Του Βασίλη Μπαλάφα
Το 2017 αναμενόταν από πολύ κόσμο να είναι ένα έτος ιδιαίτερα κινητικό στο χώρο των ΤΠΕ για την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί το Νοέμβριο του 2016 η θεσμοθέτηση του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης (ΥΨΗΠΤΕ), με 4 Γενικές Γραμματείες, τη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου, τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής, τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.
Το 2017 αναμενόταν από πολύ κόσμο να είναι ένα έτος ιδιαίτερα κινητικό στο χώρο των ΤΠΕ για την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί το Νοέμβριο του 2016 η θεσμοθέτηση του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης (ΥΨΗΠΤΕ), με 4 Γενικές Γραμματείες, τη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου, τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής, τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.
Γράφαμε το Δεκέμβριο του 2016 στο newDeal ότι η
δημιουργία του Υπουργείου απαντούσε σε ένα χρόνιο αίτημα της σχετικής αγοράς στη χώρα, αλλά δεδομένων των εξελίξεων κινδύνευε να συνδεθεί μονοδιάστατα με τη διαχείριση των τηλεοπτικών αδειοδοτήσεων. Κατά παράδοξο τρόπο, το 2017 φεύγει χωρίς να έχει καταφέρει το νέο Υπουργείο να συνδεθεί τελικά με οτιδήποτε.
Αν και έγιναν διάφορες ανακοινώσεις σχετικά με τα NGAs και τα rural ευρυζωνικά δίκτυα, αυτές έμειναν στον κλειστό κύκλο των σχετικών συνεδρίων στην Αθήνα χωρίς καν να φτάσουν έστω ως πληροφορία προς την επαρχία και τις αγροτικές περιοχές, κάτι που είχαμε επίσης επισημάνει εδώ έγκαιρα, τον περασμένο Μάρτιο.
Τα ακόμα χειρότερα ήρθαν για το ΣΥΖΕΥΞΙΣ το έτος που φεύγει. Ενώ φαινόταν ότι επιτέλους έμπαινε σε μια νέα φάση αυτή η – αποφασιστικής σημασίας – υποδομή, γρήγορα τα σύννεφα σκέπασαν τις ηλιαχτίδες που είχαν φανεί από τα πολλά λόγια που είχαν ακουστεί. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αυτό δεν συμβαίνει πρώτη φορά την τελευταία δεκαετία, όμως η διαίσθησή μου είναι ότι προετοιμάζεται ή εκ των πραγμάτων οδηγούμαστε σε μια τελείως διαφορετική αντίληψη – κατάσταση για το ΣΥΖΕΥΞΙΣ.
Ας σταθούμε λίγο σε αυτό γιατί έχει σημασία αν μπορεί να σωθεί έστω και λίγη από την ψυχή του ΣΥΖΕΥΞΙΣ. Το ΣΥΖΕΥΞΙΣ απετέλεσε τομή στο Δημόσιο Τομέα. Μια υποδομή που έφερε μεγάλη εξοικονόμηση για τις ανάγκες επικοινωνίας των Οργανισμών σε κάθε επίπεδο. Από τα φαξ και τα τηλέφωνα, μέχρι την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και πολλά άλλα. Κατέστησε δυνατή την τηλεδιάσκεψη, έδωσε χώρο για hosting υπηρεσιών και όλα αυτά ως πακέτο, ένα ενιαίο Infrastructure. Παρακολουθώ τους τελευταίους μήνες ότι αυτή η λογική είτε υπόκωφα απαξιώνεται, είτε εσκεμμένα αποσυντίθεται για να καταλήξουμε σε ένα σχήμα τύπου «SYZEFXIS as a Service» ή «SYZEFXIS per service» όπου ενδεχομένως θα δημιουργηθεί μια πιο εμπορικής φύσεως αντίληψη όπως τα πακέτα προσφορών που παίρνουμε στο σπίτι. Αναλόγως με την ταχύτητα, τις υπηρεσίες, το εύρος, τα δεδομένα ή άλλες παραμέτρους θα δημιουργηθούν οι αντίστοιχες χρεώσεις για τους Οργανισμούς που θα τα χρησιμοποιούν.
Είναι κάτι κακό αυτό ; Φαινομενικά όχι. Πρακτικά ναι. Γιατί αποτελεί αλλοίωση της όλης φιλοσοφίας του ΣΥΖΕΥΞΙΣ το οποίο – ας το πούμε ανοιχτά πια – όταν επεκτάθηκε κατάφερε για πρώτη φορά να τιθασεύσει τις αλλοπρόσαλλες τακτικές των διάφορων παρόχων απέναντι στο Δημόσιο Τομέα ο οποίος αντιμετωπιζόταν ούτε λίγο, ούτε πολύ, ως ο αγαθός καλοπληρωτής που μπορεί να κάνει 4 συνδέσεις ADSL σε ένα διαμέρισμα με 4 δωμάτια. Άλλαζαν μετά οι διοικήσεις, ο τάδε αιρετός είχε τη δείνα άκρη στην X εταιρεία άλλαζε από την αρχή πάροχο τηλεφωνίας, κατέληγε και σε παροχή Internet και ξανά μανά. Το ΣΥΖΕΥΞΙΣ όλα αυτά τα μάζεψε, βοήθησε και το θεσμικό πλαίσιο και ειδικά από το 2006 και μετά το πράγμα άρχισε να εξορθολογίζεται σε γενικές γραμμές (εξαιρέσεις θα υπάρχουν πάντα).
Η ψυχή του ΣΥΖΕΥΞΙΣ όμως ήταν να αποτελέσει μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα παροχής υπηρεσιών ΤΠΕ για το Δημόσιο Τομέα και στόχευε στην εξάλειψη του κατακερματισμού. Αυτή ήταν η λογική του. Και περίμενε τις οπτικές ίνες, την κατασκευή των ουρών από τους αναδόχους και την ενεργοποίηση των μητροπολιτικών για να μεγαλώσει και να γίνει ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ. Αλλά, δυστυχώς, κάθε χρόνο το κονδύλι δεν ερχόταν, η σύμβαση συντήρησης δεν υπογραφόταν γιατί σχεδιαζόταν κάτι μεγαλύτερο και όλο πάλευε μόνο του, μαζί με την αρχική του ομάδα υπό τον αείμνηστο Χρήστο Μοσχονά και πολλούς υπαλλήλους Τμημάτων Πληροφορικής σε όλη την Ελλάδα που προσπαθούσαν να το γενικεύσουν.
Πως τώρα συνδέονται όλα αυτά με τη δυστοκία εξελίξεων το 2017 ; Προφανώς και πρόκειται για την τετριμμένη απάντηση, το καύσιμο όλων των εξελίξεων : τα χρήματα. Το 2017 υπήρξαν πολλοί σχεδιασμοί, έγιναν πολλές ανακοινώσεις αλλά δεν υπήρξαν λεφτά. Όχι μόνο στο Δημόσιο, αλλά και στον Ιδιωτικό Τομέα. Γιατί και εκεί το Μάιο εντυπωσίασε η συμφωνία των 500 εκ. ευρώ μεταξύ της κινεζικής ZTE και της Forthnet, αλλά αυτά δεν είναι λεφτά που θα πέσουν την επόμενη μέρα από τους Κινέζους, οι οποίοι ως γνωστόν μπορεί να έχουν μαζέψει όλα τα δολάρια και το χρυσό του πλανήτη αλλά για να δαπανήσουν ένα θα διυλίσουν τον κώνωπα.
Συνεπώς η απάντηση είναι απλή. Το 2017 δεν υπήρξαν λεφτά στην αγορά των ΤΠΕ τόσο σε επίπεδο κατανάλωσης, όσο και σε επίπεδο επενδύσεων. Όμως αυτό ακριβώς είναι που επιτρέπει να περιμένουμε μια θετική έκρηξη το 2018. Το 2017 η αγορά των ΤΠΕ στην Ελλάδα άντεξε και έδειξε στοιχεία ωριμότητας. Σε ένα έτος που εκ των πραγμάτων εξελίχθηκε σε έτος Εθνικού Σχεδιασμού για τον Δημόσιο Τομέα, η ιδιωτική αγορά των ΤΠΕ έδειξε ότι πια είναι ξεκαθαρισμένη από φούσκες, φαντάσματα και ευκαιριακούς παίχτες και τοποθετήθηκε στο πεδίο.
Ο Ιδιωτικός Τομέας των ΤΠΕ έκανε κινήσεις, αναδιαρθρώθηκε, αναζήτησε στρατηγικούς συμπαίχτες στο εξωτερικό, προσάρμοσε τους ορίζοντές του και κινήθηκε περισσότερο στο «επί του πρακτέου». Ταυτόχρονα, συνειδητοποίησε ότι δεν γίνεται πια να αντιμετωπίζει τους Δημόσιους Οργανισμούς αφ’υψηλού και αλαζονικά ως τη μεγάλη πορτοφόλα που θα αγοράζει «σίδερα» και «βάσεις» για να τα στοιβάζει στις αποθήκες. Αρχίζει και μπαίνει στην πρακτική όλων η έννοια της «συνεργασίας». Η ώσμωση που θα αξιοποιεί ό,τι καλύτερο υπάρχει στον Δημόσιο και τον Ιδιωτικό Τομέα σε επίπεδο προσωπικού, πόρων, ιδεών. Και αυτό είναι καλό και για τους τελικούς πελάτες είτε οικιακούς, είτε επιχειρηματικούς για τους οποίους σταδιακά ανεβαίνει η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και πέφτει το κόστος.
Με το ΕΣΠΑ να διαφαίνεται ότι θα «ανοίξει» και με μεγάλη ταχύτητα το 2018, τις προαναφερθείσες συμφωνίες να ενεργοποιούνται και να διευρύνονται, άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία που απέκτησαν θεσμική θωράκιση και υπόσταση μέσα στο 2017, όλα δείχνουν ότι το Δεκέμβριο του 2017 θα ανοίγει ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιριών για το επόμενο έτος.
Σε όλα αυτά διατηρώ επιφυλάξεις για το μέλλον του ΣΥΖΕΥΞΙΣ με βάση το υπόβαθρο που ανέπτυξα. Μακάρι να διαψευσθώ, αν και από τα συμφραζόμενα ένας προχωρημένος αναγνώστης θα κατανοήσει εύκολα τις περιρρέουσες παραμέτρους.
