Του Γρηγόρη Κλαδούχου
1. Η ΠΛΑΝΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΑΥΘΟΡΜΗΤΟΥ
Είναι ο μήνας της αγροτικής εξόδου, κίνησης των τρακτέρ. Η σημερινή είναι η
συσσωρευμένη αγανάκτηση ετών. Είναι ένας νέος «κοινωνικός ριζοσπαστισμός» ή
μήπως υποκίνηση και υπονόμευση από την παλαιοκομματική φαυλοκρατία; Η
αντιπολίτευση κρατά αποστάσεις ευμενούς ουδετερότητας, ενώ πρώτη φορά κατανόηση
εκδηλώνει το μιντιακό κατεστημένο. Ένα όμως είναι σίγουρο: η αυθόρμητη
κινησιουργία φθείρει την κυβέρνηση, την απονομιμοποιεί, ταυτόχρονα ευνοεί άλλες
δυνάμεις εντός του υπαρκτού πολιτικού συστήματος.
Όταν νομοθετούν οι βάρβαροι ή νομοθετούν βάρβαρα μέτρα, στην δίκαιη λαϊκή
απάντηση συντονίζεται η ανεύθυνη αντιπολιτευτική δημαγωγία ή η παθητική
συγκαταβατικότητα. Στο αυθόρμητο δικαιοπρακτικό ένστικτο ανατίθεται το έργο του
φθοροποιητικού μηχανισμού προς όφελος αυτών που λυμαίνονταν τον πολιτειακό
πλούτο, δηλαδή τον κόπο των αγροτών και όλων των Ελλήνων. Σε τέτοιες στιγμές
εσωτερικού ανορθολογισμού επαναπροβάλλεται το πολιτικό σύστημα ως ικανό
να δράσει με όρους βιωσιμότητας της κοινωνίας. Να θυμηθούμε μόνο τα λόγια του
Παναγιώτη Κονδύλη: όσα ωφελούν τους ιδιοτελείς προπαγανδίζουν οι αφελείς.
Τα κινήματα διεκδίκησης πρέπει να προφυλάσσονται από οποιαδήποτε πλάνη που
αφορούν τις δυνατότητές τους. Χωρίς στρατηγική εκφυλίζονται σε ένα αποστεωμένο
οικονομισμό. Αυτός όμως, ο μονομερής διεκδικητικός λόγος και πράξη είναι άρνηση
της πολιτικής ως προγραμματικό σχέδιο, ως πρόταση ενός νέου συλλογικού
μέλλοντος. Μία τέτοια πολιτική οριζόντων είναι ταυτόχρονα αξίωση ηθικοποίησης
της πολιτικής και τιμωρίας των ενόχων που μας έφεραν ως εδώ, απαίτηση δημοκρατίας
και προβολή μίας στρατηγικής αναπτυξιακής πρότασης.
2.
ΤΡΑΚΤΕΡ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Τα τρακτέρ ως σύμβολα ανάγουν σε μία μηχανική γεωργία που καμία σχέση δεν έχει
με την Ελληνική πραγματικότητα. Τα πολλά τρακτέρ είναι και ένα μέρος της
παθολογίας. Εάν σήμερα είναι το πρώτο εργαλείο επικοινωνιακής αναφοράς
είναι γιατί αναδεικνύει δύναμη. Οι αγρότες όμως, στοιχείο επικοινωνιακής
ταυτότητας έπρεπε να έχουν τα προϊόντα τους.
Στις εκπομπές μαγειρικής προβάλλονται τα καταστήματα προμήθειας των υλικών. Οι
αγρότες θα νικήσουν αν αναφερθούν στον αγρότη, τον αρχικό δημιουργό της πρώτης
μαγειρικής ύλης. Αυτά που θα κάνουν περήφανο τον παραγωγό.
Κλείνουν δρόμους, εθνικούς τους ονομάζουν, αλλά εθνικοί δεν είναι. Αφού
συνδέουν πόλεις σε ένα κρατικό στρεβλό και αντεθνικό δίκτυο, που συνδέει πόλεις
που περιφρόνησαν την ύπαιθρο, πόλεις του τσιμέντου. Ενώ ζωτικός χώρος αυτών των
πόλεων, που αποκλείονται, είναι ο αγροτικός περίγυρός τους. Το πεδίο
διεκδίκησης δεν πρέπει να είναι στενά το ασφαλιστικό, αλλά η προβολή της
βιωσιμότητας της χώρας μέσα από τον επαναπροσδιορισμό της Ελληνικής υπαίθρου
στην αξιακή μας ιεραρχία. Μία πρόταση, διεκδίκηση άλλων κατανομών και
επενδύσεων, ενός άλλου στυλ ζωής, συνέργειας πολλών οριζόντιων τοπικών
συστημάτων. Η συνδικαλιστική ή διεκδικητική συνείδηση του αγρότη, δεν αρκεί.
Πρέπει να δώσει την θέση της στην συλλογική, τοπική, περιφερειακή. Η ενίσχυση
του αισθήματος κοινής ζωής είναι προϋπόθεση κοινωνικής βιωσιμότητας. Βιωσιμότητα
του αγροτικού χώρου σημαίνει επιστροφή του ανθρώπινου παράγοντα και της
επιχειρηματικότητας που προκύπτει από τη συμβολή της γνώσης και των τεχνικών
εξελίξεων.
3.
Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ
Όταν ο Βορειοευρωπαϊκός οικονομικός εθνικισμός ευτελίζει το πρόσωπο της χώρας,
συκοφαντεί τους Έλληνες, εμείς απαντάμε ως άνθρωποι της δημιουργίας, του
πολιτισμού. Και η Κορινθία είναι συναίρεση υλικών και συμβολικών παραγόντων.
Υπήρξε διαμορφωμένο και διαμορφωτικό περιβάλλον πολιτισμού.
Ένα από αυτά που διέκριναν τον άνθρωπο από τα ζώα είναι η ικανότητά του να
επικοινωνεί με σύμβολα. Αυτές τις ημέρες των κινητοποιήσεων στα διόδια, σε
όσους έρχονταν από το Αθηναϊκό τέρας η υποδοχή έπρεπε να έκανε προφανή την
διαπίστωση ότι μπαίνουν σε χώρο πολιτισμού, της σταφίδας, της ελιάς, μία
περιοχή με κεντρικότητα στον γαστρονομικό πολιτισμό. Σε κάθε ταμείο των διοδίων
έπρεπε να έβλεπαν μια ελιά που θα εισήγαγε στον πολιτισμό που παραλάβαμε, που
θέλουμε να αναπτύξουμε, ότι αυτός είναι ο τόπος της ζωής και εργασίας μας.
Στην Κορινθία δυστυχώς, οι τοπικές και περιφερειακές αντιπροσωπεύσεις μικρές
και ανεπαρκείς δεν μπορούν να κάνουν ενεργό παραλαβή και επόμενα μία ανορθωτική
παρέμβαση. Κανένα συνεκτικό σχέδιο. Δεν μπορούν να διαχειριστούν το ιστορικό
αγροφυσικό σύμπλεγμα Νεμέας-Στυμφαλίας-Φενεού, την άρση της δυαδικής οικονομίας
παραλίας και ενδοχώρας. Στο Ξυλόκαστρο θέλουν να διοικήσουν και δεν γνωρίζουν
τι έχουν να διοικήσουν. Το δημοτικό συμβούλιο υπογράφει ψήφισμα λέγοντας ότι ο
δήμος είναι τουριστικός, ενώ το 65% ασχολείται με την γεωργία. Δεν ετέθη μία
φορά το γενικό θέμα τι κάνουμε για τον αγροτικό χώρο, αν και έχουμε την
πολυτέλεια ο δήμαρχος να είναι γεωπόνος και ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου
αγρότης και με πανεπιστημιακές σπουδές.
4.
ΕΝΑΣ ΔΡΟΜΟΣ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΙΑ
Ο αγροτικός χώρος δεν έχει πολιτικές αντιπροσωπεύσεις. Η Ελλάδα μετεμφυλιακά
πολέμησε την ύπαιθρο και η ύπαιθρος ηττήθηκε. Την Ελλάδα κατέστρεψε η
προμνημονιακή πολιτική. Τα μνημόνια ήταν οι υπογραφές στους συμβολαιογράφους.
Οι απεγνωσμένες εξεγέρσεις των αγροτών και η σημερινή τους συνάντηση με άλλες
κοινωνικές δυνάμεις έχουν προοπτική σε μια πολιτικοποίηση και επίγνωση ποιοι
τους κορόϊδεψαν, τους εκμεταλλεύθηκαν, τι έφταιξε, ποιες είναι οι βασικές
κατευθύνσεις για να βγούμε από την κρίση. Αν δεν συμβεί αυτό θα ανακυκλώνονται
οι εκμεταλλευτές τους. Απαιτείται μια νέα πολιτική παιδεία. Η οποία λειτουργεί
μόνο αν κατευθύνεται από μία ιδέα αυτού που ένας λαός θέλει να είναι (Μάσσιμο
Κατσιάρι).
Για τους αγρότες πρώτα ο Ησίοδος μίλησε για τον «ιδρώτα της αρετής» και ότι οι
«εργαζόμενοι πολύ φίλτεροι». Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου ίδρυσε την Αγροτική
Τράπεζα και έκανε το άλμα από τον άνθρωπο στο χωριό: «η πολιτική του κράτους
πρέπει να στηριχθεί σε μια συστηματική προσπάθεια για τον ηθικό και οικονομικό
υψωμό του αγρότη. Τι αξία μπορεί νάχει ο πολιτισμός αν τ‘ αγαθά του δεν
φθάνουν στις καλύβες του χωριού;». Και ο Αντώνης Τρίτσης προσπάθησε να
επανασχεδιάσει πάνω στις παραγωγικές και οικιστικές ιδιαιτερότητες της χώρας,
των πόλεων και της υπαίθρου.
Σήμερα, υπερβαίνοντας το αυθόρμητο, χρειάζεται μία θεσμική και παραγωγική
επανάσταση, μία συνομιλία με τη νεολαία. Οι φοιτητές του γεωπονικού που είδαμε
είναι ελπίδα. Η Μεγάλη Πολιτική περιλαμβάνει ως προαπαιτούμενο έναν Νέο
Πολεοδομικό και Αγροδομικό Σχεδιασμό.
Γρηγόρης Κλαδούχος (www.tinakanoume.gr)
Ξυλόκαστρο 8/2/2016
(πρώτη δημοσίευση στο δρόμο της αριστεράς 20-2-2016 / φωτογραφία: η PENELOPE CRUZ στο “VOLVER”)
