Σημεία
ομιλίας Ντόρας Μπακογιάννη στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για τον
Εξωδικαστικό Μηχανισμός Ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων Θριαμβολογείτε για ένα νομοσχέδιο που καθυστερήσατε δύο χρόνια για να το καταθέσετε. Δύο χρόνια στα οποία σας καλούσαμε, και εμείς και ο επιχειρηματικός κόσμος, να το καταθέσετε. Και το φέρνετε σήμερα που η αγορά πνέει τα λοίσθια.
Από την αρχή του έτους, 90 επιχειρήσεις κλείνουν κάθε μέρα. Σύμφωνα με τη
ΓΣΕΒΕΕ, 19.000 επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να κλείσουν το πρώτο εξάμηνο του 2017 εξαιτίας των οφειλών, της έλλειψης ρευστότητας και της αβεβαιότητας που έχετε προκαλέσει. Από τον Ιανουάριο, έχουν κοκκινίσει δάνεια ύψους 1,5 δισ. εκ των οποίων το 80% ήταν ρυθμισμένα και έγιναν πάλι κόκκινα λόγω της κατάστασης που έχετε προκαλέσει στην οικονομία. Εδώ και 14 μήνες καθυστερείτε να κλείσετε την αξιολόγηση, με λογαριασμό βαρύ για την κοινωνία και την οικονομία. Πανηγυρίσατε στο προχθεσινό Eurogroup, ενώ ετοιμάζετε κατάλογο σκληρών υφεσιακών μέτρων για να δώσετε το τελειωτικό χτύπημα στην επιχειρηματικότητα.
Από το Δεκέμβριο, 3 δισ. καταθέσεων έκαναν φτερά. Επίσης, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, το πρώτο δίμηνο του έτους, αυξήθηκαν κατά μισό δισεκατομμύριο. Ξεπερνούν πλέον τα 5 δισ.
Σήμερα παρουσιάζετε ένα νομοσχέδιο-φενάκη. Προσπαθείτε να ρίξετε στάχτη στα μάτια του επιχειρηματικού κόσμου καλλιεργώντας ψεύτικες προσδοκίες. Μιλάτε για εξωδικαστικό μηχανισμό. Αλλά εξωδικαστικός δεν είναι. Διότι ο τελικός συμβιβασμός πρέπει να επικυρωθεί από τα δικαστήρια. Δηλαδή, ετοιμάζεστε να επιβαρύνετε περαιτέρω τα πρωτοδικεία, αντί να προβλέψετε μια τυπική επικύρωση. Αν υπολογίσουμε πόσες επιχειρήσεις θα μπουν στη ρύθμιση, τότε ένα είναι βέβαιο: ότι ο νόμος θα είναι ανεφάρμοστος.
Συμφωνούμε στην αυτοματοποιημένη διαδικασία μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Όμως η πλατφόρμα δεν είναι ακόμα έτοιμη. Χρειάζονται 12 μήνες για να στηθεί το λογισμικό. Μέχρι τότε, οι ενδιαφερόμενοι θα καταθέτουν εγγράφως τις αιτήσεις τους, σαν τον παλιό καλό καιρό. Πρέπει να καταθέσουν 25 έγγραφα στις Περιφερειακές Ενότητες και να περάσουν από 19 στάδια διεργασίας. Φαντάζεστε τους φακέλους που θα συγκεντρωθούν; Οι ουρές που βλέπουμε στον ΕΦΚΑ θα ωχριούν μπροστά σε αυτές που θα δούμε στις περιφέρειες.
Μετά πρέπει να συγχρονιστούν Δημόσιο, πιστωτές, οφειλέτες και συντονιστές για να φτάσουμε στο δικαστήριο, όπου θα εξετάζονται οι ενστάσεις για να βγει η απόφαση. Αν υποθέσουμε ότι 50.000 επιχειρήσεις αιτηθούν συμβιβασμού σε 2 χρόνια, η δικαιοσύνη πρέπει να εκδικάζει 68 υποθέσεις ημερησίως. Δηλαδή αδύνατον! Κι εσείς μιλάτε για fast track διαδικασία.
Προτάσεις ΝΔ για τον εξωδικαστικό μηχανισμό
1.Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός είναι ως πλαίσιο απαραίτητος για τους εξής κυρίως λόγους:
-Προστασία των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας ή / και υπερχρέωσης
-Αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες
2.Για να πετύχει, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός πρέπει να επικεντρώνεται (που σημαίνει ότι θα περιορίζεται) στις περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από τα υφιστάμενα εργαλεία (ιδίως την αναγκαστική εκτέλεση και την εξυγίανση), δηλαδή να παρέχει λύσεις όπου η εξυγίανση δεν δικαιολογείται λόγω καθυστέρησης και κόστους, ενώ η αναγκαστική εκτέλεση θα διέκοπτε μια βιώσιμη δραστηριότητα.
3.Για να πετύχει, θα πρέπει να διασφαλίζει την συμμετοχή των σημαντικών πιστωτών σε κάθε περίπτωση – η αξιοπιστία των στοιχείων στα οποία βασίζεται είναι απαραίτητη για την διεκδίκηση της συναίνεσης των πιστωτών αυτών.
4.Ο συμβιβασμός πρέπει είναι εξωδικαστικός γιατί το δικαστικό σύστημα ήδη έχει μεγάλη δυσκολία να καλύψει τον όγκο των υποθέσεων που αντιμετωπίζει. Σε κάθε προσπάθεια διάσωσης επιχείρησης που βρίσκεται σε δυσκολίες, η ταχύτητα αντίδρασης είναι το κεντρικό θέμα και για τον οφειλέτη αλλά και για τους πιστωτές του.
5.Θα πρέπει να προκαλεί την ελάχιστη παρέμβαση στα δικαιώματα των πιστωτών, έτσι ώστε να κάμπτονται τότε όταν δικαιολογείται από την σοβαρή προοπτική εξασφάλισης συναίνεσης και συμφωνίας για την διατήρηση των βιώσιμων επιχειρήσεων σε λειτουργία.
6.Τέλος, θα πρέπει να υπάρξουν επαρκείς προφυλάξεις για την κατάχρηση οποιασδήποτε νέας διαδικασίας. Η εμπειρία της συνδιαλλαγής του άρθρου 99 και ο νόμος Κατσέλη έχουν δείξει ότι όταν δημιουργούνται παράθυρα για κακή χρήση προσφερομένων προστασιών, ακολουθεί μαζική καταχρηστική εκμετάλλευση.
7.Στο πλαίσιο αυτό, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου κρίνεται απολύτως μη ικανοποιητικό.
8.Έχει ευρύτατη στόχευση, παρεμβαίνοντας και σε περιπτώσεις (π.χ. μεγάλων επιχειρήσεων όπου υφίστανται λύσεις όπως η εξυγίανση).
9.Δεν μεριμνά για την ακρίβεια των στοιχείων, καθώς βασίζεται στα στοιχεία που παρέχει στην αίτησή του ο οφειλέτης. Αυτό δημιουργεί μια σοβαρή ευκαιρία κατάχρησης που, σε συνδυασμό με τις διάφορες αυτοδίκαιες και μη αναστολές, θα προκαλέσει βλάβη στις τράπεζες και τους άλλους πιστωτές.
10.Εισάγει την άμεση αναστολή της εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών με την υποβολή και μόνο της αίτησης. Δεδομένων των καθυστερήσεων που αναμένονται σε όλη τη διαδικασία, αυτό και μόνο μπορεί να προκαλέσει μεγάλες δυσκολίες στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες.
11.Τα διατιθέμενα μέσα είναι ανεπαρκή. Ειδικότερα, δεδομένου μάλιστα ότι η διαδικασία επικύρωσης των συμφωνιών δεν θα είναι απλήκαθώς θα τίθενται θέματα αν τα στοιχεία των πιστώσεων είναι ακριβή, αν η αντιμετώπιση των μη συναινούντων είναι δίκαιη κατά το νόμο, αν η αξία των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη είναι η εμφανιζόμενη στο πλάνο αλλά και ποιοι είναι οι πιστωτές που εξαιρούνται από το κούρεμα ή τη ρύθμιση με άλλο τρόπο. Η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπει ο νόμος (συνολικά μέχρι 5 μήνες) θα είναι αδύνατη εάν δεν αυξηθεί προηγουμένως σημαντικά ο αριθμός των πολυμελών πρωτοδικείων ανά την επικράτεια.
12.Οι προτεινόμενες αμοιβές των συντονιστών (200-300 Ευρώ) είναι προφανώς ανεπαρκείς σε σχέση με τον μεγάλο όγκο της κυρίως γραμματειακής δουλείας που αναλαμβάνουν. Αυτό δημιουργεί μεγάλο κίνδυνο εμπλοκής της διαδικασίας στο πιο ευαίσθητο σημείο της, τον συντονισμό.
13.Η συμμετοχή του Δημοσίου είναι μόνο δυνητική. Δηλαδή έχει φτιαχτεί ένα ολόκληρο σύστημα (και μάλιστα διαθέσιμο ως προς ταμεία και εφορία και σε πρόσωπα εκτός αυτών που μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία του εξώδικου συμβιβασμού), χωρίς να προβλέπεται η ενεργή συμμετοχή του δημοσίου στις διαπραγματεύσεις και τις αποφάσεις. Φαίνεται ότι έχει προτιμηθεί το να παρασύρεται το δημόσιο από τις συμφωνίες άλλων (ή και να μην εξασφαλισθούν συμφωνίες εκεί που η συμμετοχή και η συναίνεσή του είναι απαραίτητη).
14.Με τον τρόπο που έχει προβληθεί έχει δημιουργήσει σε μεγάλο μέρος της αγοράς την ελπίδα ότι θα τους εξασφαλίσει την ελάφρυνση των δανειακών τους βαρών. Το νομοσχέδιο όμως δεν επιβάλλει ρυθμίσεις, δημιουργεί μόνο ένα πλαίσιο διαπραγματεύσεων στο οποίο, αν οι πιστωτές συμφωνούν, μπορεί να οδηγήσει σε συμφωνίες που θα τεθούν υπόψη δικαστηρίων προς επικύρωση. Είναι εξαιρετικά πιθανό ότι οι ελπίδες που έχουν δημιουργηθεί θα διαψευσθούν.
15.Ένας νόμος δεν κρίνεται από τις προθέσεις του αλλά από τα αποτελέσματά του. Τουλάχιστον οφείλει να μην προσθέσει και άλλες δυσκολίες στις ήδη υφιστάμενες. Ο προτεινόμενος νόμος είναι βέβαιο αντί να διευκολύνει και να επιταχύνει θα δυσκολέψει και θα καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις των οφειλετών με τους πιστωτές τους. Προσφέρεται όχι για καλή χρήση, για τις βιώσιμες και συνεργατικές επιχειρήσεις , αλλά για κατάχρηση, με πρόσθετη απώλεια αξίας, χρόνου αλλά και καθυστέρηση πληρωμών από όλους προς όλους, εν αναμονή μιας λύσης που δεν πρόκειται να υπάρξει, με αποτέλεσμα σοβαρή βλάβη των πιστωτών, της αγοράς εν γένει αλλά και των βιώσιμων επιχειρήσεων που χρειάζονται βοήθεια για να συνεχίσουν να παρέχουν εργασία και παραγωγή στην οικονομία μας.
Τι θα μπορούσε να γίνει αντί αυτού που προτείνεται:
1.Να δημιουργηθεί πλατφόρμα που θα συγκεντρώνει στοιχεία οφειλών σε τράπεζες, δημόσιο και ταμεία, χωρίς να συμμετέχει η υπόλοιπη αγορά (εργαζόμενοι και προμηθευτές). Βάσει των στοιχείων αυτών να διαμορφώνει ο μεγαλύτερος σε αξία πιστωτής πρόταση ρύθμισης. Να ακολουθεί, μέσω της πλατφόρμας, σύντομη διαπραγμάτευση και διαμόρφωση αντιπροτάσεων που θα τίθεται σε ψηφοφορία. Εφόσον η πρόταση υιοθετείται από πλειοψηφία να ισχύει χωρίς ανάγκη δικαστικής επικύρωσης (με την διαπίστωση και μόνο ότι υφίσταται η απαιτούμενη πλειοψηφία). Ο μη συναινών να έχει δικαίωμα ανακοπής.
2.Η οποιαδήποτε αναστολή να ισχύει από την αποστολή των στοιχείων στους πιστωτές και για διάστημα λίγων εβδομάδων (για να γίνει η διαπραγμάτευση και η ψηφοφορία).
3.Να μην επηρεάζονται στο ελάχιστον οι λοιποί πιστωτές και να μην επιβαρύνονται τα δικαστήριο με εμπλοκή στην εξέλιξη της διαδικασίας.
4.Να παρέχεται εύλογη προστασία από ευθύνη στους συμμετέχοντες στη διαδικασία ρύθμισης, τόσο από τις τράπεζες όσο και από το δημόσιο.
