Συνέντευξη έδωσε ο Πρόεδρος του Σπιτιού της Ευρώπης στη Ρόδο, Μιχάλης
Καβουκλής, στο "Vision Network Athens - ΕλληνοΓερμανικές Συναντήσεις",
μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση που προσπαθεί να φέρει τους λαούς της
Ελλάδας και της Γερμανίας μέσα από Διαπολιτισμικές Επαφές στην
Εκπαίδευση, την Τέχνη και την Επιστήμη. Το πλήρες κείμενο της
συνέντευξης αναρτήθηκε στα Ελληνικά και τα Γερμανικά στην επίσημη σελίδα
του VNA στο Facebook: www.facebook.com/visionnetwork«Ο Κολοσσός είναι μέσα μας».
Μιχάλης Καβουκλής, Πρόεδρος του «Σπιτιού της Ευρώπης» στη Ρόδο και Μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας
Ο Μιχάλης Καβουκλής γεννήθηκε στη Ρόδο. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Διπλωματία στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη και είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στις «Πολιτικές, Οικονομικές και Διεθνείς Σχέσεις στη Μεσόγειο» του Πανεπιστημίου Αιγαίου, όπου είναι υποψήφιος διδάκτορας με θέμα τη διεθνή συνεργασία για τον αφοπλισμό από όπλα μαζικής καταστροφής. Από το 2007 συμμετέχει ενεργά στο «Σπίτι της Ευρώπης» στη Ρόδο, του οποίου είναι Πρόεδρος από το 2014 και το εκπροσωπεί σε διάφορες επιτροπές δικτύων όπως το European Network for Education and Training, e.V. και το Anna Lindh Foundation. Συμμετέχει ενεργά σε διεθνή φόρα και δίκτυα και υπήρξε μέλος της Ομάδας Διεκδίκησης της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας του 2021, από τη γενέτειρά του, Ρόδο. Ο Αντώνιος Παπαμιχαήλ (Vision Network Athens) τον συνάντησε στην Ρόδο και συνομίλησε μαζί του.
Κύριε Καβουκλή, είστε δραστήριος στον επαγγελματικό, επιστημονικό και κοινωνικο-πολιτικό τομέα στη Ρόδο. Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία στην ροδίτικη καθημερινότητα τα οποία σκιαγραφούν έναν ευρωπαϊκό προσανατολισμό ή αποπροσανατολισμό; Θεωρώ πως η Ρόδος έχει ένα ξεκάθαρο Ευρω-Μεσογειακό προσανατολισμό. Aυτό είναι πολύ συγκεκριμένο, γιατί η ιστορία είναι ο τόπος και όχι μόνον η καθημερινότητα των πολιτών. Η Ρόδος από μόνη της ευδοκιμεί μια κατάσταση διαλόγου και ειρήνης. Αυτό το ζει κανείς περπατώντας. Κατεβαίνοντας την Οδό Δημοκρατίας για παράδειγμα, και αυτό είναι κάτι που εμπνέει κάθε Ροδίτη και κάθε επισκέπτη, αντικρίζεις ένα μεσαιωνικό κάστρο, με τους μιναρέδες, τις καμπάνες της εκκλησίας να χτυπάνε πίσω σου (...) αν όλα λοιπόν αυτά τα νιώθεις οικεία, τότε αναπτύσσεις μια νέα αντίληψη για τον τόπο αυτόν αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Για μένα στη Ρόδο δεν χωράνε χωρίσματα και μίσος. Η Ρόδος είναι ένας τόπος που βοηθάει στο να αναπτύσσεται η αλληλεγγύη. Η ιστορία του νησιού της Ρόδου άλλωστε αποδεικνύει ακριβώς αυτό.
Ποιος ο ρόλος της επιχειρηματικότητας στην διεύρυνση των αντιλήψεων αλλά και στην (από)δόμηση των στερεοτύπων? Υπάρχει άμβλυνση ή τελικά είναι όλα μια φούσκα? Στη Ρόδο δυστυχώς βιώνουμε μια κατάσταση δύο ταχυτήτων. Από τη μία βλέπουμε μια τάση αλλοτρίωσης του επιχειρηματία από τον τουρισμό, η ευκολία δηλαδή της εκμετάλλευσης του τουριστικού προϊόντος με έναν συγκεκριμένο τρόπο, που μας έχει κληροδοτηθεί από τους πατεράδες και παππούδες μας. Έτσι ακολουθούμε μια πεπατημένη που απλά εμποδίζει τη δημιουργία και τη διαφοροποίηση. Αυτό το γεγονός έχει βάλει τη Ρόδο στο ρόλο ενός οποιουδήποτε θερέτρου, ενώ η Ρόδος στις αρχές της τουριστικής ανάπτυξης ήταν καινοτόμος. Ήταν ένας μοναδικός προορισμός. Σήμερα είναι ένα ακόμα ελληνικό νησί κάπου στη Μεσόγειο. Από την άλλη υπάρχουν στο νησί εξαιρετικά παραδείγματα επιχειρήσεων, που προσπαθούν να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους. Το «Σπίτι της Ευρώπης» έχει προσπαθήσει να αναδείξει αυτά ακριβώς τα παραδείγματα μέσα από τα τριήμερα που διοργανώνει για την Ευρώπη, την επιχειρηματικότητα και την βιώσιμη ανάπτυξη. Δυστυχώς αυτές οι μονάδες χάνονται στη μάζα της κακής τουριστικής επιχείρησης, που πλειοψηφεί. Επιπλέον το επιχειρηματικό περιβάλλον και το νομοθετικό πλαίσιο στην Ρόδο και στην Ελλάδα γενικότερα δεν αφήνει περιθώριο ανάπτυξης σε τέτοιες αξιόλογες προσπάθειες. Οι περιορισμοί που υποβάλλονται είναι τέτοιοι που η ανάπτυξη γίνεται εξαιρετικά δύσκολη. Υπάρχουν όμως σοβαρές προσπάθειες, όπως αυτή του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου ή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που βοηθάνε τον αγροτουριστικό τομέα και την εξαγωγή τοπικών προϊόντων, γιατί εκτός του τουριστικού προϊόντος η Ρόδος παρέχει μια σπουδαία αγροτική παραγωγή, με άτομα που προσπαθούν να τυποποιήσουν το προϊόν τους και να διαφοροποιηθούν, βασισμένοι στη γαστρονομία της περιοχής. Υπάρχουν για παράδειγμα κάποιες εταιρίες design, όπὦς το Rhodesign ή το Made in Greece, που ξεκίνησαν από τη Ρόδο με αρχιτέκτονες και σχεδιαστές που σχεδιάζουν ωραία και ιδιαίτερα σουβενίρ που εμπνέονται από την τοπική κουλτούρα.
Παρατηρώντας τα διάφορα μοντέλα τουριστικής και βιώσιμης γενικότερα ανάπτυξης, με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι η κοινωνία των πολιτών/η τοπική κοινωνία/ο μέσος ενεργός Ροδίτης πολίτης μπορεί να συμβάλλει στην αλληλοκατανόηση των λαών, την ανεκτικότητα και την ανάπτυξη μιας διαπολιτισμικής συνείδησης? Η Ρόδος είναι, όπως προανέφερα, ένας τόπος που οι πολιτισμοί συναντιούνται, συνδιαλέγονται και συνυπάρχουν. Αυτό είναι ένα κοινό κτήμα του Ρόδιου πολίτη. Αυτό, δυστυχώς, το ξεχνάει ο Ροδίτης και αρχίζει να περιχαρακώνεται πολλές φορές από μια πιο εθνικιστική τάση αναπτύσσοντας αντανακλαστικά άμυνας και λιγότερο αυτοκριτικής. Ο μεγαλύτερος μοχλός για τη Ρόδο είναι ο πολιτισμός και η ειρήνη. Ένα πολύ καλό παράδειγμα για τον πολιτισμό ήταν η προσπάθεια για τη Ρόδο 2021 που έγινε για την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, στην οποία συμμετείχα ως νέος επαγγελματίας και ως Πρόεδρος του «Σπιτιού της Ευρώπης». Για πολλούς λόγους από την μία, που δεν αφορούσαν μόνον τις δυνατότητές μας, χάθηκε ο τίτλος. Από την άλλη καταγράφηκαν όμως δυναμικές, που αν αξιοποιηθούν μπορούν να δώσουν στο νησί μια αίγλη πολύ σημαντικότερη από αυτή που είχε στο παρελθόν. Η Ρόδος αν είναι κάτι, είναι ο τόπος των χαμένων προοπτικών. Ο τόπος έχει τέτοιες προοπτικές, που αν τις εκμεταλλευτούμε, η Ρόδος θα μπει στον τουριστικό χάρτη για πάντα. Και δεν είναι ο Κολοσσός που θα μας βάλει στον χάρτη. Ο Κολοσσός είναι μέσα μας, και το λέω αυτό για να προλάβω την τάση που υπάρχει στο να φτιάξουμε έναν Κολοσσό. Αυτό αποτελεί υλισμό και δεν είναι ένα ίδιον μας. Ακόμα και ο ίδιος ο Κολοσσός δημιουργήθηκε κάτω από πολύ συγκεκριμένες συνθήκες και σε όλη την περαιτέρω πορεία του και σαν άγαλμα και σαν μνημείο έδειχνε μια συγκεκριμένη τακτική για το πως οι Ροδίτες αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Ο μοχλός του πολιτισμού στον τουριστικό τομέα δεν θα μας φέρει αυτό που λέμε καλύτερους τουρίστες αλλά θα μας φέρει σίγουρα διαφορετικούς τουρίστες.
