταξιδιού είτε για άλλους λόγους
επισπεύθηκε και συντελέστηκε,προώρας ίσως ,κατα τη διαδρομή σε παρόδιο σπίτι
της Πεταλούς ,μικρού χωριού κοντά στο Δερβένι (και που ανήκει στην ίδια κοινότητα
).Το σπίτι αυτό ήταν της οικογένειας Γκανά ,καθώς βεβαιώνουν πολλοί Πεταλιώτες
και η γερόντισα Γκανά.Τις πρώτες βοήθειες προσέφερε κατά πληροφορίες
,προσκληθείς από κοντινό χωριό Ροζενά,ο γιατρός Ανδρέας Βασιλακόπουλος .Εγιναν
ενέργειες ,προσθέτει ο Αγγελος Κουσουλός,να εντοιχιστεί αναμνηστική πλάκα από
τον μορφωτικό σύλλογο Δερβενίου ,ή, την κοινότητα,αλλά η σχετική προσπάθεια δεν
ευοδόθηκε.Την τύχη και η πρόταση ανέγερσης προτομής του ποιητή στο
Δερβένι.....>>
Ιστορικό το σπίτι του Παν.Γκανα στην Πεταλού
,και μεις προτείνουμε να μπει
μιά αναμνηστική πλάκα για τον μεγάλο ποιητή
Ρώμο Φιλύρα....
Νίκος Ζάβαλης
