Και τωρα ΕΝΦΙΑ!

*του Αναστάσιου Λυμπερίου

Μετά το πρώτο σοκ από την φορολόγηση των εισοδημάτων τους,  οι φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες δυσάρεστες εκπλήξεις από τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που αναμένεται να αναρτηθούν στο TaxisNet το επόμενο χρονικό διάστημα.

Η μείωση του αφορολογήτου ορίου στις 200.000 ευρώ από 300.000 ευρώ και η αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ σε συνδυασμό με την επέκταση του φόρου αυτού και στα αγροτεμάχια, τους αγρούς και τις λοιπές εκτάσεις γης εκτός σχεδίου θα έχει ως συνέπεια, πολύ περισσότεροι φορολογούμενοι να κληθούν φέτος να πληρώσουν για πρώτη φορά τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, ενώ όσοι τον πλήρωναν ήδη θα το καταβάλουν φέτος σημαντικά αυξημένο.

Συγκεκριμένα με τη ψήφιση του Πολυνόμου 4389/2016 ΦΕΚ 96 Α΄ το Μάιο από τη κυβέρνηση : α) αυξάνονται οι συντελεστές για τον υπολογισμό του κύριου φόρου φυσικών και νομικών προσώπων επί των οικοπέδων β) αυξάνονται οι συντελεστές για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου που επιβάλλεται στα φυσικά πρόσωπα επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων, στην οποία πλέον συνυπολογίζεται και η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού και γ) μειώνεται από 300.000 σε 200.000 το αφορολόγητο για τον συμπληρωματικό φόρο και αυξάνονται  οι συντελεστές για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου.

 Επίσης τα ακίνητα που ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας έπαυσαν  να απαλλάσσονται από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ και πλέον φορολογούνται με συντελεστή 1 τοις χιλίοις για τον ΕΝΦΙΑ του 2016.Παραλληλα σύμφωνα με το ίδιο νόμο  για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, αυξάνεται  ο συντελεστής του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ από το 5 %ο στο 5,5 %ο, ενώ για τα οριζόμενα Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία ο ίδιος συντελεστής αυξάνεται από 2,5 %ο στο 3,5%. 

Για παράδειγμα φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν εκτός από τον βασικό φόρο και συμπληρωματικό φόρο για τα ακίνητά τους μετά το «κούρεμα» του αφορολόγητου ορίου. Στα φυσικά πρόσωπα με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 200.000 ευρώ και μέχρι 300.000 ευρώ θα επιβάλλεται πλέον συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ με συντελεστές 0,1% για τις 50000 ευρώ (δηλαδή έως 250000 ευρώ)και - 0,15% για τις επόμενες 50000 ευρώ (έως τις 300000 ευρώ).

Επίσης, αυξάνονται από 0,1%-1% σε 0,3% έως 1,15% οι συντελεστές υπολογισμού του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ και αλλάζουν τα φορολογικά κλιμάκια για όσα φυσικά πρόσωπα έχουν ακίνητη περιουσία αξίας άνω των 300.000 ευρώ. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ θα επιβαρύνει πλέον και τα αγροτεμάχια και τις λοιπές εδαφικές εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, τα οποία μέχρι και το 2015 απαλλάσσονταν (εξαιρούνται κτίσματα αγροτικής χρήσης όπως μαντριά, αποθήκες, θερμοκήπια κ.λπ.). Με την προσθήκη και αυτών των ακινήτων η αξία της ακίνητης περιουσίας που θα συνυπολογίζεται στον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ αυξάνεται περαιτέρω με συνέπεια ακόμη μεγαλύτερες επιβαρύνσεις.

Ωστόσο παραμένει σε εκκρεμότητα από το υπουργείο Οικονομικών ο τρόπος υπολογισμού της αξίας των αγροτεμαχίων και εάν αυτό γίνει με βάση το υφιστάμενο σύστημα Αντικειμενικών Αξίων Γης (ΑΑΓΗΣ), τότε θα προκύψουν τεράστιες επιβαρύνσεις για όσους έχουν πολλά αγροτεμάχια και ιδιαίτερα για τους αγρότες.

Σημειώνουμε επίσης ότι οι ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων θα κληθούν φέτος να πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά ΕΝΦΙΑ, αφού καταργείται η έκπτωση φόρου 20% που εφαρμόστηκε τα έτη 2014 και το 2015.

Σύμφωνα με τις έως σήμερα ανακοινώσεις του Υπουργείου Οικονομικών και εφόσον η εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιουλίου οι φορολογούμενοι πολίτες πρέπει να καταβάλουν τα ποσά που θα προκύψουν από τα εκκαθαριστικά του εν λόγω φόρου είτε εφάπαξ ή σε ίσες μηνιαίες δόσεις ως εξής:

α) Εφάπαξ καταβολή μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, δηλαδή έως 31.8.2016

β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ευρώ και από τις οποίες η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου, δηλαδή μέχρι 31.8.2016. Οι επόμενες δόσεις θα είναι στις 30.9.2016, 31.10.2016, 30.11.2016 και 30.12.2016.

Σε περίπτωση που η εκκαθάριση πραγματοποιηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών μέσα στο μήνα Αύγουστο, τότε οι καταληκτικές ημερομηνίες καταβολής του φόρου μετατίθενται αναλόγως, οπότε μειώνεται και ο αριθμός των δόσεων από πέντε σε τέσσερις. 

Χρήσιμο θα ήταν οι φορολογούμενοι να προβούν σε έλεγχο όταν λάβουν τα εκκαθαριστικά σημειώματα του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) έτους 2016 εφόσον έχουν χρεωθεί ψηλά ποσά φόρου για τυχόν λάθη και παραλείψεων τους κατά τη συμπλήρωση της δήλωσης Ε9 κάνοντας όλες τις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες.

Τα λάθη συνήθως εντοπίζονται στους φόρους στα αγροτεμάχια καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις δηλώνεται η θέση, η έκταση και ο Νομός στο όποιο βρίσκεται και παραλείπεται ο Δήμος ή Δημοτική Ενότητα με αποτέλεσμα το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ να λάβει υπόψη του τη μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο τον νομό. Προσοχή επίσης πρέπει να επιδείξουν οι φορολογούμενοι και στη δήλωση των κτισμάτων σε αγροτεμάχιο καθώς αν δε έχει συμπληρωθεί η στήλη 17 (τετραγωνικά και η κατηγορία ακίνητου στήλη 17α ή 17β ή 17γ) του Ε9 ακόμα και αν πρόκειται για αγροτική αποθήκη ή επαγγελματική στέγη το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών μπορεί να το έχει εκλάβει ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ να έχει πενταπλασιάσει τον φόρο του αγροτεμαχίου.

Τέλος επειδή έχει γίνει ιδιαίτερος λόγος κυρίως από δημοσιεύματα και υπάρχει έντονη ανησυχία ότι η φορολογική αρχή θα συμψηφίσει την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ με την επιστροφή φόρου που θα δικαιούνται οι πολίτες κατάσχοντας επί της ουσίας την επιστροφή, παίρνοντας προκαταβολή τον ΕΝΦΙΑ και αφαιρώντας το δικαίωμα από τους πολίτες να πληρώσουν το φόρο ακινήτων σε πέντε δόσεις, αναμένουμε τις διαψεύσεις ή τις διευκρινίσεις από το αρμόδιο υπουργείο.

*ο κ. Αναστάσιος Λυμπερίου είναι Οικονομολόγος, Λογιστής Α’ Τάξης και Υποψήφιος Διδάκτωρ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Μέλος της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του Οικονομικού Επιμελητήριου Ελλάδας