«Από την αρχαία ελληνική τεχνολογία στις έξυπνες πόλεις»: την Πέμπτη η ημερίδα του ΤΕΕ στο Ίδρυμα Ευγενίδου

 
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας διοργανώνει μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Από το παρελθόν στο Μέλλον, από την Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία στις Έξυπνες Πόλεις. Ο ρόλος της επιστήμης του Πολιτικού Μηχανικού στην εξέλιξη της ανθρωπότητας», με ιδιαίτερες παράλληλες εκδηλώσεις, που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2018 στο Ίδρυμα Ευγενίδου (Λ.Συγγρού 387, Αθήνα).

Η ημερίδα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πολιτικών Μηχανικών – ECCE στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που διοργανώνονται σε όλη την Ευρώπη κατά τη διάρκεια του 2018 για τον εορτασμό του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτικού Μηχανικού.

Τιμώμενος ομιλητής θα είναι ο Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ κ. Θ. Τάσιος.

Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας θα λειτουργήσει παράλληλη έκθεση Ομοιωμάτων Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας καθώς και προβολή ταινιών. 

H Είσοδος είναι ελεύθερη.

Προεγγραφές στο http://web.tee.gr/apo-to-parelthon/

Αναλυτικά:

Αμφιθέατρο (1ος όροφος) 11.00-1500  Ημερίδα Από το παρελθόν στο Μέλλον, από την Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία στιςΈξυπνες Πόλεις. Ο ρόλος της επιστήμης του Πολιτικού Μηχανικού στην εξέλιξη της ανθρωπότητας
10.00-11.00	Εγγραφές - Προσέλευση
11.00-12.00	ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ
	Γιώργος Ν. Στασινός, Πρόεδρος ΤΕΕ Wlodzimierz  Szymczak, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πολιτικών Μηχανικών-ECCE Ιωάννης Γκόλιας, Πρύτανης ΕΜΠ Βασίλειος Μπαρδάκης, Πρόεδρος ΣΠΜΕ
12.00-13.00	ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ Θεοδόσης Π.  Τάσιος Ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ και Πρόεδρος ΕΜΑΕΤ
13.00-13.30	Διάλειμμα καφέ
13.30-14.30	ΟΜΙΛΙΕΣ
13.30-13.50	Aριστόδημος Χατζηδάκης, Εκλεγμένος Πρόεδρος ECCE, Μέλος Δ.Σ. της Ένωσης Μηχανικών των Χωρών της Μεσογείου-EAMC
13.50-14.10	Γεώργιος  Γκαζέτας, Καθ. ΕΜΠ
14.10-14.30	Νικόλαος Ζυγούρης, Πρόεδρος  της τεχνικής επιτροπής με θέμα «Infrastructure and Construction» της  Ένωσης Μηχανικών των Χωρών της Μεσογείου-EAMC
14.30-15.00	Συμπεράσματα- συζήτηση

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της Ημερίδας θα λειτουργήσει παράλληλη έκθεση Ομοιωμάτων Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας καθώς και προβολή ταινιών.  Αναλυτικότερα:

11.00-15.00        Έκθεση Ομοιωμάτων Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας

Προθάλαμος Αμφιθεάτρου (1^ος όροφος)

Τα ομοιώματα ανήκουν στη συλλογή της Εταιρείας Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας –ΕΜΑΕΤ. Επιστημονικός σύμβουλος είναι ο Θεοδόσης Π. Τάσιος, ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και πρόεδρος της ΕΜΑΕΤ. Οι φωτογραφίες και τα κείμενα των ομοιωμάτων είναι από την Έκδοση της ΕΜΑΕΤ  «Από τη Συλλογή Ομοιωμάτων της ΕΜΑΕΤ για την Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία» με τροποποιήσεις

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΤΡΙΗΡΗΣ (5^ος- 4^ος αιώνας π.Χ)

Σχεδιασμός και κατασκευή: Ν. Δραπανιώτης

Βασισμένο σε σχέδια των J.S. Morrison και J.F. Coates

Κλίμακα  : 1/30

Στην πιο εξελιγμένη της μορφή είχε μήκος 37μ., πλάτος 5,20 μ., βύθισμα 1,20μ. Το εκτόπισμα για κανονικώς φορτωμένη τριήρη ήταν περίπου 45 κ.μ. ενώ μια επιτεύξιμη ταχύτητα ήταν γύρω στα 9 μίλια την ώρα.   

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟ ΚΤΗΡΙΟ ΣΤΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΘΗΡΑΣ

Σχεδιασμός: Κ. Παλυβού, Κατασκευή: Ι. Γιαννόπουλος, Κλίμακα  : 1/20

Πρόκειται για μεγάλο τριώροφο κτήριο, πιθανότατα δημόσιο, της εποχής της ακμής του Μινωικού πολιτισμού στο Αιγαίο (17^ος αιώνας π.Χ.). Το κτήριο διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση, χάρις στις στάχτες του ηφαιστείου που κάλυψαν τον οικισμό. Στο ομοίωμα διακρίνονται οι εξελιγμένες κατασκευαστικές τεχνικές της εποχής και η ευρεία χρήση του ξύλου στην ενίσχυση των λιθοδομών, καθώς και στην κατασκευή των πατωμάτων, των κλιμακοστασίων και των πλαισίων των πολυάριθμων ανοιγμάτων.

ΑΝΤΛΙΑ ΚΤΗΣΙΒΙΟΥ

Σχεδιασμός και κατασκευή:  Δ. Κριάρης, Κλίμακα  : 1/1

Η εμβολοφόρος αντλία του Κτησιβίου (3^ος αιώνας π.Χ.) θεωρείται μια από τις σημαντικότερες μηχανολογικές εφευρέσεις για την άντληση του νερού, η οποία βρίσκει εφαρμογές εδώ και 23 αιώνες. Αποτελείται από δύο όμοιους κοίλους κυλίνδρους, μέσα στους οποίους δύο έμβολα κινούνται παλινδρομικά, με την βοήθεια μοχλού. Η κίνηση των εμβόλων δημιουργεί κενά αέρος και αναρρόφηση νερού, το οποίο μέσω ενός κεντρικού σωλήνα μεταφέρεται έξω από τον χώρο όπου είναι βυθισμένη η αντλία. 

ΟΔΟΜΕΤΡΟΝ ΗΡΩΝΟΣ 

Σχεδιασμός και κατασκευή: Δ. Κριάρης 

Ο μηχανισμός αυτός χρησίμευσε για τη μέτρηση των αποστάσεων. Αποτελείτο από οδοντωτούς τροχούς και ατέρμονες κοχλίες που μετέτρεπαν την κίνηση των τροχών του οχήματος σε μονάδες μήκους του δρόμου.

Οι τρεις δίσκοι στο άνω μέρος του Οδομέτρου καταγράφουν την απόσταση που διανύθηκε. Στο ομοίωμα, το όχημα απεικονίζεται υπό κλίμακα, ενός ο μηχανισμός είναι σε φυσική κλίμακα αφού μπορεί να προσαρμοστεί και σε μεγαλύτερο όχημα. Η κατασκευή αυτή βασίστηκε σε περιγραφή του Ήρωνος (1^ος αιώνας μ.Χ.)

ΥΣΠΛΗΓΞ

Σχεδιασμός και κατασκευή: Δ. Καλλιγερόπουλος, Κλίμακα: 1/1

Η ύσπληγξ ήταν μηχανισμός που τοποθετείτο μπροστά από τη γραμμή έναρξης αγώνων δρόμου για να αποτρέψει την πρόωρη εκκίνηση των δρομέων. Αποτελείται από δύο οριζόντια σχοινιά τα οποία συγκρατούνται από κατακόρυφους πασσάλους. Το σύστημα ελευθερωνόταν με την βοήθεια στρεπτικών ελατηρίων και έπιπτε απότομα, εξασφαλίζοντας την ταυτόχρονη εκκίνηση των δρομέων. Οι μηχανισμοί αυτοί ήταν προσαρτημένοι σε λίθινες βάσεις, κατάλοιπα των οποίων έχουν αναγνωριστεί σε τέσσερα αρχαία ελληνικά στάδια.

11.00-15.00    Προβολή ταινιών

Αίθουσα Συμβουλίων (1^ος όροφος)

 «Τα Μαθηματικά υδρεύουν τη Σάμο» - Ευπαλίνειον Όρυγμα

Εικονοκινητική ταινία που έγινε με πρωτοβουλία της Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ) και χρηματοδοτήθηκε ευγενώς από τον Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιριών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ). Η ταινία των Θ.Π. Τάσιου, Γ. Πολύζου και Ν. Μήκα παρουσιάζει ένα τεχνικό έργο του 6ου αιώνα π.Χ., το Ευπαλίνειο όρυγμα, μια σήραγγα υδραγωγείου μήκους 1036 μ. και διατομής 1,80 x 1,80 μ., κοντά στο Πυθαγόρειο της Σάμου, με σκοπό να μεταφερθεί νερό από την πηγή που βρισκόταν πίσω από το βουνό στην πρωτεύουσα της Σάμου. Η σήραγγα διανοίχθηκε από τα δύο άκρα της συγχρόνως. Η συνάντηση των δύο τμημάτων κάτω από την κορυφή του βουνού έγινε με αρκετή ακρίβεια, παρά το γεγονός ότι οι γεωλογικές συνθήκες ανάγκασαν τον μηχανικό Ευπαλίνο να εκτραπεί πολλές φορές από την ευθυγραμμία. Το θετικό αυτό αποτέλεσμα οφείλεται στη  γνώση της ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ. Το Υδραγωγείο συνέχισε τη λειτουργία του για περίπου 1000 χρόνια.

 Δίολκος 1500 χρόνια

Εικονοκινητική ταινία που έγινε με πρωτοβουλία της Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ) και χρηματοδοτήθηκε κατά ένα μέρος από το ΤΕΕ. Αναφέρεται σε θέματα αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας στην Αρχαία Κόρινθο, όπως θέματα ναυπηγικής, λιμενικών έργων, ανυψωτικών μηχανημάτων, αρχιτεκτονικής, αντλιών, χερσαίων μεταφορών κ.ά.. Η ταινία περιγράφει την άφιξη έμφορτου πλοίου (4ος αι. π.Χ.) στον βόρειο εσωτερικό λιμένα της Κορίνθου (το Λέχαιον), την ανέλκυση του πλοίου, την μεταφορά του κατά μήκος του Διόλκου (μήκους 6,3km), την επανακαθέλκυση στο σημερινό Καλαμάκι, τον πλού προς το νότιο λιμένα (τις Κεγχρεές), τη φόρτωση κορινθιακών κεραμικών προϊόντων και τον τελικό απόπλου στο Σαρωνικό. 

«Είχαν άραγε ατμοκίνητη υδραντλία οι Πτολεμαίοι;»

Εικονοκινητική ταινία που έγινε με πρωτοβουλία της Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ) και παραγωγή της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ). Στην ταινία φαίνεται ότι η αρχαία ελληνική τεχνολογία επρόκειτο να φτάσει στο απόγειό της στους ελληνιστικούς χρόνους, με την ανάπτυξη όλων των ειδών μηχανικών εφευρέσεων και ευαίσθητων επιστημονικών μέσων, όπως ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Σ' αυτή την περίοδο ανήκει και το θέμα της ταινίας: θέλει να δείξει ότι κάθε επιμέρους μηχανικό στοιχείο μιας ατμοκίνητης αντλίας ήταν διαθέσιμο στην Πτολεμαϊκή Αλεξάνδρεια. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν μια σύνθεση. Δεν έχουμε ενδείξεις αν μια τέτοια σύνθεση έγινε τελικώς. Το γεγονός όμως, ότι είχαν φτάσει τόσο κοντά, αντικατοπτρίζει το πολύ υψηλό επίπεδο που έφτασε η αρχαία ελληνική τεχνολογία στην ελληνιστική εποχή. Εξάλλου, η βιομηχανική επανάσταση δεν είχε γίνει ακόμη στην Πτολεμαϊκή Αλεξάνδρεια.