Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Η άθλια κατάσταση που επικρατεί στο μεταναστευτικό αποτελεί αποκλειστική ευθύνη και αποτέλεσμα σκοπιμοτήτων και ανικανότητας της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Με γενικά προσκλητήρια από τον καιρό που βρίσκονταν στην αντιπολίτευση, άνοιξαν διάπλατα όλα τα πορτοπαράθυρα όταν βρέθηκαν στην εξουσία και ψήφισαν νόμους που από μόνοι τους προσκαλούσαν τους πάντες να έλθουν στην Ελλάδα.
Και τώρα παριστάνουν πως και αυτό το κακό στο δικό τους κεφάλι έπεσε, παραπλανώντας και επαναλαμβάνοντας πως επί των ημερών τους η προσφυγική κρίση έφθασε στο απόγειό της.
Η αλήθεια είναι ότι ο πόλεμος στη Συρία ξέσπασε το 2011 και σχεδόν αμέσως άρχισαν οι προσφυγικές ροές. Εκείνη τη χρονιά κορυφώθηκε στην Ιταλία το δράμα της Λαμπεντούσα και ο Μπερλουσκόνι άρχισε να ανοίγει καταυλισμούς σε
όλη τη χώρα.
Το 2012 η κατάσταση ήταν ήδη δραματική. Ωστόσο, η Ελλάδα κατόρθωνε να ελέγχει την κατάσταση στα δικά της σύνορα, τόσο με τον φράχτη του Έβρου (που ο ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκε να επιδιορθώσει), όσο και με τις επιχειρήσεις στο Αιγαίο.
Η κυβέρνηση Σαμαρά ανέλαβε αμέσως δράση.
Σε όλη τη διάρκεια του 2012 πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη ζύμωση στην ΕΕ για το θέμα, προκειμένου να εγκριθεί το Δουβλίνο 3 και με την Ελλάδα να διαφωνεί επειδή η αρχική πρόταση διατηρούσε το στοιχείο ευθύνης για τη χώρα πρώτης εισόδου.
Τον Ιανουάριο του 2013 η Ελλάδα παρουσίασε τη δική της πρόταση στο Άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που συνήλθε στο Δουβλίνο.
Στα τέλη του μήνα, επήλθε αρχική συμφωνία για το Δουβλίνο 3, που σε αρκετά σημεία δεν βρήκε σύμφωνη την Ελλάδα, αλλά περιλάμβανε μερικές σημαντικές βελτιώσεις.
Η κρίσιμη πρόνοια που περιελήφθη ήταν πως όταν ένα κράτος-μέλος βρίσκεται σε κρίση, δεν θα επιστρέφονται σ’ αυτό οι μετανάστες που για πρώτη φορά εισήλθαν στην ΕΕ μέσω του συγκεκριμένου κράτους.
Επίσης, όταν ένα κράτος-μέλος βρίσκεται σε κρίση, ο αιτούμενος άσυλο θα έχει το δικαίωμα να το ζητά σε άλλη χώρα από αυτήν της πρώτης εισόδου.
Δηλαδή, η κυβέρνηση Σαμαρά πέτυχε αυτό που ο Τσίπρας κατήργησε με την πρόσφατη συμφωνία του με την Μέρκελ (την οποία κάποτε αποκαλούσε «νέα Φρειδερίκη», να μην το ξεχνάμε κι’ αυτό).
Τον Φεβρουάριο του 2013, αποφασίστηκε η ευρωπαϊκή συμμετοχή σε κονδύλια για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης να αυξηθεί στο 95% (από το 70%).
Τον Ιούνιο του 2013, το Δουβλίνο 3 εγκρίθηκε από την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τους Έλληνες ευρωβουλευτές να καταψηφίζουν παρά τις βελτιώσεις, επιμένοντας σε ρήτρα μετεγκατάστασης παράνομων μεταναστών με βάση το ΑΕΠ, την έκταση και τον πληθυσμό κάθε χώρας-μέλους.
Τον Σεπτέμβριο του 2013, η Κομισιόν ενέκρινε το ελληνικό σχέδιο.
Τον Οκτώβριο του 2013, το μεταναστευτικό βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ, καθώς είχε προηγηθεί η τραγωδία της Λαμπεντούσα.
Στις 21 Οκτωβρίου 2013, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επισκέφθηκε την Ιταλία και την Μάλτα, προκειμένου να επιτευχθεί σύμπηξη μετώπου των πληττομένων χωρών και να εκπονηθεί κοινό σχέδιο που θα υποβαλλόταν στη Σύνοδο Κορυφής (24-25 Οκτωβρίου 2013) και να εφαρμοστεί από την ελληνική προεδρία.
Οι μεγάλες επιτυχίες
Το μεταναστευτικό αποφασίστηκε να είναι το πρώτο θέμα (παραμερίζοντας αυτό της ψηφιακής σύγκλισης) στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 24-25 Οκτωβρίου 2013.
Επικρότησαν όλοι τη συμφωνία των πληττομένων χωρών (που επιτεύχθηκε με πρωτοβουλία της Αθήνας) και στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο Σαμαράς αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της δήλωσής του στα επτά επιχειρήματα που ανέλυσε στους Ευρωπαίους ηγέτες.
Για πρώτη φορά μάλιστα, το θέμα βρέθηκε τόσο ψηλά στο Κείμενο Συμπερασμάτων, όπου επίσης για πρώτη φορά έγινε αναφορά στα «νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης», ενώ αποφασίστηκε η δημιουργία Ευρωπαϊκής Ομάδας Δράσης για τη Μεσόγειο και η δημιουργία νέου ευρωπαϊκού συστήματος επιτήρησης συνόρων (EUROSUR).
Στη δήλωσή του, στις 25 Οκτωβρίου 2013, μετά το Συμβούλιο Κορυφής ο Α. Σαμαράς ήταν ξεκάθαρος – και με ειδικές αναφορές στον διαχωρισμό προσφύγων και μεταναστών, αλλά και στην αδυναμία εξασφάλισης ανθρώπινων συνθηκών ζωής στους μετανάστες όταν ο αριθμός τους είναι μεγάλος και στην ανάγκη αποθάρρυνσής τους:
«Σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής αναδείχτηκε το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη. Είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα αυτό ανεβαίνει τόσο ψηλά στην Ημερήσια Διάταξη και αρχίζει, πλέον, να αντιμετωπίζεται σε όλες του τις διαστάσεις. Και ακόμα, είναι σημαντικό ότι, το περιεχόμενο και η διατύπωση των συμπερασμάτων άλλαξε σημαντικότατα τις τελευταίες ημέρες στη διάρκεια προετοιμασίας της Συνόδου. Και άλλαξε ακόμα περισσότερο και σήμερα. Μέρος, μάλιστα, του Διεθνούς Ευρωπαϊκού Τύπου παρατήρησε ότι τα τελευταία 24ωρα η έμφαση της Συνόδου μετατοπίστηκε από την αρχική ατζέντα της ψηφιακής οικονομίας στα μεταναστευτικά προβλήματα.
Σε αυτό το πολιτικό γεγονός, συνέβαλαν, ασφαλώς, τα δραματικά γεγονότα της Λαμπεντούζα πριν λίγες εβδομάδες, όπου εκατοντάδες μετανάστες, όπως ξέρετε, έχασαν τη ζωή τους. Όμως, στην ανάδειξή τους, συνέβαλε, επίσης και η στενή συνεργασία που ξεκίνησε από τις χώρες του Νότου, όπως η Μάλτα, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος που άμεσα θίγονται από το πρόβλημα. Και στις πρωτοβουλίες που αναλάβαμε πριν λίγες ημέρες οι Πρωθυπουργοί από αυτές τις χώρες. Σε αυτές τις πρωτοβουλίες βρήκαμε την άμεση στήριξη από άλλες 5, τουλάχιστον, ευρωπαϊκές χώρες, μιλάω για την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Βουλγαρία, τη Σλοβενία και την Κροατία, οι οποίες αμέσως συντάχθηκαν με μία κοινή τοποθέτηση που κάναμε οι 3 χώρες και σήμερα, αυτή η τοποθέτηση βρήκε τη σύμφωνη, θα έλεγα, συμπαράταξη, συμπαράσταση όλων των Αρχηγών των αντιπροσωπειών, των Προέδρων και των Πρωθυπουργών.
Σε αυτή τη συζήτηση είχα την ευκαιρία να υπογραμμίσω τα εξής:
Πρώτον, το θέμα αυτό δεν αφορά μόνο τις χώρες του Νότου. Αφορά όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, αφού οι περισσότεροι από όσους παράνομα εισέρχονται στον Ευρωπαϊκό Νότο, προσπαθούν να περάσουν στη συνέχεια στις χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης. Συνεπώς, εμείς φυλάμε, τους είπα, τα Ευρωπαϊκά σύνορα. Και αυτό επιβάλλει κάτι που ως τώρα έλειπε: μία κοινή αντιμετώπιση, μία κοινή ευθύνη και έναν επιμερισμό του κόστους του να φυλάει κανείς τα σύνορα.
Δεύτερον, ότι τα κύματα παράνομων μεταναστών αποσταθεροποιούν τη Νότια Ευρώπη άμεσα, αλλά αποτελούν απειλή αποσταθεροποίησης και για ολόκληρη την Ευρώπη. Αντί, λοιπόν η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι σήμερα να σταθεροποιεί την περιφέρειά της, έχει συμβεί το εξής αντίθετο και οξύμωρο: Η Περιφέρεια να εξάγει αποσταθεροποίηση σε όλη την Ευρώπη.
Τρίτον, τους είπα ότι η ανθρωπιστική καταστροφή δεν υπάρχει μόνον όταν κάποιος χάσει τη ζωή του, όταν άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους. Ανθρωπιστική καταστροφή υπάρχει κι όταν οι παράνομοι φτάσουν σε ευρωπαϊκές ακτές και στη συνέχεια δεν έχουν πού να πάνε. Δεν μπορούν να δουλέψουν εκεί, δεν μπορούν να μείνουν εκεί, δεν μπορούν να μεταβούν στα βόρεια και δε θέλουν και να γυρίσουν πίσω. Αυτοί οι άνθρωποι είναι παγιδευμένοι κατά εκατοντάδες χιλιάδες, δεν έχουν παρελθόν, δεν έχουν παρόν, δεν έχουν μέλλον, δεν έχουν καμιά προοπτική. Κι αυτό το θεωρώ ότι είναι μια τεράστια συνεχής, μεγάλη, ανθρωπιστική καταστροφή για την οποία συνήθως δε γίνεται λόγος. Πρέπει να γίνει κάποιο ατύχημα, για να ανοίξει ο πολύς κόσμος τα μάτια του.
Τέταρτον, τους είπα ότι πρέπει να διαχωριστούν, εκείνοι οι οποίοι δικαιούνται να ζητήσουν άσυλο από τους υπόλοιπους παράνομους μετανάστες. Άσυλο δικαιούνται αναμφίβολα όσοι προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές ή από διαλυμένες χώρες. Αλλά δεν πρόκειται μόνο ούτε κυρίως για τέτοιες περιπτώσεις. Στην Ελλάδα αλλού είναι διαφορετικό αυτό το ποσοστό που θα σας πω. Αλλά στην Ελλάδα το 90% των παράνομων μεταναστών δεν προέρχονται από χώρες που έχουν πόλεμο, δε δικαιούνται άσυλο και δε ζητούν συνήθως καν άσυλο.
Πέμπτον, τους είπα ότι είναι απαραίτητο η Ευρώπη να χαράξει μια συνολική στρατηγική που θα περιέχει πέντε βασικά στοιχεία: την αποτελεσματική ταυτοποίηση των χωρών καταγωγής τους, αφού οι περισσότεροι δε διαθέτουν καν ταξιδιωτικά έγγραφα, όταν έρχονται. Το να μοιραστούν με δίκαιο τρόπο όσοι μετανάστες δικαιούνται άσυλο ανάμεσα σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ανάλογα με διάφορα κριτήρια: πληθυσμός, κατά κεφαλήν εισόδημα κ.λ.π. Το να προωθήσει η Ευρώπη, με όλο της το πολιτικό βάρος το μεγάλο, της πολιτικής της επαναπροώθησής τους στις χώρες από τις οποίες ήρθαν. Δηλαδή τον επαναπατρισμό τους. Επαναπατρισμό των παράνομων μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους. Δεν μπορεί –τους είπα σήμερα- η Ευρώπη να προσφέρει προνομιακή μεταχείριση σε τρίτες χώρες, παραδείγματος χάριν για τα προϊόντα τους, όταν αυτές οι χώρες αρνούνται να δεχθούν πίσω την επιστροφή των πολιτών τους που βρίσκονται παράνομα στην Ευρώπη και είναι παγιδευμένοι στην Ευρώπη. Δηλαδή δεν μπορεί η Ευρώπη να προσφέρει οικονομική βοήθεια σε τρίτες χώρες που αρνούνται να υπογράψουν συμφωνίες επαναπροώθησης ή το χειρότερο που έχουν υπογράψει συμφωνίες επαναπροώθησης και απλά αρνούνται να τις εφαρμόσουν. Κι όλοι ξέρουν ποιες χώρες είναι αυτές, κυρίως. Η γενική εκτίμηση είναι ότι η Ευρώπη έχει τη δύναμη να εξασφαλίσει την επαναπροώθηση των παράνομων μεταναστών και ότι μέχρι τώρα δεν το έκανε. Στο εξής αυτό πρέπει να αλλάξει. Και θέλω να σας πω ότι η συντριπτική πλειοψηφία (δεν είπε κανείς εναντίον αυτού), αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων είχαν αυτή την άποψη.
Έκτον, ανέφερα ότι πρέπει να υπογραμμιστεί και κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Ο εγκληματικός χαρακτήρας, ο χαρακτήρας δηλαδή των δουλέμπορων που διακινούν αυτά τα καραβάνια των παράνομων. Με τέτοιο τρόπο που να καταστήσει πιο υπεύθυνες τις χώρες που τους επιτρέπουν να περνούν από την επικράτειά τους. Και η υποχρέωση της Ευρώπης να έχει τη δυνατότητα παροχής μεταξύ μας πληροφοριών γι’ αυτούς τους δουλέμπορους. Προχθές, και το ανέφερα, στη Μεθώνη, στα δικά μου τα μέρη, παρουσιάστηκε ένα πλοιάριο με περίπου 150 άτομα και αποδείχτηκε ότι είχαν δώσει 4.000 δολάρια το κεφάλι, για να τους πάνε εκεί. Δηλαδή το βιός ολόκληρων οικογενειών για τις χώρες απ’ όπου προέρχονται αυτοί. Δηλαδή ένας δουλέμπορος έβγαλε σε δυο ώρες μέσα, τρεις ώρες μέσα, μισό εκατομμύριο. 500.000 δολάρια. Υπάρχει πληροφόρηση; Δεν τον είδε κανείς; Δεν τον ξέρει κανείς; Δεν έχει ακούσει κανείς τίποτα; Την ώρα που έφευγε αυτό το καράβι, το αμαρτωλό, δεν το είδε κανείς; Και έχουμε την πιο σύγχρονη τεχνολογία από την άλλη πλευρά;
Τους είπα τελικά, έβδομο, ότι πρέπει να αλλάξει ο χαρακτήρας της επιτήρησης των θαλασσίων συνόρων της Ευρώπης, ώστε εκτός από τη διάσωση των ανθρώπινων ψυχών, να υπάρχει και η αποθάρρυνση της παράνομης διακίνησής τους. Θα σας πω ένα παράδειγμα, έξω από τη Σενεγάλη και τη Μαυριτανία, στη Δυτική Αφρική, υπάρχει μια επιτήρηση τέτοια από ισπανικά πλοιάρια και με τη βοήθεια της Frontex, η οποία με το που πάει να βγει ένα από αυτά τα καράβια με τους δυστυχισμένους, προλαβαίνει, το σταματάει, πριν αυτοί περάσουν στη θύελλα. Και αυτό είναι κάτι το οποίο, βεβαίως, το εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά δεν έχει γίνει για ευρύτερα την περιοχή. Το κλίμα, λοιπόν, αλλάζει. Θεωρώ πολυσήμαντη τη σημερινή ημέρα. Ήδη δημιουργήθηκε μια ευρωπαϊκή ομάδα δράσης για τη Μεσόγειο. Αυτό δημιουργήθηκε τώρα. Mediterranean Task force λέγεται, η οποία ήδη συνεδρίασε. Δεν έχουν ξαναγίνει αυτά τόσο γρήγορα. Και αποφάσισε μάλιστα να ζητήσει, για παράδειγμα σας το λέω, την εφαρμογή του διμερούς Ελληνοτουρκικού πρωτοκόλλου επανεισδοχής και τη στενότερη συνεργασία των τουρκικών αρχών για την καταπολέμηση των δικτύων παράνομης μετακίνησης των μεταναστών. Επιπλέον, αυτή η ομάδα δράσης με εντολή τώρα του συμβουλίου δεσμεύτηκε σε λιγότερο από δυο μήνες να έχει ολοκληρώσει όλο τον επιχειρησιακό σχεδιασμό σε θέματα που αφορούν την καλύτερη επιτήρηση των θαλασσίων συνόρων. Και η τελική, μάλιστα, απόφαση του σημερινού συμβουλίου κάνει αναφορά, για πρώτη φορά, και στα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης, όπου θα πρέπει να υπάρχει επιτήρηση και προσπάθεια. Ουσιαστικά καλεί, βεβαίως την Ελλάδα, Βουλγαρία και ολόκληρα τα Βαλκάνια. Υπάρχει άμεση κινητοποίηση από πολλές χώρες. Θα σας πω ένα παράδειγμα: ο Ολλανδός πρωθυπουργός μιλώντας ανακοίνωσε ότι η Ολλανδία θα βάλει, θα διαθέσει αμέσως ένα αεροσκάφος για τις επιχειρήσεις της Frontex. Επομένως, με την απόφαση ότι αποφάσεις επιχειρησιακού χαρακτήρα θα λαμβάνονται από την Task Force προς έγκριση άμεσα στη Σύνοδο Κορυφής της 5ης Δεκεμβρίου θα υπάρχουν τέτοιες συνέχειες σε αυτή την προσπάθεια που γίνεται. Και βέβαια, υπογράμμισα ότι όλα αυτά μας ενώνουν ως Ευρώπη, δεν μας διχάζουν ως Ευρώπη.
Θέλω να προσθέσω τελειώνοντας ότι άλλαξε ολόκληρο πλέον το πλαίσιο της συζήτησης για το μεταναστευτικό στην Ευρώπη. Κι αυτό θεωρώ ότι είναι μια ιδιαίτερη επιτυχία, ας το πω έτσι, και ιδιαίτερα εκείνων των χωρών που τελευταία, όπως ξέρετε, συνεργαστήκαμε πάνω σε αυτό. Και η Ελληνική Προεδρία αλλά και η μεθεπόμενη της Ιταλίας, γιατί σας έχω πει ότι μαζί με την Ιταλία θα υπάρχει μια συνέχεια, ένα πάντρεμα, μια συνέργεια σε αυτό το θέμα. Θα δώσουμε ιδιαίτερη ώθηση για μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική στα μεταναστευτικά. Κι αυτό είναι βαθιά μου πίστη ότι θα βοηθήσει, ότι θα σπρώξει, θα κινητοποιήσει την ανάγκη αυτή για ενότητα, για σταθερότητα, για συνοχή και για ασφάλεια στην Ευρώπη.
Το θέμα επανήλθε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2013 με έκθεση της Κομισιόν, οπότε και αποφασίστηκε το θέμα να συζητηθεί εκ νέου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2014.
Ειδική αναφορά στο θέμα έκανε ο κ. Σαμαράς και κατά την τελετή έναρξης της ελληνικής προεδρίας – από την οποία ο κ. Τσίπρας επιδεικτικά απουσίασε, αποκαλώντας τη… «συναυλία».
Το θέμα τέθηκε και πάλι στις 15 Ιανουαρίου 2014, κατά την κοινή συνέντευξη Σαμαρά – Σουλτς, με αναφορά στην ανάγκη κατανομής βαρών – αλλά τότε ο κ. Τσίπρας είχε στο νου του να επιτεθεί στον Σουλτς, αποκαλώντας τον υποψήφιο της Μέρκελ!
Παρουσιάζοντας, στις 15 Ιανουαρίου 2014, τις προτεραιότητες της ελληνικής προεδρίας, ο Αντώνης Σαμαράς ανέφερε: «Οφείλουμε να δώσουμε απάντηση στο μεταναστευτικό πρόβλημα, η τραγική διάσταση του οποίου αναδεικνύεται σχεδόν καθημερινά στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της Ευρώπης. Εδώ χρειάζεται συνολική διαχείριση αυτού του καθαρά ευρωπαϊκού προβλήματος. Μπορεί να θίγει περισσότερο κάποιους από μας: τις χώρες που βρίσκονται στα γεωγραφικά όρια της Ένωσης. Αλλά αφορά όλους μας. Οι αρχές που θα πρέπει να διέπουν την προσέγγισή μας αυτή είναι η αλληλεγγύη μεταξύ εταίρων, η συνυπευθυνότητα για την προστασία των κοινών ευρωπαϊκών συνόρων, η αναλογικότητα στην κατανομή βαρών και – βεβαίως - η εμπλοκή τρίτων χωρών, από τις οποίες προέρχονται ή από τις οποίες περνούν τα μεταναστευτικά ρεύματα, για να φτάσουν σε μας. Διότι το φαινόμενο πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στην πηγή του. Κι αυτό περιλαμβάνει και μέτρα επαναπατρισμού των παράνομων μεταναστών, εκείνων που δεν προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές και που δεν δικαιούνται άσυλο. Όμως εδώ, θέλω να σας πω ότι έχουμε και ένα καθαρά ανθρωπιστικό καθήκον. Να χτυπήσουμε τα εγκληματικά κυκλώματα που διακινούν - και αυτό είναι το πιο τραγικό της υπόθεσης - ανθρώπους από διάφορες περιοχές του κόσμου, σαν να είναι αντικείμενα, προς την Ευρώπη».
Έτσι, στη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας (1ο εξάμηνο 2014) το θέμα της προστασίας των συνόρων της ΕΕ και η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας. Η Ελλάδα πέτυχε να αναγνωριστεί πως η μετανάστευση δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο των χωρών του Νότου, αλλά συνολικά της ΕΕ. Επιτυχία της ελληνικής προεδρίας ο καθορισμός των στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών για τον νομοθετικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό, το λεγόμενο «πακέτο των μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Το κείμενο αναγνώρισε τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ των κρατών-μελών, συνδέοντας τη μετανάστευση με την εξωτερική πολιτική της Ένωσης.
Τον Μάρτιο του 2014 ψηφίστηκε ο «Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης» (4251/2014), που πέτυχε την απλοποίηση των διαδικασιών, την προώθηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος, την ευνοϊκότερη αντιμετώπιση των μεταναστών δεύτερης γενιάς, την προώθηση της λειτουργίας των υπηρεσιών μιας στάσης και την μείωση των τύπων αδειών διαμονής από 50 σε 20.
Στις 24 Ιουνίου του 2014, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που ήταν και το τελευταίο της Ελληνικής Προεδρίας, υιοθετήθηκε η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Θαλάσσιας Ασφάλειας. Η Στρατηγική υιοθετεί τον όρο «εξωτερικά θαλάσσια σύνορα» και την ανάγκη περιφρούρησής τους.
(Αργότερα, ήλθε ο Τσίπρας να μας πει πως δεν υπάρχουν σύνορα στη θάλασσα και πως δεν κρατούνται όσοι συλλαμβάνονται για παράνομη είσοδο στη χώρα).
Το θέμα ετέθη από τον Σαμαρά και τον Σεπτέμβριο του 2014 κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, όταν κάλεσε την αφγανική κυβέρνηση να πάρει όλα τα μέτρα για την φύλαξη των συνόρων της προκειμένου να ανακοπεί το κύμα της μετανάστευσης.
Κοντολογίς:
Επί κυβέρνησης Σαμαρά εξασφαλίστηκε το πολύ σημαντικό χαρτοφυλάκιο Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας.
Επί της κυβέρνησής μας, ήδη από το 2012, συγκροτήθηκε μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική με τρεις πυλώνες: Άσυλο, εξωτερική φύλαξη συνόρων, επιστροφές μεταναστών που δεν δικαιούνταν άσυλο στις χώρες προέλευσής τους.
Επί της κυβέρνησής μας εξασφαλίσαμε επιπλέον χρηματοδότηση, απορροφήσαμε σε ποσοστό άνω του 90% των σχετικών κονδυλίων και δημιουργήσαμε ένα σύγχρονο πλαίσιο απονομής ασύλου.
Στα έτη 2013-2014 επέστρεψαν στις χώρες προέλευσής τους αριθμός μεταναστών τουλάχιστον ίσος με αυτούς που εισήλθαν.
Ο φράχτης στον Έβρο υπήρξε σημαντικό στοιχείο αποτροπής. Επί της κυβέρνησής μας οι είσοδοι από τα χερσαία σύνορα μηδενίστηκαν και από τα θαλάσσια περιορίστηκαν, την ίδια ώρα που εκτελούνταν με απόλυτη επιτυχία πληθώρα επιχειρήσεων διάσωσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στα κάγκελα!
Όλα αυτά τα χρόνια που η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου έδινε μάχη για να ελεγχθεί το πρόβλημα (και τα κατάφερνε), ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν συνεχώς στα κάγκελα, κραυγάζοντας, βρίζοντας και απαιτώντας από την κυβέρνηση να ανοίξει τα σύνορα.
Χαρακτηριστική είναι η Πολιτική Απόφαση του Ιδρυτικού Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ (22 Ιουλίου 2013):
«Εγγυόμαστε την ικανοποιητική λειτουργία και αναδιοργάνωση της δημόσιας περίθαλψης και τη δωρεάν καθολική πρόσβαση όλων των κατοίκων της χώρας - ντόπιων και αλλοδαπών - στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ανεξάρτητα από την εργασιακή ή ασφαλιστική τους κατάσταση».
«Απαιτούνται η κατάργηση της συμφωνίας «Δουβλίνο ΙΙ» και του Συμφώνου Μετανάστευσης, για να απεγκλωβιστούν από τη χώρα μας οι πρόσφυγες και μετανάστες που δεν επιθυμούν να παραμείνουν, ο εξανθρωπισμός του θεσμικού πλαισίου νομιμοποίησης, παροχής ασύλου και παραχώρησης ταξιδιωτικών εγγράφων, η επανάκτηση των αδειών παραμονής και εργασίας από τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που τις στερήθηκαν λόγω των διαδικασιών απονομιμοποίησης των τελευταίων χρόνων. Απαιτούνται, επίσης, μια νέα διαδικασία νομιμοποίησης για τους μετανάστες "χωρίς χαρτιά" και μια νέα διαδικασία πολιτογράφησης για όσους ζουν και εργάζονται επί χρόνια στην Ελλάδα, η ισότιμη και δίκαιη αντιμετώπιση των μεταναστών που εργάζονται και η άμεση παροχή ιθαγένειας σε όσα παιδιά γεννιούνται στην Ελλάδα. Προχωρούμε στην κατάργηση των σημερινών απάνθρωπων κέντρων κράτησης αλλοδαπών και στη δημιουργία ανοιχτών κέντρων διαβίωσης με αξιοπρεπείς όρους».
(Το αποτέλεσμα, όσον αφορά στους… αξιοπρεπείς όρους διαβίωσης, το είδαμε…)
Στις 20 Ιανουαρίου 2014, όταν συνέβη η τραγωδία στο Φαρμακονήσι, ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποίησε κατά μέτωπο επίθεση στους άνδρες του Λιμενικού, μιλώντας για «κυνικό έγκλημα» και «δολοφονική απόπειρα», προσπαθώντας να βρουν ψευδομάρτυρες μεταξύ των μεταναστών, εκδίδοντας 14 ανακοινώσεις, κάνοντας άνω-κάτω την Ολομέλεια και τις Επιτροπές της Βουλής και ζητώντας να μάθουν με ερωτήσεις στο κοινοβούλιο «αν υπάρχει άτυπη κατεύθυνση κυβερνητικής πολιτικής και πολιτική άτυπων επαναπροωθήσεων». (Υποχρεώθηκαν να σταματήσουν όταν οι ίδιοι οι μετανάστες δήλωσαν πως αν δεν τους βοηθούσαν οι λιμενικοί θα πνίγονταν).
Τότε, στην επιστολή του προς τον Χέρμαν Βαν Ρομπάι με αφορμή το Φαρμακονήσι, ο κ. Τσίπρας έλεγε: «Καμία δύναμη Frontex και κανένας φράκτης δεν μπορεί να σταματήσει ένα φαινόμενο το οποίο είναι, εν μέρει, αποτέλεσμα της κρίσης που επικρατεί στις χώρες απ’ όπου αυτοί οι άνθρωποι φεύγουν. Ούτε θα το καταφέρουμε αυτό υιοθετώντας στο Νότο, κάτω από την πίεση των κυβερνήσεων χωρών του Βορρά της ΕΕ, όλο και πιο καταπιεστικές πολιτικές απέναντι στους μετανάστες».
Τον Φεβρουάριο του 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωνε πως «η αφαίρεση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι από τους μετανάστες στις δημοτικές εκλογές, συνιστά μια ξεκάθαρη προσπάθεια επιβολής της ακροδεξιάς ατζέντας».
Στις 21 Μαρτίου 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ανακοινώσει: «Ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ότι η χώρα χρειάζεται μια καινούρια μεταναστευτική πολιτική. Μια πολιτική στον αντίποδα της παράνομης αποτροπής προσφύγων στα σύνορα, της συγκάλυψης εγκλημάτων όπως αυτό στο Φαρμακονήσι, της παράνομης μαζικής και επ' αόριστον κράτησης μεταναστών σε στρατόπεδα, της στέρησης της ελληνικής ιθαγένειας από χιλιάδες παιδιά που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εδώ. Αλλά και στον αντίποδα της κυνικής αδιαφορίας για “την Ευρώπη”, όταν πρόκειται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, διά της απόλυτης ευθυγράμμισης με “την Ευρώπη”, όταν αυτή υπαγορεύει τείχη για τους ξένους φτωχούς. Αυτή η νέα μεταναστευτική πολιτική είναι υπόθεση μιας κυβέρνησης της Αριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετέχει στις αυριανές κινητοποιήσεις που διοργανώνουν αντιρατσιστικές και μεταναστευτικές οργανώσεις».
Δεν μπορούσε να είναι διαφορετική και η Διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ για τις Ευρωεκλογές (25 Απριλίου 2014): Αφού ζητούν μια Ευρώπη «χωρίς τρομονόμους, Σένγκεν, FRONTEX, στρατόπεδα κράτησης μεταναστών, πολιτικές αποτροπής που μεταβάλλουν την Μεσόγειο σε ένα μεγάλο νεκροταφείο», διακηρύσσουν:
«Αντιμετωπίζουμε το μεταναστευτικό ζήτημα με τον σύνθετο χαρακτήρα του. Τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα της εποχής μας είναι αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, που ξεριζώνει τους ανθρώπους από τις εστίες τους καθιστώντας τους θύματα πολέμων ή στερώντας τους τα στοιχειώδη μέσα επιβίωσης. Επιδιώκουμε την αλλαγή της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής με κύρια κριτήρια την ευρωπαϊκή κοινωνική και οικονομική συνευθύνη και την αποτροπή φαινομένων υποαμειβόμενης μεταναστευτικής εργασίας. Κατάργηση των συμφωνιών «Δουβλίνο ΙΙ» και «Δουβλίνο ΙΙΙ», καθώς και του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση, ώστε να απεγκλωβιστούν από τη χώρα μας οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν ως τελικό προορισμό άλλα κράτη μέλη. Κατάργηση των πολιτικών αποτροπής, που οδηγούν σε μαζικούς πνιγμούς μεταναστών στη Μεσόγειο, και των μεσαιωνικών κέντρων κράτησης μεταναστών. Οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές είναι γέννημα της ανάγκης και δεν μπορούν να αναχαιτιστούν με βίαια μέτρα. Υποστηρίζουμε μία πολιτική ένταξης των μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και ταυτόχρονα μια παγκόσμια αναδιανεμητική οικονομική πολιτική υπέρ των φτωχών χωρών».
Στις 5 Μαΐου 2014, μετά την τραγωδία της Σάμου, με ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ τάχθηκε κατά της «περίφραξης» συνόρων, υπέρ της υποδοχής των προσφύγων – τους οποίους αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ υποδέχθηκε στο λιμάνι του Πειραιά, στις 12 Μαΐου – ενώ κατηγόρησε την τότε κυβέρνηση ότι δεν δέχεται αθρόες αιτήσεις για άσυλο και αναθέτει το προσφυγικό στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Επιπλέον κατηγορούσαν την κυβέρνηση ότι δεν συνεργάζεται με τη Διεθνή Αμνηστία προκειμένου να καταργηθούν οι παράνομες επαναπροωθήσεις.
Στις 22 Ιουλίου 2014, με αφορμή την επίσκεψη της τότε Επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρομ, ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωνε: «Η ελληνική κυβέρνηση ευθυγραμμίζεται και πλειοδοτεί σε ό,τι αφορά την πολιτική της Ευρώπης- Φρούριο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη πριν από την κρίση».
Οπότε, ο Αλέξης Τσίπρας, στη Συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο της ΔΕΘ, τον Σεπτέμβριο του 2014, δήλωνε: «Η πολιτική των κλειστών συνόρων, η πολιτική της καταστολής, είναι μια πολιτική αδιέξοδη, μη αποτελεσματική και οδηγεί την Ευρώπη σε μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση».
Με επικεφαλής το Τμήμα Δικαιωμάτων του κόμματος, ο ΣΥΡΙΖΑ καταδίκαζε κάθε ευρωπαϊκή επιχείρηση αντιμετώπισης των μεταναστευτικών ρευμάτων – Mare Nostrum, Mos Maiorum, Τρίτων. Η επιχείρηση Mos Maiorum, πραγματοποιήθηκε από τις 13 ως τις 26 Οκτωβρίου 2014, από το Ιταλικό Υπουργείο Εσωτερικών σε στενή συνεργασία με τη Frontex και τη Europol. Στις 10 Οκτωβρίου, οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταδίκασαν την «επερχόμενη πανευρωπαϊκή αστυνομική επιχείρηση Mos Maiorum». Την αποκάλεσαν «επιχείρηση-σκούπα» που «διενεργήθηκε σε συνθήκες αδιαφάνειας» και κατηγόρησαν την ιταλική κυβέρνηση για «φτηνό εντυπωσιασμό»!
Τον Νοέμβριο του 2014, ο κ. Σταθάκης, κατά την παρουσίαση του «προγράμματος» του ΣΥΡΙΖΑ σε επενδυτές, εμφάνισε ως πυλώνα μεταρρύθμισης την… παροχή περισσότερων ιθαγενειών σε μετανάστες.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2014, μετά την απομάκρυνση των Σύρων προσφύγων από την Πλατεία Συντάγματος, ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε την επιχείρηση «απαράδεκτη από κάθε άποψη».
Στις 21 Μαρτίου 2015, το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ καταφέρθηκε κατά της νέας ευρωπαϊκής επιχείρησης Amberlight, η οποία, όπως μας είπαν, συμβάλλει στην «Ευρώπη-φρούριο». Μίλησαν μάλιστα για «σκόπιμη ασάφεια ως προς τη διαδικασία εντοπισμού και μεταχείρισης». Στην ίδια ανακοίνωση ανέφεραν πως «η Ελλάδα δεν πρέπει να συμμετάσχει στην επιχείρηση Amberlight».
Τέλος, να υπενθυμίσω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διακήρυττε πως πρέπει να κλείσει το «Νταχάου της Αμυγδαλέζας» και πως κατά τον ΣΥΡΙΖΑ η επιχείρηση «Ξένιος Ζευς», δεν ήταν παρά «ένα πρωτοφανές πογκρόμ με την κυνική ονομασία Ξένιος Ζευς», μια «αισχρή επιχείρηση με παραπλανητικό όνομα»!
Οπότε, στις 5 Μαρτίου 2015 , η ιστοσελίδα της τουρκικής εφημερίδας Turkiye μετέδωσε το ακόλουθο ρεπορτάζ: «Η κυβέρνηση Τσίπρα ετοιμάζεται να λάβει σημαντικές αποφάσεις σχετικά με τους μετανάστες. Θα αφεθούν ελεύθεροι αυτοί που κρατούνται σε κέντρα κράτησης, θα δοθεί ιθαγένεια στα παιδιά τους, θα κατατεθεί νομοσχέδιο για την ένταξή τους». Ήδη, ανέφερε το δημοσίευμα, κάποιοι έχουν αφεθεί ελεύθεροι. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ιστοσελίδα έκανε ειδική αναφορά στη δήλωση της αρμόδιας υπουργού Τασίας ότι «αν δεν συμφωνήσουν οι ΑΝ.ΕΛ θα ψηφίσουν άλλες πολιτικές ομάδες»…
Έσπειραν ανέμους και θερίζουν θύελλες! Αλλά όταν τα προβλέπαμε ήμασταν… υπερβολικοί και κινδυνολόγοι!
Ελέυθερη Ζώνη
