Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Όταν, τον Δεκέμβριο του 2014, ο Σαμαράς δήλωνε πως αρνείται να υποθηκεύσει το μέλλον των αγέννητων και ο Τσίπρας ανακοίνωνε πως το… μέλλον είχε ήδη ξεκινήσει, τις βλέπαμε αυτές τις φοβερές σκηνές από το ζοφερό μας μέλλον. Αλλά η προπαγάνδα μας είχε κολλήσει τη ρετσινιά του καταστροφολόγου.
Και η αντίστροφη μέτρηση για τις μεγάλες οικονομικές και εθνικές καταστροφές είχε αρχίσει.
Το ΄χει φαίνεται η μοίρα μας: «Κουκιά» μετρούσαμε τον Δεκέμβριο του 2014, «κουκιά» μετράμε και τώρα. Με μια διαφορά! Μια μεγάλη διαφορά! Τότε μετρούσαμε κουκιά για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και να βγούμε από τα μνημόνια. Σήμερα μετράμε κουκιά για να
αποτρέψουμε το αποτέλεσμα της παραμονής μας στα μνημόνια, δηλαδή την παράδοση της Μακεδονίας μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Τρίτη, 2 Δεκεμβρίου 2014. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ανεβαίνει στο βήμα του Συνεδρίου του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου αποφασισμένος να στείλει σαφές μήνυμα στους δανειστές. Το μέιλ Χαρδούβελη έχει φύγει από τα ξημερώματα της Κυριακής. Και έχει ήδη διαρρεύσει από την ίδια την τρόικα.
«Είμαστε έτοιμοι να συμφωνήσουμε», λέει ο Σαμαράς. «Παράλογες όμως και αδικαιολόγητες απαιτήσεις κανείς δεν μπορεί να δεχτεί, εγώ δεν θα τις δεχτώ, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μας φέρεται όπως 2,5 χρόνια πριν ή όπως τέσσερα χρόνια πριν που η Ελλάδα κατέρρεε».
Και συνεχίζει:
«Τώρα που διαπραγματευόμαστε έχουν τεθεί όροι για αύξηση φόρων και μείωση εισοδημάτων. Τους απορρίψαμε. Οι εταίροι προβλέπουν δημοσιονομικό κενό, που δεν επαληθεύεται. Το 2013 και 2014 μας ζητούσαν νέα περιοριστικά μέτρα που αρνηθήκαμε να πάρουμε. Αν είχαμε πάρει τα μέτρα που μας ζητούσαν δεν θα βρισκόμασταν σήμερα στο στάδιο της ανάπτυξης. Μας ζητούν περιοριστικά μέτρα που θα αναχαιτίσουν την ανάπτυξη. Τώρα η πίεση είναι μεγαλύτερη γιατί είναι η τελευταία αξιολόγηση. Ξεκαθαρίσαμε ότι αυτά δεν πρέπει και δεν μπορούν να γίνουν αλλά αν πέσουμε έξω στα μέσα τις χρονιάς θα πάρουμε διορθωτικά μέτρα. Άλλες απαιτήσεις τις δεχθήκαμε γιατί τις αντέχει η οικονομία και άλλες γιατί είναι λογικές αλλά η μείωση των δόσεων ή η μείωση των συντάξεων θα ήταν μήνυμα καταστροφής».
Και επιμένει:
«Τόσο στην δημοσιονομική προσαρμογή όσο και στις μεταρρυθμίσεις η Ελλάδα έκανε πολλά. Δεν δέχομαι να μου λένε ότι δεν έχουν γίνει πολλά, κανείς δεν δικαιούται να υποβαθμίζει τις προσπάθειες ούτε στο εσωτερικό ούτε στο εξωτερικό. Αυτό που θα κρίνει όμως την έκβαση της εθνικής προσπάθειας είναι η πολιτική σταθερότητα. Αυτή την σταθερότητα κανείς δεν δικαιούται στο εσωτερικό να την υπονομεύσει αλλά ούτε και στο εξωτερικό δικαιούται κανείς να την επικαλείται. Είναι πρωτοφανές σε μια χώρα η Αξιωματική Αντιπολίτευση να κάνει ό,τι μπορεί για να μεγιστοποιεί στο εσωτερικό και στο εξωτερικό την εικόνα της πολιτικής αστάθειας, προκειμένου να τορπιλίσει την έκβαση μιας πανεθνικής προσπάθειας».
Οπότε, καταλήγει:
«Και την αξιοπρέπεια αυτής της χώρας, εμείς οφείλουμε να την υπερασπιζόμαστε με σοβαρότητα. Και οι πάντες να την σεβαστούν, εμπράκτως και με ειλικρίνεια».
Ες αύριον τα σπουδαία!
Βρίσκομαι στο γραφείο μου στο Μαξίμου, η ώρα κοντεύει δέκα το βράδυ και – φυσικά – ο Νίκος ο Τσούτσιας, διευθυντής του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού στη Βουλή, αποφασίζει να μου τηλεφωνήσει για να επαναλάβει το γνωστό ερώτημα:
«Πού βρισκόμαστε;»
«Τα άκουσες», του απαντώ. «Καταγγέλλουμε την τρόικα. Το ένα τους ξινίζει, το άλλο τους βρωμάει…».
«Δηλαδή, άρχισαν τα όργανα», λέει ο Νίκος σα να μονολογεί. Και προσθέτει καληνυχτίζοντας:
«Ες αύριον τα σπουδαία!»
«Ες αύριον, ναι», λέω και κλείνω. Τι ήταν να το πούμε;
Τα «σπουδαία» έφθασαν πριν ξημερώσει.
Ξημερώματα της Τετάρτης, 3 Δεκεμβρίου, φθάνει στο υπουργείο των Οικονομικών το απαντητικό μέιλ της τρόικας.
Στις 7 το πρωί, κατευθύνομαι στο γραφείο μου στο υπουργείο για μια προγραμματισμένη συνέντευξη στον Αντέννα. Βρίσκομαι ακόμη στο αυτοκίνητο, όταν μου τηλεφωνεί συνάδελφος από το ραδιόφωνο του Σκάι. Με ενημερώνουν ότι έχει έλθει η απάντηση της τρόικας (και αυτό το μέιλ διέρρευσε από τους δανειστές στον Τύπο πριν καν προλάβουμε να το διαβάσουμε).
Η περιπέτειά μου έχει αρχίσει. Βγαίνω στον Σκάι, δίνω την συνέντευξη στον Αντέννα, μετά στο Μέγκα, στη ΝΕΡΙΤ, στα ραδιόφωνα Άλφα, Παραπολιτικά, 9,84.
Φθάνω εξουθενωμένη στο Μαξίμου – κι’ ακόμη η ώρα δεν έχει πάει ούτε εννιά.
«Μπορεί να προτιμούν τον Τσίπρα»
Σε όλα αυτά (ξανα)προστίθεται και ο Τσούτσιας:
«Σε άκουσα, έκανες κάτι ακροβατικά. Και τώρα πού βρισκόμαστε;».
«Στον πόλεμο των μέιλς. Όπως βλέπεις, για κάποιον λόγο έχουν αποφασίσει να μην μας αφήσουν να βγούμε από το μνημόνιο».
«Μα γιατί;», επιμένει ο Νίκος. «Δεν θέλουν να μας ξεφορτωθούν;»
«Τι να σου πω; Μπορεί να προτιμούν τον Τσίπρα».
«Εννοείς…»
«Μιλούν τα γεγονότα, Νίκο μου. Στείλαμε το μέιλ, τους τα ξεκαθάρισε χθες βράδυ ο Σαμαράς μιλώντας στο Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο και έσπευσαν μέσα στη νύχτα να στείλουν την απάντηση».
Δεν θα χρειαζόταν να τα πούμε όλα αυτά αν περιμέναμε να ακούσουμε το μεσημέρι τη συνέντευξη Σκουρλέτη, εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ τότε, στον Real Fm και στην Κάτια Μακρή. Ο Σκουρλέτης λέει ότι η τρόικα ταπεινώνει τον Σαμαρά και η Κάτια ευλόγως ρωτάει: «Αν δυο άνθρωποι, που όπως λέτε βρίσκονται από την ίδια πλευρά και είναι ιδεολογικοί σύμμαχοι και ο Σαμαράς είναι τόσο πρόθυμος να ικανοποιήσει όλα τους τα κέφια, δεν του τα κάνουν, γιατί να τα κάνουν σε εσάς που είστε απέναντι και πολέμιοι ιδεολογικά;». Και ο Σκουρλέτης της απαντά: «Δεν του τα κάνουν, διότι αν εκτιμάς ότι θα έρθει κάποιος που θα ενεργοποιήσει έστω για πρώτη φορά μια πραγματική διαπραγμάτευση, για λόγους τακτικής θέλεις να αρχίσεις να παραχωρείς σε αυτόν που θα σου ζητήσει και όχι σε αυτόν που θεωρείς δεδομένο». Και η Κάτια επιμένει προφητικά: «Άρα, δηλαδή, λέτε ότι σε εσάς θα κάνουν κάποια πράγματα, υπό την έννοια ότι θα θέλουν να μαλακώσουν και τη στάση σας». Και ο Σκουρλέτης επιβεβαιώνει: «Το πιστεύω ακράδαντα ότι μια πραγματική διαπραγμάτευση θα βρει ένα νέο σημείο ισορροπίας, το οποίο θα είναι προς όφελος της χώρας μας. Δεν το λέω αυτό με μια διάθεση βολονταρισμού, αλλά…».
«Με τι αντάλλαγμα δηλαδή;»
Σειρά μου να τηλεφωνήσω στο Νίκο:
«Άκουσες τον Σκουρλέτη στον Real; Σ’ αυτούς θα κάνουν παραχωρήσεις, είπε».
«Με τι αντάλλαγμα, δηλαδή;», εύλογο και το ερώτημα του Νίκου.
«Εσύ τι λες; Επειδή είναι ωραίοι; Προφανώς με αυτά που δεν δεχόμαστε εμείς», απαντάω.
«Άρα, συμφωνούμε για το πού βρισκόμαστε», σχολιάζει ο Τσούτσιας.
«Εμείς συμφωνούμε, αλλά υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι ο Τσίπρας θα βαράει τα νταούλια και θα χορεύουν οι δανειστές. Σ’ αφήνω γιατί μου χτυπάει ο Πρόεδρος».
Ανεβαίνω στο γραφείο του Σαμαρά.
«Όχι» μου λέει, απαντώντας σε μια ερώτηση που δεν είχα κάνει. «Αυτά δεν γίνονται. Δεν τα δέχομαι. Είπα ό,τι είχα να πω, ας κάνουν ό,τι καταλαβαίνουν».
«Αυτοί θα κάνουν ό,τι καταλαβαίνουν. Το πρόβλημα είναι πως υπάρχει κόσμος που δεν καταλαβαίνει ότι αυτοί θα κάνουν ό,τι καταλαβαίνουν», μουρμούρισα.
Οι υποχωρήσεις και οι «αγέννητοι»
«Άκου, Σοφία. Δεν είναι καλά τα πράγματα, αλλά δεν θα καταθέσουμε τα όπλα. Στείλαμε τα μηνύματά μας και γραπτώς και προφορικώς, συνεχίζουμε να δουλεύουμε και να αποκαλύπτουμε τα ψέματα, αλλά υποχωρήσεις που θα τις βρουν μπροστά τους οι αγέννητοι τις ξεχνάμε και εμείς και αυτοί. Εγώ το μέλλον των αγέννητων δεν το υποθηκεύω».
Γύρισα στο γραφείο μου. Κάθισα, αλλά δεν με χωρούσε ο τόπος. Σηκώθηκα και πήγα δίπλα, στον Μουρούτη.
«Τι σου είπε;», με ρώτησε.
Του είπα μέσες άκρες για τους «αγέννητους» και τα λοιπά!
(Τότε ούτε που το φανταζόμασταν πως οι «αγέννητοι» δεν ήταν μια τυχαία λέξη που αποφάσισε να χρησιμοποιήσει εκείνη την ημέρα ο Σαμαράς. Την ξαναθυμηθήκαμε τη λέξη τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν τον ακούσαμε να απαγγέλλει από το βήμα του Συνεδρίου της Νέας Δημοκρατίας, τους στίχους από το ποίημα του Παλαμά:
«Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες, ό,τι είστε, μην ξεχνάτε,
«Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες, ό,τι είστε, μην ξεχνάτε,
δεν είστε από τα χέρια σας μονάχα, όχι. Χρωστάτε
και σε όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν.
Κριτές, θα μας δικάσουν οι αγέννητοι, οι νεκροί»)
Τέλος πάντων και για να μην τα πολυλογούμε, με το μέιλ τους οι δανειστές ζητούσαν διευκρινίσεις για τις προτάσεις που περιλαμβάνονταν σ’ αυτό που αργότερα θα ονομάζαμε «μέιλ Χαρδούβελη», μιλούσαν για κίνδυνο δημοσιονομικού κενού (το οποίο τώρα κάνουν πως δεν βλέπουν), διατύπωναν επιφυλάξεις για τη λαχειοφόρο αγορά μέσω αποδείξεων και τα λοιπά και τα λοιπά.
Και η τρόικα δεν επέστρεφε. Και μαζί μ’ αυτήν δεν ερχόταν επίσκεψη ο Μοσκοβισί, που όταν απέσπασε την στήριξη Σαμαρά το προηγούμενο καλοκαίρι, είχε δηλώσει πως η Ελλάδα θα ήταν η πρώτη χώρα που θα επισκεπτόταν ως Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων.
Έρχονταν και τα Χριστούγεννα, ερχόταν και η προεδρική εκλογή, στον αέρα το Eurogroup της Παρασκευής, ο Τόμσεν σφύριζε αδιάφορα ασχολούμενος με την… Ουκρανία, ο αντικαταστάτης του, ο Ρίσι Γκογιάλ παρίστανε τον τυπολάτρη! Ασφυξία!
Πώς θα συμφωνούσαμε για την προληπτική γραμμή στήριξης στη διάρκεια του πρώτου διμήνου της νέας χρονιάς, ώστε να βγούμε από τα μνημόνια; Στις 8 Δεκεμβρίου το Eurogroup είχε αποδεχθεί την δίμηνη παράταση και ο Ντάισελμπλουμ είχε ανακοινώσει πως με την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης θα εκταμιευόταν και η τελευταία δόση του 1,8 δις ευρώ.
ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ! Εκείνη την ημέρα, Σαμαράς και Βενιζέλος αποφάσισαν να επισπεύσουν την προεδρική εκλογή, ώστε να υπάρξει ένα καθαρό τοπίο για ένα καθαρό δίμηνο στη διάρκεια του οποίου θα επικεντρωνόμασταν όλοι στην έξοδο από τα μνημόνια.
Αλλά Τσίπρας και Καμμένος έκαναν το παν, μιλούσαν για αποστασίες, καλούσαν σε αποστασίες, υπονόμευαν την προσπάθεια και βύθιζαν τη χώρα στην αβεβαιότητα.
«Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να επιτρέψει αυτή την ανοικτή υπονόμευση. Η πολιτική αβεβαιότητα πρέπει να τελειώσει τώρα», ανέφερα στη δήλωσή μου εκείνη την ημέρα.
Οι ρυθμοί ήταν καταιγιστικοί, όπως θα θυμάστε συνέβαιναν και ένα σωρό γελοιότητες με καταγγελίες για χρηματισμό βουλευτών και τους ΑΝΕΛ να παρακολουθούν ο ένας τον άλλον, η χώρα βρισκόταν σε ένα απερίγραπτο χάος, βυθιζόταν στον βούρκο τη στιγμή ακριβώς που σήκωνε κεφάλι.
Στις συζητήσεις που κάναμε μεταξύ μας κυριαρχούσε η άποψη πως οι δανειστές γνώριζαν ότι δεν θα εκλεγόταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πως θα πηγαίναμε σε εκλογές και πως ο ΣΥΡΙΖΑ, που είχε υποσχεθεί τα πάντα, θα κέρδιζε.
Σα να τον περίμεναν τον Τσίπρα!
Γράφοντας κάρτες με τον πρωθυπουργό!
Ανάμεσα σε Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, όταν πια είχαν όλα πάρει τον δρόμο τον στραβό και η χώρα αντί να αναζητά τον δρόμο της εκτός μνημονίων, έπαιρνε τον δρόμο για τις κάλπες, ο Σαμαράς θυμήθηκε πως δεν είχε στείλει ευχετήριες κάρτες για την καινούργια χρονιά στους ξένους ηγέτες και στους αξιωματούχους της ΕΕ.
Περιττό να σας πως ότι με τον Τσούτσια περάσαμε την παραμονή των Χριστουγέννων στο γραφείο του. Φάκελοι και κάρτες με το εθνόσημο, στοιβαγμένα όλα πάνω στο τραπέζι των συσκέψεων και ο Σαμαράς να γράφει τις ευχές.
Για μένα και το Νίκο η εμπειρία ήταν μοναδική.
Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, αλλά από τα πρόσωπα με τα οποία επέλεγε να είναι θερμός και εκείνα στα οποία έστελνε τυπικές ευχές, επιβεβαιώσαμε πολλά από όσα υποψιαζόμασταν.
Dear και ακολουθούσε το μικρό όνομα. Αλλά για κάποιους το «dear» παραλειπόταν και έμπαινε μόνο το όνομα.
Αργότερα, καθώς αποχαιρετιζόμασταν μπροστά στο χριστουγεννιάτικο δένδρο, ο Νίκος σχολίασε σκωπτικά:
«Ωραία περάσαμε!»
Όχι στις ψήφους της Χ.Α. από Δήμα - Μητσοτάκη
(Λυπάμαι, αλλά πρέπει να ξανανοίξω παρένθεση. Φέτος, στις 21 Δεκεμβρίου, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, τελευταίου της χρονιάς, ψηφίστηκαν 22 άσχετες και ογκώδεις τροπολογίες, οι οποίες τις προηγούμενες ημέρες έφθαναν βροχηδόν. Από αυτές, οι μισές ήταν εκπρόθεσμες. Πέντε από αυτές αφορούσαν εκ των υστέρων νομιμοποίηση δαπανών πέντε υπουργείων, κατά παρέκκλιση κειμένων διατάξεων. Οι πιο πολλές αφορούσαν απευθείας αναθέσεις, παράταση της διάταξης για απευθείας αναθέσεις όσον αφορά στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και για το 2019, προσλήψεις, κατά παρέκκλιση νομιμοποίηση δαπανών, μεταφορά υπαλλήλων Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου στο Δημόσιο, μεταφορές προσωπικού κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, ακόμη και κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων νομιμοποίηση δαπανών του ίδιου του υπουργείου των Οικονομικών, αλλά και του υπουργείου των Εξωτερικών! Ο πρόεδρος της Βουλής κ. Βούτσης, προσπάθησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, λέγοντας ότι στις 24 Δεκεμβρίου 2014 είχαν ψηφιστεί 43 τροπολογίες! Φυσικά, την 24ηΔεκεμβρίου δεν υπήρξε τέτοια συνεδρίαση. Το μόνο που είχε συμβεί εκείνη την ημέρα ήταν η δήλωση Σταύρου Δήμα ότι «σεβόμενος τους δημοκρατικούς θεσμούς, δεν πρόκειται να δεχθώ να εκλεγώ Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με ψήφους της Χρυσής Αυγής», η δήλωση Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «εγώ αρνούμαι να συμπράξω σε εκλογή Προέδρου με τη Χρυσή Αυγή. Δεν πρόκειται να συμπράξω με τη δική μου ψήφο στη νομιμοποίηση της Χρυσής Αυγής, μέσα από την προεδρική εκλογή. Θα πω “παρών” και δεν θα το κάνω μόνο εγώ, εκτιμώ» και η ανακοίνωση της Χ.Α, σύμφωνα με την οποία «οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής που διώκονται παράνομα από το ανθελληνικό καθεστώς θα δώσουν τέλος με την ψήφο τους στην μνημονιακή παράγκα Σαμαρά-Βενιζέλου». Αλλά Τσίπρας και Καμμένος μια χαρά συνεργάστηκαν με την Χρυσή Αυγή για να ρίξουν την κυβέρνηση Σαμαρά.
Η αλήθεια είναι ότι ψηφίστηκαν 42 τροπολογίες στις 21 Δεκεμβρίου και 25 στις 22 Δεκεμβρίου 2014, όλες ευνοϊκές για το σύνολο και όχι πελατειακές (πολλές ψηφίστηκαν και από την αντιπολίτευση πλην ΣΥΡΙΖΑ που είχε αποχωρήσει). Σημαντικότερες, η παράταση της σύμβασης για να βγούμε από τα μνημόνια και οι προσλήψεις γιατρών (που οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν προσέλαβαν ποτέ). Και βέβαια, ούτε μία δεν προέβλεπε παράκαμψη κειμένων διατάξεων, ούτε μία δεν νομιμοποιούσε δαπάνες εκ των υστέρων, ούτε μία δεν προέβλεπε απευθείας αναθέσεις για την επόμενη χρονιά).
Η μοιραία 29η Δεκεμβρίου
Στις 29 Δεκεμβρίου, στην τρίτη και τελευταία ψηφοφορία, 168 βουλευτές ψήφισαν υπέρ του Σταύρου Δήμα και 132 (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, ΚΚΕ, ΔΗΜΑΡ και κάποιο ανεξάρτητοι) δήλωσαν «παρών».
Το 168 είναι μεγαλύτερο από το 132, αλλά η κυβέρνηση έπρεπε να πέσει με πρόσχημα και όχημα την προεδρική εκλογή.
«Το μέλλον ήδη ξεκίνησε. Να είστε αισιόδοξοι και χαρούμενοι», μας ενημέρωσε ο Τσίπρας.
«Απηλλάγη ο τόπος από τους δύο που υπογράφουν προσωπικές επιστολές προς την Μέρκελ», δήλωσε ο Καμμένος – και από τότε ο συνεταίρος του Τσίπρας έγινε ο κολλητός της κ. Μέρκελ!
Εκείνη την ημέρα, στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο, ο Α. Σαμαράς συνοψίζει προφητικά:
«Η Ελλάδα είναι πολύ κοντά είτε να διασωθεί για πάντα, είτε να μπει ξανά σε πρωτοφανή περιπέτεια. Αν ο λαός επιλέξει σωστά, τότε ο λαϊκισμός θα ηττηθεί μια για πάντα. Και η χώρα θα προχωρήσει πολύ γρήγορα σε δρόμο ανάπτυξης, εκσυγχρονισμού και διεθνούς αναβάθμισης του ρόλου της. Αν συνέβαινε το αντίθετο, τότε η χώρα θα επέστρεφε στο χείλος του γκρεμού και σε δοκιμασίες χειρότερες, πολύ χειρότερες, απ’ αυτές που μόλις κατάφερε να ξεπεράσει».
Είχε προηγηθεί η δήλωσή του, όπου μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Στις τέσσερις εβδομάδες ως τις εκλογές, ο λαός θα μάθει όλη την αλήθεια, ώστε να αποφασίσει για το μέλλον του, στην πιο καθοριστική εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων δεκαετιών. Όλη την αλήθεια για το πού βρίσκεται η Χώρα σήμερα, για το πόσο κοντά βρισκόμαστε στην οριστική έξοδο από την κρίση. Αλλά και να μάθει ο λαός την αλήθεια για το πόσο εύκολο είναι να ξανακυλήσουμε στην πιο βαθιά και στην πιο δραματική κρίση. Για το πού δηλαδή οδηγούν οι ανευθυνότητες της αντιπολίτευσης. Για τα ποια συμφέροντα εξυπηρετούν όσοι ξαναβάζουν τη Χώρα σε περιπέτειες, πάνω στην στιγμή που είχε σταθεροποιηθεί... Είναι, όμως, τώρα η ώρα της Δημοκρατίας! Και Δημοκρατία σημαίνει αλήθεια και ευθύνη. Όχι συκοφαντίες, όχι ψέματα και ψεύτικες υποσχέσεις, όχι λαϊκισμός και πυροτεχνήματα, όχι εκλογικοί εκβιασμοί και τρομοκρατία. Αλήθεια και ευθύνη! Αλήθεια προς τον κόσμο. Και ευθύνη απέναντι στο Εθνικό συμφέρον. Τώρα ήλθε η ώρα του λαού!».
Εκείνη την ημέρα, σε γραπτή του ανακοίνωση, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις δήλωνε:
«Οι συζητήσεις με τις ελληνικές Αρχές σχετικά με την ολοκλήρωση της έκτης αξιολόγησης του προγράμματος που υποστηρίζεται από ένα εκτεταμένο διακανονισμό, θα συνεχιστούν μόλις αναλάβει μια νέα κυβέρνηση, σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει άμεσες ανάγκες χρηματοδότησης»…
Πολύ ωραία! Και πολύ χαλαρά!
Χαρά στο κουράγιο του!
Την επομένη, 30 Δεκεμβρίου, ο Α. Σαμαράς επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια. Και δηλώνει:
«Η Βουλή διαλύθηκε πρόωρα. Τις εκλογές δεν τις θέλει ο λαός. Δεν είναι απαραίτητες. Γίνονται από κομματική ιδιοτέλεια. Όταν όμως πρόκειται για την ασφάλεια και τη σταθερότητα του έθνους, απαιτείται αγώνας αλήθειας και ευθύνης. Σε αυτόν τον αγώνα, δεν είναι πρωτεύον τα κόμματα αλλά η πατρίδα, όταν εξαρτάται η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρώπη. Δίνουμε αυτόν τον αγώνα με αίσθημα ευθύνης, απέναντι στο μέλλον των παιδιών μας».
Δίνω τις τελευταίες μου συνεντεύξεις ως κυβερνητική εκπρόσωπος:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ ή θα προσαρμοστεί, οπότε θα είναι στο μνημόνιο ή θα πάει σε ρήξη και θα πάει κατευθείαν σε τρίτο μνημόνιο», λέω και στα ταλαιπωρημένα αυτιά μου φτάνουν χάχανα και λοιδορίες…
Παραμονή Πρωτοχρονιάς ο Α. Σαμαράς δηλώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί τη χώρα σε στάση πληρωμών και χρεοκοπία.
Και μετά… εξαφανίζεται!
«Πού είναι;», ρωτάω τον Μουρούτη.
«Έφυγε με τη Γεωργία για επίσκεψη στον φιλανθρωπικό οργανισμό της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, την “Αποστολή”», μου απαντάει.
«Χαρά στο κουράγιο του», σχολιάζω.
«Πέστο ψέματα», συμφωνεί ο Γιώργος.
Τότε που μας αποκαλούσαν εγκληματίες
Φυσικά, ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά με το γνωστό επιθετικό του ύφος και στον Σαμαρά και στη δήλωση του υπουργού Επικρατείας Δημήτρη Σταμάτη για το πραγματικό σχέδιο Τσίπρα:
«Με μπαγιάτικη κινδυνολογία, η κυβέρνηση δεν μπορεί να καλύψει την καταστροφική της πολιτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαπραγματευτεί για τα συμφέροντα της χώρας με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη στήριξη της κοινωνίας. Θα κάνει δηλαδή αυτά που οι μνημονιακοί εγκληματίες δεν μπορούν και δεν θέλουν να κάνουν».
(Το αναφέρω γιατί τελευταία ακούω πολλή κλάψα από τους Συριζαίους, που υποστηρίζουν πως αυτοί ποτέ δεν έβρισαν και ήταν πάντα… καθωσπρέπει).
«Εγκληματίες είναι αυτοί που εγκληματούν συνειδητά σε βάρος της Χώρας», ήταν η απάντηση του Σταμάτη.
Εγώ πάλι εκνευρίζομαι μαζεύοντας – αχ η άτιμη η τεκμηρίωση- τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ που εκδόθηκαν στη διάρκεια του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου και αφορούσαν τους προηγούμενους μήνες.
Ήταν η ώρα που μια ομάδα φίλων εισέβαλε στο γραφείο μου.
«Τι κάνεις εδώ;», με ρώτησε ο ένας.
«Κοιτάω τα νούμερα».
«Από νούμερα άλλο τίποτε», παρενέβη η δεύτερη.
«Ρε παιδί μου, τα νούμερα της οικονομίας. Είναι όλα θετικά. Ρίξτε μια ματιά. Επίσημα στοιχεία. Οι δανειστές τα γνώριζαν, αλλά δεν έκλειναν την αξιολόγηση».
(Ξανανοίγω, δυστυχώς, παρένθεση: Όπως θα δείτε λίγο παρακάτω, τα στοιχεία όχι μόνο επέτρεπαν αλλά και επέβαλλαν το κλείσιμο της αξιολόγησης και την μετά δίμηνο έξοδο από τα μνημόνια, χωρίς την επιβολή νέου μνημονίου, της υποθήκευσης της δημόσιας περιουσίας σε ένα αιωνόβιο υπερταμείο και την παράδοση της Μακεδονίας. Αντίθετα σήμερα, τους χειροκροτούν ενώ γνωρίζουν ότι η χώρα παραμένει εκτός αγορών, η κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της, τα θηριώδη πλεονάσματα προέρχονται από υπερφορολόγηση, οι τράπεζες έχουν υποστεί πέντε κραχ και δεν χρηματοδοτούν την οικονομία και τα λοιπά και τα λοιπά, για να μην τα ξαναλέμε).
«Ρε παιδί μου», ακούστηκε μια τρίτη φίλη μου σα να ήταν η ηχώ μου. «Τέλειωσε. Πάμε σε εκλογές. Κουνήσου! Είσαι υποψήφια! Ήσουν η πρώτη γυναίκα κυβερνητική εκπρόσωπος. Έμεινες στην ηλεκτρική καρέκλα ως το τέλος. Κουνήσουουου!».
Α, ναι. Ήμουν υποψήφια! Δεν προλάβαινα να ψάξω για απαντήσεις. Ρίχτηκα στον προεκλογικό αγώνα.
Βαθιά μέσα μου, όμως, ήξερα πως κάποιο λάκκο είχε η φάβα. Πως ήθελαν κάτι που ήξεραν ότι από εμάς δεν μπορούσαν καν να το ζητήσουν. Και πως θα το έπαιρναν όταν θα συνέτριβαν τους βουλιμικούς για εξουσία Τσίπρα και Καμμένο…
Τα νούμερα που αγνόησαν οι δανειστές
-11 Νοεμβρίου 2014: Σημαντική μείωση καταγράφει στο Δελτίο Τιμών Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο του 2014, η κατηγορία της «Διατροφής και των μη αλκοολούχων ποτών». Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Οκτωβρίου 2013, καταγράφεται μείωση
(-1,1%), όπου η πλειονότητα των βασικών ειδών διατροφής παρουσιάζει έντονες αποπληθωριστικές τάσεις. (Σημειώστε ότι προσφάτως ανακοινώθηκαν νέες αυξήσεις μεταξύ των οποίων και της τιμής του ψωμιού). Μειώσεις σημειώθηκαν και στην κατηγορία «Εκπαίδευση» (κατά 3,1%), «ένδυση και υπόδηση» (κατά 1,7%), «Στέγαση» (κατά 5,4%), πετρελαίου θέρμανσης (κατά 17,9%) – σημειώστε ότι είχε μειωθεί ο ΕΦΚ κατά 30%), «Υγεία» (κατά 1,6%).
-12 Νοεμβρίου 2014: Αύξηση 29,8% σημειώθηκε τον Ιούλιο εφέτος στον αριθμό των επισκεπτών στα μουσεία της χώρας, ενώ οι εισπράξεις αυξήθηκαν 33,4%. Το επτάμηνο Ιανουαρίου- Ιουλίου, καταγράφηκε αύξηση 22,1% στους επισκέπτες και αύξηση 28,4% στις εισπράξεις. Στους αρχαιολογικούς χώρους εμφανίζεται τον Ιούλιο αύξηση των επισκεπτών κατά 20,2% και αύξηση των εισπράξεων σε ποσοστό 13,8%. Το επτάμηνο, παρατηρείται αύξηση των επισκεπτών κατά 22,9% και αύξηση των εισπράξεων κατά 16,1%.
-14 Νοεμβρίου 2014: Μείωση 3,9% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Σεπτέμβριο εφέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του Σεπτεμβρίου 2013, έναντι μείωσης 3,5% που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών το 2013 προς το 2012. (Δηλαδή μείωση του εισαγόμενου πληθωρισμού).
-19 Νοεμβρίου 2014: Αύξηση 1,8% σημείωσε ο γενικός δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον Σεπτέμβριο εφέτος, σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του Σεπτεμβρίου 2013.
-28 Νοεμβρίου 2014: Αύξηση 1,9% σημείωσε το ΑΕΠ το γ΄ τρίμηνο εφέτος και πλέον καθίσταται απολύτως εφικτή η πρόβλεψη για ανάπτυξη 0,6% στο σύνολο του 2014, ενώ παράλληλα, «υποβοηθείται» τα μέγιστα η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης 2,9% για το 2015. Η αύξηση του ΑΕΠ στο γ΄ τρίμηνο οφείλεται κυρίως στην άνοδο της κατανάλωσης και των ιδιωτικών επενδύσεων. Ειδικότερα, η συνολική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση 2,3% (η κατανάλωση των νοικοκυριών αυξήθηκε 3,6%), ενώ ο ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου (ιδιωτικές επενδύσεις) αυξήθηκε κατά 2,7 %. Αύξηση 6,9% παρουσίασαν οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 1,1% και οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 12%). Αύξηση 3% παρουσίασαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 5,3% και οι εισαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 6,5%). Σημειώνεται, τέλος, ότι το γ΄ τρίμηνο σε σύγκριση με το β΄ τρίμηνο εφέτος, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,7%. Στις 14 Νοεμβρίου είχε ανακοινωθεί ότι έπειτα από 24 συνεχή τρίμηνα ύφεσης, η ελληνική οικονομία επέστρεψε, το β΄ τρίμηνο, σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, καθώς το α΄ τρίμηνο καταγράφεται περιορισμός της ύφεσης στο 0,4% και το β΄ τρίμηνο αύξηση του ΑΕΠ 0,4%, με αποτέλεσμα σε μέσα επίπεδα στο 9μηνο να προκύπτει αύξηση 0,6%. Το ΑΕΠ σε όρους όγκου παρουσίασε αύξηση 0,7% το γ΄ τρίμηνο 2014 σε σχέση με το β΄ τρίμηνο 2014.
-5 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 7,6% σημείωσε ο δείκτης κύκλου εργασιών στον τομέα υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης το γ΄ τρίμηνο φέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2013, έναντι αύξησης 1,2% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση της αντίστοιχης περιόδου το 2013 προς το 2012. Ο ίδιος δείκτης, το γ΄ τρίμηνο 2014 σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του β΄ τριμήνου 2014, παρουσίασε αύξηση 76,7% έναντι αύξησης 75,3% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση της αντίστοιχης περιόδου το 2013.
-8 Δεκεμβρίου 2014: Η συνολική αξία των εξαγωγών- αποστολών ανήλθε στο ποσό των 2.511,7 εκατ. ευρώ έναντι 2.347,4 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο πέρυσι, παρουσιάζοντας αύξηση 7%. Η συνολική αξία των εισαγωγών- αφίξεων παρουσίασε αύξηση 1,9%. (Δηλαδή, αντιμετωπιζόταν και το εμπορικό έλλειμμα που επί ΣΥΡΙΖΑ έγινε και παραμένει θηριώδες).
-9 Δεκεμβρίου 2014: Μεγάλη αύξηση 23,3% σημείωσε ο τζίρος στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων το γ΄ τρίμηνο εφέτος.
-9 Δεκεμβρίου 2014: Ο δείκτης κύκλου εργασιών στις δραστηριότητες των ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών, υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες, παρουσίασε αύξηση 8,7% σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2013, έναντι αύξησης 15,4% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση της αντίστοιχης περιόδου το 2013 προς το 2012.
-9 Δεκεμβρίου 2014: Άνοδο της μισθωτής απασχόλησης κατά 160.000 θέσεις εργασίας και αύξηση των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης και της μηνιαίας δαπάνης για μισθούς δείχνουν τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, η ετήσια αύξηση της μισθωτής απασχόλησης ήταν 11,65%. Συγκεκριμένα, στην καταγραφή του 2013, ο συνολικός αριθμός των μισθωτών εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα ήταν 1.371.450 άτομα. Φέτος, το 2014, ο αριθμός των μισθωτών έφτασε τα 1.531.179 άτομα, αυξημένος κατά 159.729 άτομα σε σχέση με πέρυσι.
-10 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 1,3% σημείωσε ο δείκτης κύκλου εργασιών στο χονδρικό εμπόριο της χώρας το γ΄ τρίμηνο εφέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2013, έναντι μείωσης 11,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2013 προς το 2012.
-10 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 15,8% σημείωσε ο δείκτης κύκλου εργασιών στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο μηχανοκινήτων οχημάτων και μοτοσικλετών, επισκευή αυτών και εμπόριο συναφών ανταλλακτικών και εξαρτημάτων, το γ΄ τρίμηνο εφέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2013, έναντι μείωσης 5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2013 προς το 2012.
-11 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 22,5% καταγράφηκε τον Αύγουστο φέτος στον αριθμό των επισκεπτών των μουσείων της χώρας, ενώ οι εισπράξεις αυξήθηκαν 27,1%, σε σχέση µε τον αντίστοιχο μήνα του 2013. Το οκτάμηνο Ιανουαρίου- Αυγούστου, παρατηρείται αύξηση 22,2% στους επισκέπτες και αύξηση 28,1% στις εισπράξεις, σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Στους αρχαιολογικούς χώρους εμφανίζεται τον Αύγουστο αύξηση των επισκεπτών κατά 17,2% και αύξηση των εισπράξεων σε ποσοστό 8,8%. Το οκτάμηνο, παρατηρείται αύξηση των επισκεπτών κατά 21,6% και αύξηση των εισπράξεων κατά 14,2%.
-11 Δεκεμβρίου 2014: Μείωση 5% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Οκτώβριο φέτος, σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του Οκτωβρίου 2013, έναντι μείωσης 2,8% που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών το 2013 προς το 2012. (Επί ΣΥΡΙΖΑ ο εισαγόμενος πληθωρισμός διογκώνεται από μήνα σε μήνα).
-11 Δεκεμβρίου 2014: Μεγάλη ποσοστιαία μείωση στο 25,7% σημείωσε το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας στη χώρα τον Σεπτέμβριο εφέτος, έναντι 28% τον Σεπτέμβριο 2013 και 26% τον Αύγουστο 2014. Οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 123.115 άτομα σε σχέση µε τον Σεπτέμβριο 2013 (μείωση 9%) και κατά 940 άτομα σε σχέση µε τον Αύγουστο 2014 (μείωση 0,1%). Το σύνολο των απασχολουμένων εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.589.280 άτομα και αυξήθηκαν κατά 79.247 άτομα σε σχέση µε τον Σεπτέμβριο πέρυσι (αύξηση 2,3%) και κατά 55.085 άτομα σε σχέση µε τον Αύγουστο 2014 (αύξηση 1,6%). Ο οικονομικά µη ενεργός πληθυσμός (τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία), ανήλθε σε 3.293.357 άτομα και μειώθηκε κατά 6.501 άτομα σε σχέση µε τον Σεπτέμβριο 2013 (μείωση 0,2%) και κατά 58.519 άτομα σε σχέση µε τον Αύγουστο εφέτος (μείωση 1,7%).
-15 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 61,3% σημείωσε ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές το γ΄ τρίμηνο εφέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2013, έναντι μείωσης 4,7% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2013 προς το 2012. H αύξηση οφείλεται αποκλειστικά στην εκτέλεση έργων πολιτικού μηχανικού. Ο ίδιος δείκτης, το γ΄ τρίμηνο 2014 σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του β΄ τριμήνου 2014, παρουσίασε αύξηση 40,9% έναντι αύξησης 7,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2013. Ο δείκτης καλύπτει όλους τους τομείς στις κατασκευές (κτίρια- έργα πολιτικού μηχανικού). Στα κτίρια, περιλαμβάνονται οι μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες, πολυκατοικίες, ξενοδοχεία, κτίρια γραφείων, βιομηχανικά και εμπορικά κτίρια, κτίρια δημόσιων θεαμάτων, εκπαιδευτήρια, νοσοκομεία και λοιπά οικιστικά κτίρια. Στα έργα πολιτικού μηχανικού, περιλαμβάνονται οι αυτοκινητόδρομοι, οδοί, αεροδρόμια, αθλητικές εγκαταστάσεις, γέφυρες, σήραγγες, υπόγειες διαβάσεις, αγωγοί μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, δίκτυα παραγωγής και διανομής ρεύματος, δίκτυα τηλεπικοινωνιών, υδραυλικά και λιμενικά έργα, κ.ά.
-15 Δεκεμβρίου 2014: Θετικό κατά 99.956 θέσεις εργασίας, εμφανίζεται το ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων, κατά το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου του 2014, σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
-16 Δεκεμβρίου 2014: Αναστράφηκε η πτωτική πορεία του δείκτη μισθών, χωρίς καμία διόρθωση, στο σύνολο της οικονομίας (εκτός από τον πρωτογενή τομέα και τις δραστηριότητες των νοικοκυριών) το γ΄ τρίμηνο εφέτος, για πρώτη φορά από το β΄ τρίμηνο 2010. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το γ΄ τρίμηνο εφέτος ο σχετικός δείκτης σημείωσε αύξηση 4,8% έναντι μείωσης 2% που σημειώθηκε το γ΄ τρίμηνο 2013.
-18 Δεκεμβρίου 2014: Στο 25,5% διαμορφώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα το γ΄ τρίμηνο εφέτος, έναντι 26,6% του β΄ τριμήνου εφέτος και 27,2% του αντίστοιχου τριμήνου του 2013. Ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά 4% σε σχέση µε το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 6,9% σε σχέση µε το γ΄ τρίμηνο του 2013.
-24 Δεκεμβρίου 2014: Μείωση 4,4% σημείωσε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας τον Οκτώβριο εφέτος, καθώς η αύξηση στην αξία των ελληνικών εξαγωγών υπερκάλυψε την αύξηση της αξίας των εισαγωγών. (Και όποιος θέλει ας δει τι γίνεται σήμερα με το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου).
-30 Δεκεμβρίου 2014: Μείωση 2,3% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον Νοέμβριο εφέτος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2013, έναντι μείωσης 0,7% που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών το 2013 προς το 2012. (Ο εισαγόμενος πληθωρισμός συνέχιζε να μειώνεται και τον Νοέμβριο).
-31 Δεκεμβρίου 2014: Αύξηση 3,7% σημείωσε ο όγκος των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο της χώρας τον Οκτώβριο εφέτος.
elzoni.gr
elzoni.gr
