Η βουλεύτρια του
ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Κορινθίας, Μ. Θελερίτη, συμμετείχε στο 1ο Κοινό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) & της
Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), με θέμα «Μεταρρύθμιση στη λειτουργία
του κράτους - Αυτοδιοικητική Διακυβέρνηση - Τοπική & Περιφερειακή Ανάπτυξη», το οποίο πραγματοποιήθηκε
από 18 έως 19 Απριλίου 2018 στην Αθήνα.
Ξεκίνησε την
ομιλία της λέγοντας ότι για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α
η μεταρρύθμιση στην αυτοδιοίκηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αναδιάρθρωσης
του συνολικότερου πολιτικού & διοικητικού συστήματος. Είναι αναγκαία
διότι εκτός από την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του κρατικού μηχανισμού και
την εξοικονόμηση πόρων, θα συμβάλλει στον απεγκλωβισμό των δημιουργικών
δυνάμεων της χώρας και στην επίτευξη
ισόρροπης ανάπτυξης με αύξηση της απασχόλησης και ανατροπή των ανισοτήτων. Στο
πλαίσιο αυτό στρατηγικός στόχος της
κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός δημοκρατικά διαρθρωμένου
πολιτικού-διοικητικού συστήματος σε τρία επίπεδα (Κεντρικού Κράτους,
Περιφερειών και Δήμων), με παράλληλη
αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων στο
κατώτατο επίπεδο και κοντά στους πολίτες (γυναίκες & άνδρες).
Στην συνέχεια η
βουλεύτρια Μ. Θελερίτη αναφέρθηκε συνοπτικά στα βασικά χαρακτηριστικά της τοπικής αυτοδιοίκησης και στις παθογένειες
που έχουν μετατρέψει έναν κατεξοχήν θεσμό άσκησης πρωτογενούς λαϊκής εξουσίας
και κοινωνικού ελέγχου, σε «διοικητή» τοπικών υποθέσεων και «διαμεσολαβητή» της
κεντρικής πολιτικής εξουσίας. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι το πλειοψηφικό & αντιδημοκρατικό εκλογικό σύστημα, η υπερβολική ενδυνάμωση των μονοπρόσωπων και
ολιγομελών οργάνων, σε βάρος των Δημοτικών/Περιφερειακών Συμβουλίων, η απουσία
θεσμών πραγματικής και ουσιαστικής κοινωνικής συμμετοχής, η συγκεντρωτική οργάνωση και λειτουργία των
Ο.Τ.Α. σε βάρος των θεσμών της εσωτερικής (ενδοδημοτικής) αποκέντρωσης, ο πολυκερματισμός
των ελέγχων και το χαμηλό επίπεδο συμμετοχής των πολιτών ακόμα και στους
ελάχιστους υπαρκτούς θεσμούς συμμετοχής ή κοινωνικού ελέγχου.
Αναφερόμενη
στους στρατηγικούς στόχους της
μεταρρύθμισης της μεταρρύθμισης στην αυτοδιοίκηση, η Μ. Θελερίτη ανέδειξε
αφενός τον στόχο της κυβέρνησης να
μετασχηματιστούν οι Περιφέρειες σε βασικούς θεσμούς ανάπτυξης, ενώ σε ό,τι
αφορά τους Δήμους ανέφερε ότι στρατηγικός στόχος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι να γίνουν συν-διαμορφωτές και διαχειριστές του
κοινωνικού κράτους με δομές της τοπικής πολιτικής εξουσίας και διοίκησης,
που θα παρεμβαίνουν και θα απαντούν αποτελεσματικά στα προβλήματα
καθημερινότητας των πολιτών.
Απαντώντας
στο εύλογο και επίκαιρο ερώτημα πού
βρίσκεται σήμερα η κυβέρνηση και πώς προχωράει, η Μ. Θελερίτη καταρχάς
τόνισε τον ιδιαίτερο συμβολισμό της ονοματοδοσίας της νέας μεταρρύθμισης με το
όνομα του Κλεισθένη, η οποία σηματοδοτεί την βαθιά δημοκρατική τομή στην
αυτοδιοίκηση που επιδιώκει η κυβέρνηση με την καθιέρωση της απλής αναλογικής.
Ωστόσο
η επιχειρούμενη μεταρρύθμιση πραγματοποιείται σε μια ιστορική και πολιτική
συγκυρία που ορίζεται από μια σειρά απτά αλλά και περιοριστικά δεδομένα όπως
για παράδειγμα είναι οι συνταγματικές δεσμεύσεις, τα δημοσιονομικά &
οικονομικά δεδομένα και η Επιτροπεία, η πολύχρονη, βαθειά ριζωμένη κουλτούρα
του συγκεντρωτισμού, η εμπειρία και αποτίμηση των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων
και το ανεπαρκές με βάση τις υφιστάμενες ανάγκες ανθρώπινο δυναμικό της
αυτοδιοίκησης.
Στο
πλαίσιο αυτό είναι σαφές ότι η μεταρρύθμιση δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί
μέσω αυτοματισμών και διαδικασιών fast track. Γι΄ αυτό και η κυβέρνηση, έχοντας ως βάση
συγκεκριμένους στρατηγικούς και προγραμματικούς στόχους και αρχές, έχει εκπονήσει έναν Οδικό Χάρτη για την
μεταρρύθμιση, και τον «Κλεισθένη», ο οποίος περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα.
Το
πρώτο και ουσιαστικότερο βήμα αφορά το νομοθετικό πλαίσιο της νέας μεταρρύθμισης που θα
κωδικοποιεί και θα συμπληρώνει το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο και θα ενσωματώνει
τις ρυθμίσεις που θέτουν οι προγραμματικοί στόχοι της μεταρρύθμισης. Επίσης θα
περιλαμβάνει διακριτά κεφάλαια για τους μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους
και τις νησιωτικές Περιφέρειες, καθώς και για τη μητροπολιτική διακυβέρνηση.
Το δεύτερο
και αποφασιστικής σημασίας βήμα είναι η Συνταγματική Αναθεώρηση. Μέσω
της Συνταγματικής Αναθεώρησης θα κατοχυρωθεί ένα νέο πλαίσιο σύμφωνα με την
Ευρωπαϊκή Χάρτα της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις προγραμματικές θέσεις της Κυβέρνησης η οποία την προετοιμάζει
εδώ και καιρό, με συστηματικό τρόπο και καινοτόμες παρεμβάσεις. Συγκεκριμένα
μέσω της συγκρότησης Επιτροπής Διαλόγου για την Συνταγματική Αναθεώρηση
(2016), η οποία άλλαξε μια πάγια και
μακροχρόνια πρακτική που περιχαράκωνε την αναθεωρητική διαδικασία στο
εσωτερικό του κοινοβουλίου και στις αντιπαραθέσεις των ειδικών, μέσω της
ανοιχτής δημόσιας και ηλεκτρονικής διαβούλευσης και της καταγραφής της γνώμης
και των προτάσεων των πολιτών και των συλλογικών φορέων, και μέσω της
διεξαγωγής της διαβούλευσης στη βάση συγκεκριμένων θεματικών αξόνων.
Με
βάση αυτά τα δύο αυτά βήματα, που περιλαμβάνουν πυκνές εξελίξεις, σημαντικές
θεσμικές και λειτουργικές αλλαγές και κυρίως πολλαπλά επιμέρους στάδια και
φάσεις – με πρόβλεψη για «Κλεισθένη Ι» και «Κλεισθένη ΙΙ» – η κυβέρνηση θα
μπορέσει να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει σχεδιάσει. Και θα μπορέσει
να οριστικοποιήσει το νέο πολιτικό –
διοικητικό σύστημα, με οριοθέτηση του ρόλου κάθε επιπέδου διοίκησης και
αυτοδιοίκησης.
Ολοκληρώνοντας
την ομιλία της η Μ. Θελερίτη αναφέρθηκε εν συντομία στο σχέδιο νόμου που
προετοιμάζει το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο συντόμως θα κατατεθεί προς
ψήφιση στην βουλή. Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό από τις παρεμβάσεις του Υπουργού
Εσωτερικών, οι βασικοί στόχοι του «Κλεισθένης Ι» είναι καταρχήν πέντε:
1)
Η αλλαγή του εκλογικού συστήματος και η κατοχύρωση
της απλής αναλογικής,
2) Η ενίσχυση και
αναβάθμιση της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης,
3) Η ενίσχυση της
δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών,
4) Η δημιουργία Αυτοτελούς Υπηρεσίας Ελέγχου και
5) Η
ενίσχυση του Αναπτυξιακού Ρόλου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Γραφείο Τύπου
Μ.Θελερίτη, βουλεύτριας ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Κορινθίας
